به گزارش تحریریه، چشــم انداز مثبت رشد تولید در کوتاه مدت (یعنی بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ )، از نتایج و آمار اعلام شده درباره رشــد تولید در سال شمسی جاری ناشی می شود؛ بنا بر گزارش مرکز آمار ایران، ظرف مدت یازده ماه ابتدای سال تقویمی (از ۲۱ مارس ۲۰۲۱ تا ۱۹ فوریه ۲۰۲۲) ، در مجموع ۸۲۸۶۹۸ دســتگاه خودرو در ایران تولید شده که این آمار بیانگر رشد ۷.۳ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه یک سال گذشته است که سهم هر برند داخلی از این میزان تولید به این شرح است:

با توجه به پتانسیل بسیار بالای رشد صنعت خودروسازی در ایران، شرکت های خودروسازی غربی به ویژه خودروسازان فرانسوی، مترصد فرصتی برای بازگشت به بازار خودروی ایران هستند

شرکت ایران خودرو  با ثبت نرخ رشد منفی ۰.۵ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه یک سال گذشته ۴۲۹۸۲۳  دستگاه خودرو تولید کرده است که ۲۸۸۸۴۲ دستگاه را خودروی پژو تشکیل می داده است؛

شرکت سایپا با ثبت نرخ رشد مثبت ۷درصدی تولید نسبت به مدت مشابه یک سال گذشته ۲۹۳۴۶۲ دستگاه خودرو تولید کرده است؛

 این در حالی است که شرکت پارس خودرو با ثبت نرخ رشد ۱۲.۷ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه یک سال گذشته ۱۰۵۴۱۳ دســتگاه خودرو تولید کرد.

گزارش گروه تحقیقات بین المللی «روند اقتصاد» که به جزئیات بازار خودرو می پردازد در ارزیابی طرف تولید آورده است: چشم انداز متصور شده برای نرخ رشد تولید در بلندمدت (یعنی بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۱ ) براساس دیدگاه های کارشناســان متخصص در حوزه ریسک کشوری شکل گرفته اند. این کارشناسان پیش بینی می نمایند که در صورت امضاء مجدد توافقنامه هســته ای به دســت آمده در سال ۲۰۱۵ و به دنبال آن رفع تحریم های وضع شده علیه ایران، تولید ناخالص داخلی واقعی در ایران، بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۳۱ سالانه به طور متوسط ۵ درصد رشد خواهد کرد.

 با این حال، در سال ۲۰۲۲ نیز همچنان تحریم هایی که ایالات متحده آمریکا علیه ایران به اجرا درآورده است، صنعت بومی تولید خودرو در این کشــور را تحت تأثیر ســوء خود قرار می دهند. شرکت های دولتی ایران خودرو، سایپا و همچنین پارس خودرو که از شرکت های وابسته به سایپا است، شرکت های پیشرو در صنعت خودروسازی ایران هستند.

با توجه به پتانسیل بسیار بالای رشد صنعت خودروسازی در ایران، شرکت های خودروسازی غربی به ویژه خودروسازان فرانسوی، مترصد فرصتی برای بازگشت به بازار خودروی ایران هستند، اگرچه فضای ایران نسبت به آنها دیدگاه مثبت گذشته را ندارد و بیشتر مایل به همکاری با صنعت رو به گسترش خودروسازی چین است.

طبق گزارش این موسسه پژوهشی معتبر، با این وجود، در حالیکه کارشناسان معتقدند در شرایطی که شیوع بیماری کووید ۱۹ به شــرکت های خودروســازی صدماتی را وارد آورد، تمایل به تولید خودروی داخلی در سال ۲۰۲۲ بسیار قویتر خواهد بود، اما از سوی دیگر متخصصان این صنعت خاطرنشان می کنند که تأثیر مالی نامطلوب این مسأله بر خودروسازان که علت آن کاهش فروش و افزایش هزینه های عملیاتی ناشی از همه گیری و مخارج در حوزه سلامت و ایمنی کارکنان بوده است، بسیاری از خودروسازان را ترغیب خواهد کرد تا بلافاصله پس از رفع تحریم ها به بازار ایران بازگردند.

 نرخ بالای تورم و کاهش ارزش ریال موجب شده اند تا هزینه واردات قطعات برای خودروسازان داخلی افزایش پیدا کند. افزایش هزینه های تولید در قیمت خودروها بازتاب پیدا کرده اســت

پیش‌بینی می شود که در سال ۲۰۲۲ تولید وسایل نقلیه در ایران با نرخ ۲۱.۹ درصد رشد نماید، زیرا خودروسازان داخلی قصد دارند ســطح بالای تقاضای داخلی برای خودرو را برآورده سازند. خودروسازان داخلی پیشتر اعلام کرده بودند که قصد دارند به منظور پاسخگویی به این سطح بالای تقاضا، در سال ۲۰۲۲ تولید خود را افزایش دهند.

به بیان دقیقتر، در ماه دسامبر ۲۰۲۱ شرکت سایپا از رونمایی دو مدل جدید خودروی سواری یعنی اطلس و آریا و راه اندازی خط تولید آن ها خبر داده بود. سایپا قصد دارد تا مارس سال ۲۰۲۲ با معرفی این دو محصول جدید، تولید خود را ۱۲ درصد افزایش دهد. با این وجود، ظرفیت تولید توســط این شرکت های خودروسازی محدود خواهد بود که علت این امر نرخ بالای تورم و کاهش ارزش ریال اســت.

این دو مسأله موجب شده اند تا هزینه واردات قطعات برای خودروسازان داخلی افزایش پیدا کند. افزایش هزینه های تولید در قیمت خودروها بازتاب پیدا کرده اســت. به طور مثال، در دســامبر سال ۲۰۲۱ شرکت ایران خودرو و شرکت سایپا اعلام کردند که از دســامبر سال ۲۰۲۱ به بعد، قیمت خودروهای تولیدی خود را به میزان ۱۸ درصد افزایش خواهد دادند. روسای هر دو شرکت اظهار داشتند که افزایش نرخ تورم و نرخ تسعیر ارز باعث شده تا هزینه های تولید و به تبع آن، قیمت تمام شــده خودروهای تولیدشده توسط این دو شــرکت افزایش پیدا کند و همین مسأله لزوم افزایش قیمت ها برای تحقق اهداف تولید در سال ۲۰۲۲ را به وجود آورده است.

همچنین خاطرنشــان می شــود که تصمیم اخیر دولت ایران مبنی بر پایان دادن به ممنوعیت واردات خودرو و به اجرا گذاشتن این تصمیم از می سال ۲۰۲۲، ریسک نامطلوبی را متوجه پیش بینی های تولید می کند. توانایی مصرف کنندگان برای خرید وســیله نقلیه ای غیر از برندهای داخل ممکن است باعث شــود تا بخشی از فشار ناشی از تقاضای داخلی که بر دوش خودروسازان داخلی بود و آنان را ملزم کرده بود تا افزایش تولید را هدف قرار دهند، کاسته شود.

 البته، این موضوع این قابل توجه است که بازار صادرات ضعیف ایران و کاهش ارزش ریال باعث شده تا قیمت کالاهای وارداتی به این کشور افزایش قابل توجهی پیدا کند و این بدان معناســت که وسایل نقلیه وارداتی برای اکثر خریداران بسیار گران‌قیمت خواهد بود.

چنانچه با امضاء مجدد توافق هسته ای به دست آمده در سال ۲۰۱۵، بر تحریم ها پایان داده شود، می توان انتظار داشت که از سرعت کاهش ارزش ریال کاســته شــود و در کنار این موضوع، بهبود دسترسی مصرفکنندگان به ارزهای خارجی، موجب افزایش قدرت خرید آنان در زمینه خرید خودروهای وارداتی شــود.

چنانچه این امر در همین فصل تحقق پیدا کند، کارشناســان بررســی ها و پایشهای مقتضی را انجام خواهند داد تا دریابند که آیا تولیدکنندگان برندهای داخلی واکنشی به این موضوع خواهند داشت و آیا اهداف تولید خود را تغییر خواهند داد یا خیر.

ادامه این تحلیل اقتصادی مبسوط را می توانید از گروه تحقیقات بین المللی بیزریپورت جویا شوید.

پایان/