«محمد مشاری» کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با تحریریه در خصوص عرضه سهام های تودلی خودروسازان و چالش های پیش روی تحقق این موضوع گفت: در مورد عرضه سهام شرکت های خودروساز، بخصوص دو شرکت بزرگ خودروسازی سایپا و ایران خودرو به بخش خصوصی با اینکه در دولت های قبلی نیز بارها زمزمه چنین واگذاری هایی شنیده شد و در این زمینه بعضا فعالیت هایی نیز صورت گرفت اما واقعیت این است که این موضوع هیچگاه عملی نشد و به نظر می رسد با روال مدیریتی و چالش های کنونی این امر عملیاتی نشود.

وی در این باره خاطر نشان کرد: حتی اگر به لحاظ تئوری عرضه سهام شرکت‌های خودرو ساز کار بسیار مفید و در نهایت به نفع دولت، مصرف کننده و کلیت اقتصاد باشد که هست، اما تحقق این موضوع در عمل آنقدر پیچیده است که به نظر نمی رسد عرضه سهام تودلی خودروسازان محقق شود؛ ضمن اینکه معتقدم دولت مایل به عرضه سهام های تودلی است اما چون مباحث مرتبط در خصوص صنعت خودروسازی بسیار پیچیده شده دولت قادر به تحقق این اقدام مهم نیست.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح نمود: اولین و مهمترین معضلی که در سر راه عرضه سهام های تودلی شرکت های خودروسازی به آن بر می خوریم، وجود بدهی عظیم شرکت های خودروساز به بانک هاست. این درحالی است که بانک‌ها سهام شرکت‌های خودرو سازی و زیر مجموعه های آنها را در قبال پرداخت وام های میلیاردی در وثیقه خود گرفته اند. هر چند بررسی صورت های مالی شرکت های خودروساز نشان می‌دهد آنها چند برابر وثیقه ای که نزد بانک‌ها دارند به بانک ها بدهکارند.

وی افزود: نامه ی بانک مرکزی مبنی بر این موضوع که دو خودروساز از شمول قوانین جاری بانک‌ مرکزی جهت دریافت وام خارج شوند، نشان می‌دهد وضعیت این شرکت ها بسیار نامطلوب است. بنابراین مشکلات و معضلات حقوقی بسیاری در دو شرکت وجود دارد که امکان واگذاری این شرکت ها را منتفی می کند.

کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: یادمان نمی رود که در سال های گذشته شرکت ها و قطعه سازان دیگری حاضر بودند در عوض مطالبات خود یا به جای پرداخت وجه نقد قسمتی یا بخش عمده‌ای از سهام شرکت های خودروساز را تحت تملک خود دربیاورند اما اینک ‌با توجه به گزارش مشکل دار صورت های مالی شرکت های خودروساز و بدهی های عظیم به سیستم بانکی به نظر نمی رسد راه پیش روی واگذاری سخت و صعب العبور نباشد چرا که بحث یک گره نیست که امکان باز کردن آن به راحتی وجود داشته باشد، بلکه گره در گره پیچیده شده است. بنابراین بعید به نظر می رسد سهام شرکت های خودروسازی در آینده ای نه چندان دور واگذار شود.

مشاری معتقد است: در تئوری و روی کاغذ در مورد واگذاری سهام شرکت های خودروساز به بخش خصوصی سخن بسیار گفته می شود اما در واقعیت احتمال وقوع این موضوع قریب به صفر درصد است یعنی در حدود سه تا چهار سال آینده این موضوع امکان پذیر نیست.

وی درخصوص راه های واگذاری سهام شرکت های خودروسازی تاکید کرد: اگر در این موضوع تدبیری اندیشیده شود و صورت های مالی شرکت های خودروساز شفاف و دعاوی حقوقی آنها مشخص شود به گونه ای که بخشی از معضلات کنونی رفع گردد، می توان امیدوار بود سهام شرکت های خودروساز با چالش کمتری امکان واگذاری داشته باشد، در غیر این صورت با توجه به حجم بدهی و مشکلات داخلی این شرکت ها، به نظر نمی رسد بخش خصوصی راغب به خرید باشد و هیچ دولتی هم در این شرایط نمی تواند سهام را عرضه کند.

وی در ادامه بحث با ذکر مثالی گفت: شما را به یک خصوصی سازی دیگری که یک سال پیش در دستور کار قرار گرفت ارجاع می دهم که تقریبا مشکلاتی شبیه مسائل خودروسازان داشت اما مشکلات خودروسازان قطعا چند برابر این واگذاری بود. مشکلات واگذاری دو ‌باشگاه استقلال و پرسپولیس به اندازه خودروسازان نبود اما به هر حال با فشار سازمان خصوصی‌سازی در بورس عرضه شد که این کار در نتیجه صورت های مالی غیر شفاف و دعاوی حقوقی متعدد به یک عرضه کاملا شکست‌خورده منجر شد. بنابراین با توجه به جمیع جهات در می یابیم که آنقدر شرکت های خودروسازی به صورت تودلی سهام های همدیگر را دارند که شما به صورت مشخص نمی توانید بگویید کدام شرکت صاحب کدام شرکت است!

مشاری در این باره توضیح داد: کدهای مختلفی که در شرکت سپرده گذاری از بابت پرتفوی سهام این ها از یکدیگر سهام دارند و اکثرا هم در بحث دریافت اعتبارات و تسهیلات از بانک به صورت ضربدری پشت اسناد و سفته های یکدیگر را امضا کرده اند، کار را برای واگذاری بسیار سخت می کند به طوری که کارشناسان و فعالان بازار سرمایه احتمال عرضه سهام شرکت های خودروسازی را در کوتاه مدت محال می دانند.

پایان/