به گزارش تحریریه، روزنامه گاردین در تحلیل اوضاع حکمرانی در آمریکا نوشت، یک تصویر ارزش هزاران کلمه را دارد – یا، دقیق‌تر بگوییم، ارزش ۲۸۸ میلیون دلار را دارد. این مبلغی بود که «ایلان ماسک» کارآفرین حوزه فناوری، به کمپین انتخاباتی «دونالد ترامپ» برای ریاست‌جمهوری اهدا کرد.

پاداش او به‌طرز دراماتیکی در جلد این هفته مجله تایم به تصویر کشیده شد: تصویری از ماسک، در حالی که فنجان قهوه‌ای در دست دارد، پشت میز روزولوت نشسته است، میزی که از زمان «جیمی کارتر» توسط همه رئیسان جمهور ایالات متحده استفاده شده است.

برخی گمان کردند که تصویر «رئیس‌جمهور ماسک» عمداً برای تحریک ترامپ طراحی شده است؛ زیرا وی علاقه خاصی به مجله تایم دارد و دو بار به عنوان «شخص سال» آن انتخاب شده است.

ترامپ روز جمعه با طعنه واکنش نشان داد و گفت: «آیا مجله تایم هنوز در حال کار است؟ من حتی نمی‌دانستم.»

ماسک، به نوبه خود، در پلتفرم شبکه اجتماعی X خود نوشت: «من @realDonaldTrump را به همان اندازه دوست دارم که یک مرد دقیقا می تواند مرد دیگری را دوست داشته باشد.»

رابطه نامحتمل ترامپ و ماسک، اکنون به اوج خود رسیده و انقلابی نگران‌کننده را در آمریکا به وجود آورده است. ترامپ و ماسک میل مشترکی به ایجاد اختلال، قانون‌شکنی و تحریک لیبرال‌ها دارند. تقاطع بین قدرتمندترین مرد جهان و ثروتمندترین مرد جهان، به گفته منتقدان، تهدیدی مضاعف برای دموکراسی است.

اما آیا این رابطه «برومنس» (bromance) دوام خواهد داشت؟ تاریخ اخیر مملو از نمونه‌هایی از افراد وفادار به ترامپ است که وقتی تهدیدی برای جلب توجه او شدند، هزینه‌اش را پرداختند. از همان ابتدا، شکاکان فروپاشی اتحاد ترامپ-ماسک را پیش‌بینی کرده‌اند و معتقدند که این دو خودشیفته بسیار بزرگ سرانجام با هم برخورد خواهند کرد.

اما دیگران این رابطه را نوعی همزیستی می‌دانند که ممکن است طولانی‌مدت باشد. «جو والش» نماینده پیشین جمهوری‌خواه و منتقد ترامپ، گفت که «آن‌ها در حال حاضر دو نفر از قدرتمندترین افراد روی این سیاره هستند. آن‌ها به‌شدت به یکدیگر نیاز دارند.»

او افزود: این یک اتحاد کوتاه‌مدت نیست، پس کسانی که فکر می‌کنند این ماجرا ظرف یک یا دو ماه از هم می‌پاشد، در توهم هستند. ما حداقل چهار سال این دو نفر را داریم که این کارها را انجام می‌دهند. آن‌ها مثل دو هیولا هستند و هر روز قوی‌تر می‌شوند.

تفاوت های دو غول

در نگاه اول، ترامپ و ماسک نقاط مشترک چندانی ندارند. ترامپ یک سرمایه‌دار ۷۸ ساله در حوزه املاک و مستغلات و ستاره تلویزیون از نیویورک است که دیر وارد سیاست شد، ساعت‌ها در زمین گلف می‌گذراند و دیدگاه فرهنگی‌اش در دهه ۱۹۸۰ ریشه دارد.

ماسک ۵۳ ساله در دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی متولد شد، ثروتش را در سیلیکون ولی به دست آورد و مدیرعامل تسلا (شرکت خودروسازی الکتریکی) و اسپیس‌ایکس (شرکت فضایی) است. او به‌طور علنی اعلام کرده که مبتلا به سندروم آسپرگر است که نوعی اوتیسم محسوب می‌شود.

در سال ۲۰۱۶، ماسک گفته بود که ترامپ «آنچنان شخصیتی ندارد که بازتاب خوبی از ایالات متحده ارائه دهد.» ترامپ در سال ۲۰۲۲، ماسک را یک «کلاهبردار» خواند، زیرا او در انتخابات ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ از مخالفانش حمایت کرده بود. اما از سال گذشته، هر دو لحن متفاوتی اتخاذ کرده اند.

ماسک در انتخابات علیه کامالا هریس به نفع ترامپ وارد و به بزرگ‌ترین حامی مالی او تبدیل شد، در تجمعات انتخاباتی سخنرانی کرد و تبلیغات طرفدار ترامپ را در پلتفرم اجتماعی‌اش، ایکس، ترویج داد. او شب انتخابات را در ملک مارالاگوی ترامپ در پالم بیچ، فلوریدا گذراند و مراسم تحلیف را با سلامی که شبیه سلام نازی‌ها به نظر می‌رسید، جشن گرفت.

تاکنون ایلان ماسک بزرگ‌ترین تفاوت بین دوره اول و دوم ریاست‌جمهوری ترامپ بوده است. او که به‌عنوان «رفیق اول» شناخته می‌شود، به ریاست «اداره کارایی دولتی» (Doge) منصوب شد؛ کارگروهی که مأموریتش بازسازی نهادهای فدرال، کاهش بودجه، مبارزه با فساد و اخراج کارکنان است.

ماسک، که به‌خاطر سبک مدیریتی‌اش که بر ترس و وفاداری مطلق تأکید دارد، مشهور است، همان روش «سریع حرکت کن و خراب کن» خود در سیلیکون ولی را برای در هم شکستن دولت فدرال به کار گرفته است، بدون اینکه توجهی به قانون اساسی یا حاکمیت قانون داشته باشد.

تیم وزارت کارآمدی دولت ترامپ یا به اصطلاح Doge، متشکل از مهندسان نرم‌افزار جوان، به‌سرعت به سیستم پرداخت خزانه‌داری دسترسی پیدا کرد. این سیستم مسئول پرداخت سالانه ۵ تریلیون دلاری است و به اطلاعات حساسی مانند حساب‌های بانکی و پرداخت‌های تأمین اجتماعی دسترسی داردمی‌شود.

سپس این وزارتخانه آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) را بدون دریافت مجوز لازم از کنگره تعطیل کرد، این آژانس ابزاری کلیدی برای قدرت نرم آمریکا را از بین برد و برنامه‌های حیاتی تأمین غذا و دارو را در سراسر جهان قطع کرد.

ماسک با خوشحالی در توییتی نوشت «آخر هفته را صرف انداختن USAID در دستگاه خردکن چوب کردیم.»

تاکتیک‌های Doge شامل بیرون انداختن کارکنان، مسدود کردن بودجه، لغو اجاره‌ها و ارائه بسته‌های «استعفای معوق» به کارمندان بوده است. ماسک همچنین از پلتفرم X خود برای تبلیغ دستور کار ترامپ، حمله به منتقدان و بیان اظهارات جنجالی استفاده می‌کند. او USAID را «شرورانه» و یک «سازمان جنایتکار» نامید، بدون اینکه شواهدی ارائه کند.

ماسک یک کارمند تمام‌وقت دولتی نیست، بلکه وضعیت «کارمند ویژه دولت» را دارد که به او اجازه می‌دهد از افشای اطلاعات مالی و فرآیندهای بررسی عمومی اجتناب کند. «چاک شومر» رهبر اقلیت دموکرات در سنا، گفت: یک دولت سایه غیرمنتخب در حال تملک خصمانه دولت فدرال است.»

اما ترامپ به نظر نگران نمی‌رسد و ادعا می‌کند «ایلان نمی‌تواند و نخواهد توانست بدون تأیید ما کاری انجام دهد. و ما در جایی که مناسب باشد، تأیید خواهیم کرد. در جایی که مناسب نباشد، تأیید نخواهیم کرد.»

یک منبع کاخ سفید به گاردین گفت که رئیس‌جمهور، ماسک را برای انجام «کارهای دیوانه‌وار» به کار گرفته است و او هم به خوبی در حال انجام این کار است.

برای برخی از مفسران، این همکاری منطقی به نظر می‌رسد. «بیل والن» پژوهشگر مؤسسه اندیشه هوور در دانشگاه استنفورد کالیفرنیا، گفت: «می‌توان با اطمینان فرض کرد که دونالد ترامپ همیشه ثروت را تحسین کرده است و تنها تعداد انگشت‌شماری از افراد در این سیاره وجود دارند که او از نظر مالی به آن‌ها نگاه کند و ماسک یکی از آن‌هاست.»

او دیدگاه ترامپ را در مورد نژاد به اشتراک می‌گذارد. ماسک به‌طور غلط ادعا کرده که دولت آفریقای جنوبی اجازه می‌دهد یک «نسل‌کشی» علیه کشاورزان سفیدپوست صورت گیرد؛ ترامپ اعلام کرد که تمامی کمک‌ها به آفریقای جنوبی را به‌دلیل آنچه که او ادعا کرد «نقض گسترده حقوق بشر» در قالب قانون جدید حقوق زمین است، متوقف خواهد کرد.

پایان ماه عسل

با این حال، هیچ دوران ماه عسل ابدی نیست. میزان تایید ماسک به‌سرعت در حال کاهش است، حتی در میان جمهوری‌خواهان. طبق نظرسنجی اخیر از The Economist و YouGov، تنها ۴۳درصد از جمهوری‌خواهان گفته‌اند که می‌خواهند ماسک «تأثیر کمی» داشته باشد و ۱۷درصد گفته‌اند که می‌خواهند او «هیچ تأثیری نداشته باشد».

این هفته، معترضان در مقابل ساختمان‌های دولتی تابلوهایی دست‌نویس حمل می‌کردند که در آن‌ها شکایت کرده بودند «هیچ‌کس ایلان را انتخاب نکرد.» دموکرات‌ها در کنگره او را هدف اصلی خود قرار داده‌اند و او را به تصاحب غیرقانونی قدرت متهم کرده‌اند.

نماینده «جارد گلدن» از ایالت مین در ایکس نوشت: «مردم من، و اکثریت این کشور، ترامپ را به کاخ سفید بردند، نه این میلیاردر عجیب و غریب غیرمنتخب.»

این موضوع می‌تواند ماسک را به یک پوشش مفید برای ترامپ تبدیل و توجه را از رئیس‌جمهور منحرف کند. اما ممکن است در نهایت ماسک را به یک بار سیاسی تبدیل کند، و باعث شود رای‌دهندگان بپرسند کدام یک ارباب است و کدام یک عروسک خیمه‌شب‌بازی.

فشار از سوی متحدانی همچون استیو بنن، منتقد تند ماسک و دیگر اولیگارش‌های فناوری، و جمهوری‌خواهان کنگره قطعاً پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای سال آینده افزایش خواهد یافت.

«ریک ویلسون» یکی از بنیانگذاران پروژه لینکلن، یک گروه طرفدار دموکراسی که این هفته تبلیغاتی به نام «رئیس‌جمهور ماسک» منتشر کرد، گفت «آن‌ها در نهایت با هم برخورد خواهند کرد. وقتی ترامپ ببیند که ایلان به او آسیب سیاسی می‌زند، فوراً رابطه را قطع می‌کند. این حتی پنج ضربان قلب هم طول نخواهد کشید. به محض اینکه ببیند ایلان او را در نظرسنجی‌ها پایین می‌آورد، ایلان یک لحظه سخت خواهد داشت. و ایلان در هفته‌های اخیر به طرز فوق‌العاده‌ای غیرمحبوب شده است.»

از سوی دیگر، ماسک مانند هیچ‌یک از افرادی که ترامپ قبلاً با آن‌ها روبه‌رو شده، نیست. ثروت تخمینی او که ۴۲۶ میلیارد دلار و از ثروت رئیس‌جمهور بیشتر است. او از طریق ایکس قدرت و نفوذ زیادی دارد. او ممکن است از سایر مقام های ارشد پیشین ترامپ سخت‌تر قابل حذف باشد.

«چارلی سیکس» نویسنده محافظه‌کار، گفت: نمی‌دانم چگونه او با مشکلی به نام ایلان مقابله می‌کند. او می‌تواند هر کسی را اخراج یا نابود کند. او می‌تواند مارکو روبیو را کنار بگذارد. او می‌تواند آینده سیاسی جی‌دی ونس را با یک پست در تروث سوشال نابود کند. اما او حالا گرفتار ایلان ماسک است.

وی افزود: ایلان ماسک اکنون پایگاه قدرت خودش را دارد. او فرقه شخصیتی خود را دارد. روزی خواهد رسید که این دوفرد خودخواه با هم برخورد کنند – در یک زمان فقط یک ارباب جهان می‌تواند وجود داشته باشد – اما چگونه این مشکل حل خواهد شد؟ چگونه ترامپ خود را از دست هیولای فرانکشتاین که با آن به رختخواب رفته است، رها کند؟

پایان/