به گزارش تحریریه، پروفسور «رودریگ ترمبلی» در تحلیلی برای مرکز پژوهشی «Global Research» آورده است: نسل ما به دلیل گسترش استفاده از انرژی اتمی، انقلابی ترین نیرو را از زمان کشف آتش توسط انسان در ماقبل تاریخ به جهان آورده است. این قدرت اساسی جهان را نمی توان در مفهوم منسوخ شده ملی گرایی های محدود گنجاند. (بیانیه کمیته اضطراری دانشمندان اتمی، به ریاست آلبرت انیشتین، ۲۲ ژانویه ۱۹۴۷)

آلبرت انیشتین (۱۸۷۹-۱۹۵۵)، فیزیکدان نظری آلمانی الاصل، در مصاحبه ای در نشریه «یهودیت لیبرال» در سال ۱۹۴۹ گفت: من نمی دانم جنگ جهانی سوم با چه سلاحی انجام می شود، اما جنگ جهانی چهارم با چوب و سنگ خواهد بود.

جان اف کندی (۱۹۱۷-۱۹۶۳) سی و پنجمین رئیس جمهور ایالات متحده، در سخنرانی آغازین خود با عنوان "استراتژی صلح" که در دانشگاه آمریکایی در واشنگتن دی سی، در روز دوشنبه ۱۰ ژوئن ۱۹۶۳ ارائه شد، اعلام کرد: قدرت‌های هسته‌ای در حالی که از منافع حیاتی خود دفاع می‌کنند، باید از آن رویارویی‌هایی که دشمن را به سمت گزینه عقب‌نشینی تحقیرآمیز یا جنگ هسته‌ای می‌برد، جلوگیری کنند. اتخاذ چنین مسیری در عصر هسته‌ای تنها شاهدی بر ورشکستگی سیاست های ما یا آرزوی مرگ جمعی برای جهان خواهد بود.

مقدمه
در سال پر دردسر ۲۰۲۴، توجه جهان، در مرحله نخست به جنگ در حال گسترش آمریکا و ناتو با روسیه در اوکراین و با هدف تضعیف روسیه متمرکز بوده است. ژنرال لوید آستین وزیر دفاع آمریکا درواقع یک جنگ نیابتی طولانی مدت را برنامه ریزی می کند.

در حقیقت، از ابتدا این یک جنگ نیابتی بین ایالات متحده و روسیه بوده است که توسط نومحافظه‌کاران آمریکایی گسترش یافت. این جنگی است که رسماً با تأمین مالی دولت ایالات متحده برای سرنگونی خشونت آمیز دولت طرفدار روسیه شکل گرفت. (ویکتور یانوکوویچ از فوریه ۲۰۱۴ به عنوان رئیس جمهور اوکراین قدرت را به دست گرفت)

همچنین، درگیری بین اسرائیل و فلسطینی‌ها در غزه هم مطرح است که با حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد. پس از آن، بیش از ۴۰۰۰۰ فلسطینی توسط دولت نتانیاهو کشته شدند. چنین کشتار گسترده غیرنظامیان و ویرانی حتی مورخان نسل کشی را هم شوکه و وجدان جهان را شرمنده کرده است. با این وجود، به نظر می رسد که کشتار کنونی مردم فلسطین پایانی ندارد.

از سوی دیگر امسال شاهد برگزاری باشکوه المپیک تابستانی پاریس هم بوده ایم. این جشن بزرگ صلح در میان ملت‌ها با کارزار سیاسی مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری آمریکا همراه شد. در آن زمان بود که جو بایدن، رئیس‌جمهور دموکرات کنونی تحت فشار قرار گرفت تا از نامزدی انتخابات به نفع کامالا هریس، معاون خود انصراف دهد.

با این حال، تحولات ترسناک دیگری در پشت پرده در حال وقوع است. نیویورک تایمز روز سه‌شنبه، ۲۰ اوت، فاش کرد که جو بایدن، مارس گذشته به صورت مخفیانه یک استراتژی هسته‌ای جدید را برای آمریکا تصویب کرد. این راهبرد حاوی طرحی برای رویارویی هسته ای همزمان ایالات متحده با روسیه، چین و کره شمالی است.

با توجه به اینکه ایالات متحده اولین و تنها کشوری بود که در اوت ۱۹۴۵ بمب‌های هسته‌ای را بر شهرهای هیروشیما و ناکازاکی پرتاب کرد که منجر به کشته شدن صدها هزار نفر شد، وجود چنین طرحی چندان اطمینان‌بخش نیست.

اینکه الان یک جنگ هسته‌ای در عصر حاضر محتمل به نظر می رسد، حیرت‌انگیز است.

پیامدهای وخیم کشورهایی که برای جنگ هسته ای آماده می شوند

برنامه‌های هزینه‌های هسته‌ای در سه قدرت هسته‌ای بزرگ - چین، روسیه و ایالات متحده - با فروپاشی رژیم کنترل تسلیحات در جهان، یک مسابقه تسلیحات هسته‌ای سه‌جانبه را نوید می دهد. روسیه و چین در حال گسترش توانایی‌های هسته‌ای خود هستند و فشارها در واشنگتن، به ویژه در میان حامیان مجتمع های نظامی-صنعتی ایالات متحده (MIC) افزایش یافته تا ایالات متحده به همان اندازه پاسخ دهد.

فقدان اعتماد و تمایل به کنترل و محدود کردن تولید تسلیحات هسته‌ای ممکن است عصر جدیدی از توسعه سلاح‌های هسته‌ای جدید، از جمله استقرار سلاح‌های هسته‌ای تهاجمی بین قاره‌ای را موجب شود. این بدان معناست که قدرت‌های هسته‌ای اصلی می‌توانند توسعه سلاح‌های هسته‌ای جدید را گسترش دهند، درست زمانی که تنش‌های ژئوپلیتیکی افزایش می‌یابد. این امر مسلماً امنیت همه کشورها را به خطر می اندازد.

رستاخیز بشریت به انتها نزدیک و نزدیکتر می شود

طبق بولتن دانشمندان اتمی، استعاره یا نماد ساعت رستاخیز هسته ای در سال ۱۹۴۷ برای ژانویه ۲۰۲۳ روی ۹۰ ثانیه به نیمه شب تعیین شد. از ژانویه ۲۰۲۴ شرایط در نقطه اوج نگه قرار گرفته زیرا بشر همچنان در معرض سطح بالای خطر در سه حوزه اصلی قرار دارد: بیشترین خطر جنگ هسته ای، پیامدهای منفی مداوم تغییرات آب و هوایی و تهدید نوین هوش مصنوعی.

در جولای ۱۹۹۱، در پایان جنگ سرد، ایالات متحده (رئیس جمهور جورج دبلیو بوش) و اتحاد جماهیر شوروی/روسیه (رئیس جمهور میکائیل گورباچف) پیمان دوجانبه کاهش تسلیحات استراتژیک (START I) را با هدف ترویج خلع سلاح هسته ای امضا کردند.

این توافق هر دو طرف را موظف کرد تا زرادخانه های تسلیحات هسته ای تهاجمی استراتژیک خود را کاهش دهند. شروع کار موفقیت آمیز بود و باعث حذف حدود ۸۰ درصد از تمام سلاح های هسته ای استراتژیک موجود در آن زمان شد، زمان اجرای نهایی آن در اواخر سال ۲۰۰۱ پایان یافت.

با این حال، امروز که جهان وارد یک جنگ سرد جدید شده است، با تشدید تنش های ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ناتو، از یک طرف و روسیه، چین، کره شمالی، ایران، از سوی دیگر، خطرات یک هسته ای بزرگ جهانی وجود دارد. فاجعه بسیار بزرگ است.

شکست بیشتر توافقنامه های کنترل تسلیحات

پس از موفقیت پیمان استارت 1، دو معاهده دیگر بین ایالات متحده و روسیه برای کاهش بیشتر ذخایر تسلیحات هسته ای امضا شد که هر دو شکست خوردند.

نخست، در ژانویه ۱۹۹۳، معاهده کاهش تسلیحات استراتژیک جدیدی به نام START II بین آمریکا و روسیه امضا شد اما هرگز اجرایی نگشت. جورج بوش در سال ۲۰۰۲ تصمیم گرفت از معاهده ضد موشک های بالستیک (ABM) که از سال ۱۹۷۲ بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت و یکی از شروط استارت بود، خارج شود. بسیاری از ناظران خروج آمریکا از معاهده ABM را اولین گام در جهت کنار گذاشتن محدودیت های قانونی موثر در زمینه اشاعه هسته ای می دانستند.

دوم، باراک اوباما معاهده استارت جدید را در آوریل ۲۰۱۰ با دیمیتری مدودف رئیس جمهور وقت فدراسیون روسیه امضا کرد که با مخالفت هایی از حزب رقیب و اندیشکده ها روبرو شد.در فوریه ۲۰۱۷، دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه گفت که از معاهده استارت جدید خارج می شود. وی مدعی بود که این معاهده برای روسیه بسیار مطلوب است اما برای آمریکا توافق بدی است که توسط دولت اوباما مذاکره شد.

اکنون روابط سیاسی بین ایالات متحده و روسیه به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به شدت تیره شده است.

دولت روسیه دو دلیل اصلی را برای این اقدام خود اعلام کرد: حمایت از روس تبارهای اوکراین در برابر فشارهای کیف و جلوگیری از پیوستن این کشور به ناتو، که به معنای استقرار موشک‌های اتمی آمریکایی در مرز روسیه است.

این جنگ منجر به ویرانی‌ها، رنج‌ها و کشتار بی‌شماری شده است. این جنگی بود که با حداقل حسن نیت، دیپلماسی و مبادله چند امتیاز می شد از آن جلوگیری کرد.

این درگیری یادآور بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ است. اتحاد جماهیر شوروی در واکنش به استقرار موشک های اتمی آمریکا در ایتالیا و ترکیه، موشک های مجهز به سلاح هسته ای خود را در کوبا و در ۹۰ مایلی خط ساحلی ایالات متحده قرار داد. در نهایت بین کندی و خروشچف مصالحه حاصل شد و جنگی شکل نگرفت.

نتیجه گیری
جهان به طور فزاینده ای به مکانی پر هرج و مرج و خطرناک تبدیل شده است. این موضوع با فقدان توافقنامه های بازدارندگی هسته ای بین قدرت های بزرگ هسته ای ارتباط زیادی دارد. اگر یک کشور هسته‌ای در چنین فضای بی‌اعتمادی با سلاح هسته‌ای به دیگری حمله کند، می‌تواند تهدیدی برای صدها میلیون نفر از ساکنان کره زمین ایجاد کند.

یک جنگ هسته ای ویرانگر نه تنها پیامدهای غم انگیز انسانی دارد بلکه با اثرات اقتصادی همراه می شود و یک اتلاف عظیم منابع رخ می دهد.

جنگ هسته‌ای می‌تواند برای صنعت هسته‌ای نظامی در برخی کشورها سودآور باشد، اما در اقتصاد جهانی هرج‌ومرج ایجاد می‌کند و باعث تورم در کشورهای درگیر و ایجاد رکود تورمی در بخش خصوصی اقتصادهای ملی می‌شود.

اگر رهبران کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای به بی اهمیت جلوه دادن تهدید یک جنگ هسته‌ای تمام عیار ادامه دهند و تصور کنند که می‌توانند در یک جنگ هسته‌ای «برنده» شوند، جهان ممکن است مستقیماً به سمت یک فاجعه وجودی پیش رود.

بنابراین، بر همه، رهبران و شهروندان، واجب است که در جهت محو جنگ‌هایی که بشریت را عقب می راند، تلاش کنند.

پایان/