«احسان قمری» کارشناس و تحلیلگر اقتصادی در گفت و گو با تحریریه با اشاره به اینکه نوع نگاه دولت چهاردهم به مساله صنعت خودروسازی در ایران و واردات خودرو نسبت به وزرای پیشین باید متحول شود، گفت: به نظر می رسد وزیر محترم صمت در حوزه خودرو و مباحث مربوط به این بخش باید به چند نکته اساسی توجه کند از جمله آن هازیان های بیشمار تعدد و تکثر آیین نامه‌ها، مقررات و دستورالعمل‌های صنعت خودروسازی به ویژه در بخش واردات می باشد.

وی گفت: ابلاغ آیین نامه ها و دستورالعمل های مختلف از یک سو منجر به سردرگمی در بحث واردات خودرو و از سوی دیگر در بحث ایجاد رقابت و تولید خودروی داخلی با کیفیت چالش زا شده است.

این کارشناس بازار خودرو تصریح کرد: با وجود مقاومت برخی مراجع سیاست گذاری در برابر تصویب آیین نامه واردات خودروی خارجی، آیین نامه به تصویب رسید با این حال توجه به این نکته ضروری است اگر قرار باشد در حوزه خودروسازی وزیر صمت راهکاری ارائه دهد باید مبتنی بر تامین رفاه مردم و کاستن از بار فشارها بر جامعه باشد. لازم به ذکر است که وزیر صمت نباید تمامی تمرکز خود را به بخش خودرو معطوف کند، چرا که باید به سایر بخش ها و وظایف دیگر خود در وزارت صمت هم بپردازد. در غیر این صورت این موضوع می تواند به پاشنه آشیل وزارتخانه تبدیل شود.

این مدرس دانشگاه معتقد است: موضوعات مرتبط با تولید، عرضه، واردات خودرو اعم از نو، دست دوم یا خودروهای برقی موضوعی است که به خودی خود وابسته به خواست و اراده وزارت صمت نیست، چرا که متغیرها و سیاست های دیگری در سایر نهادها و وزارتخانه ها بر این روند تاثیرگذار است.

این تحلیلگر اقتصادی افزود: نکته مهمی که باید مورد توجه وزیر صمت قرار بگیرد این است که به موضوعات مرتبط با صنعت خودرو و واردات آن نه به عنوان وزیر صمت، بلکه به عنوان یکی از آحاد مردم در خارج از وزارتخانه نگاه کند. بنابراین وزیر باید نگاه کارشناسانه جامعی نسبت به همه موارد این حوزه داشته باشد.

وی خاطر نشان کرد: در بیش از دو سال و نیم گذشته که بحث واردات خودرو مطرح شده غیر از تزریق قطره چکانی خودرو اتفاق خاصی رخ نداده است. در حالی که انتظار می‌رفت در صورت آزادسازی واردات خودرو، خودروی خارجی با قیمت مناسب در اختیار مصرف کننده داخلی قرار بگیرد. در این صورت شاهد کاهش دغدغه مصرف کننده به دلیل استفاده از خودروی ایمن و استاندارد با مصرف پایین بنزین خواهیم بود. ارمغان خودروی استاندارد خارجی ایمنی و آرامش مردم است ضمن اینکه وزارت صمت باید شرایط رقابتی برای رشد تولیدکنندگان خودروی داخلی را ایجاد کند.

احسان قمری تاکید کرد: در صورتی که خودروی خارجی اعم از نو، دست دوم یا برقی باقیمت روز وارد کشور شود و در توان خرید مردم هم باشد شاهد استقبال مردم از خرید خودروی خارجی و به تبع آن ایجاد تحرک در خودروساز داخلی برای ارتقای کیفیت محصولات خود خواهیم بود؛ این فضا عامل تعیین کننده ای در وارد شدن خودروساز به عرصه رقابت است.

وی افزود: اگر خودروساز در فضای رقابتی نتواند رشد کند محکوم به شکست است. بنابراین باید شرایطی ایجاد شود که ضمن واردات خودروی خارجی، عرصه برای ایجاد رقابت خودروساز داخلی نیز فراهم شود تا چالش های مرتبط با بیکاری کارکنان خودروسازی ها و مسائل حاشیه ای هم رفع شود.

این استاد دانشگاه معتقد است: افتادن در این مسیر که به واردات خودروی ایمن و ارتقای کیفیت تولید کننده داخلی منتهی می شود بخشی از وظایف حکمرانی و سیاست گذاری است؛ لذا وزارت صمت باید شرایط رقابتی را ایجاد کند، ضمن اینکه در بحث واردات خودرو شاهد عدم اجرای درست و دقیق آیین نامه هستیم. واردات قطره چکانی موید این واقعیت تلخ است که سیاستگذار و مسئول واردات خودرو همچنان نتوانسته است از مقوله تبعیض و توزیع رانت فاصله بگیرد.

وی در خصوص مسائل مرتبط با تامین ارز واردات خودروی خارجی هم گفت: مهمترین دغدغه‌ واردات خودروی خارجی تامین ارز مورد نیاز است. اینجا بانک مرکزی باید پاسخگو باشد که آیا مسئولیت تخصیص ارز را به درستی انجام داده و گمرک نیز در این رابطه عملکرد قابل قبولی داشته است؟

احسان قمری گفت: تمام بخش های مرتبط با واردات خودرو باید پاسخگوی عملکرد خود باشند اما متاسفانه به دلیل اینکه واردات خودرو متولی واحدی ندارد و سایر نهادها نیز در این حوزه ورود کرده اند مثل بنیاد شهید که خود را مسوول واردات خودرو برای ایثارگران و جانبازان کرده است، شاهد یکدستی و اتخاذ تصمیم واحد در این حوزه نیستیم.

وی افزود: موارد یاد شده فضا را برای توزیع رانت و حواله فروشی باز کرده است. نظارت بر امر واردات و تولید خودروی داخلی موضوعات بسیار مهمی است که در حیطه فعالیت وزارت صمت قرار دارد چرا که رسیدن خودرو با قیمت روز و استاندارد به دست مردم یعنی مصرف کننده واقعی باید در دستور کار باشد.

کارشناس و تحلیلگر اقتصادی با اشاره به اینکه واردات خودروی خارجی نیز در فاز حواله ای و سفته بازی قرار گرفته است، گفت: با اینکه بسیار ادعا می شود خودروی خارجی وارد کشور شده و این روند ادامه دارد اما ماشین‌های وارداتی در خیابان ها دیده نمی شوند یا آنگونه نیست که اعلام می شود. انتظار می رود نوع نگاه به واردات خودرو تغییر کند یعنی خودرو از کالای سرمایه ای به کالای مصرفی که تامین کننده رفاه مردم است، تبدیل شود.

وی در پایان این گفت و گو تصریح کرد: امیدوار هستم وزیر صمت با اتخاذ بهترین سیاست ها و تصمیمات مانع ایجاد شرایط رانتی شود و خط قرمزی به دور هر گونه مقوله سرمایه‌گذاری، خرید و فروش حواله و سفته بازی در بازار خودرو بکشد و مشکلات این بخش و سایر حوزه ها را با نگاه کارشناسی مرتفع کند.

پایان/