انواع نمودار ها در بورس کدامند؟

انواع نمودار بورس از موضوعات مقدماتی است که هر معامله‌گر و سرمایه‌گذار باید با آنها آشنایی داشته باشد. این نمودارها که مربوط از لوازم تحلیل تکنیکال هستند انواع مختلفی دارند. افراد پس از آموزش بورس لازم است تا با این نمودارها آشنا شده تا در کنار تحلیل فاندامنتال در زمان مناسب از نوع مناسب نمودار برای تحلیل‌های خود استفاده کنند.

با استفاده از تحلیل تکنیکال می‌توان برای خرید یا فروش سهام در بورس تصمیم‌گیری کرد. این تحلیل روش‌های مختلفی دارد و باید برای رسیدن به نتیجه مناسب با انواع رویکردهای آن آشنا شد. در این مقاله با انواع نمودار بورس در تحلیل تکنیکال آشنا خواهیم شد. به طور کلی سه نوع نمودار میله‌ای، خطی و شمعی وجود دارد که معامله‌گران و تحلیل‌گران با توجه به میزان آشنایی با آنها از نوع مناسب‌تر استفاده می‌کنند.

پس دانستن اطلاعات پایه درباره انواع نمودار بورس برای فعالان این بازار ضروری است. دراین مقاله انواع نمودارها در بورس را بررسی خواهیم کرد.

نمودار بورس یا سهام چیست؟

نمودار بورس یا سهام نمایانگر قیمت سهام در طول زمان است. بدین منظور، زمان در محور افقی و قیمت در محور عمودی قرار دارند. در نتیجه، نمودار یک سهم، روند تغییرات قیمت آن سهم را در طول زمان نشان می‌دهد. محور افقی سال، ماه، روز و حتی ساعت و تواترهای زمانی پایین‌تر را نشان می‌دهد. با توجه به نیاز تحلیلگر و اینکه در چه محدوده زمانی به نمودار نیاز دارد، امکان تغییر چهارچوب زمانی نمودار سهام وجود دارد.

نکاتی درباره انواع نمودار بورس

۱- در نمودارخوانی، باید به دوره زمانی که در محور افقی رسم می‌شود توجه کرد. چهارچوب‌های زمانی پایین برای پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت کاربرد دارند. اما برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت‌تر باید به نمودارهایی که طول دوره آن‌ها در بازه هفتگی تا ماهیانه قرار دارد، توجه داشت.
۲- هنگام مقایسه نمودار دو سهام توجه داشته باشید که محور عمودی هر دو نمودار یکسان باشد. به‌عنوان مثال هر دو نمودار برحسب ریال یا تومان رسم شوند.
۳- نوسانات بازار سهام (قیمت سهام، تغییرات شاخص سهام و …) را به صورت منظم دنبال کنید. معمولا با توجه به آن‌ها و تحلیل حاصل از روندشان می‌توانید زمان‌های مناسب‌تر برای سرمایه‌گذاری را تشخیص دهید.
۴- نمودارهای مختلف را برای تشخیص قیمت خرید یا فروش مناسب یک سهم در نظر بگیرید. به عنوان مثال نمودار شمعی (Candle)،‌ نمودار میله‌ای (شاخص سهام، حجم معامله) و … هر کدام به نحوی می‌توانند کمک کنند.
۵- در بعضی از نمودارهای ترکیبی در بورس به حجم معاملات سهم توجه کنید. ممکن است تغییرات زیادی در قیمت یک سهم اتفاق بیافتد ولی حجم معاملات سهم کم باشد. بدین معنی که سهام هنوز موقعیت با ثباتی ندارد و باید بیشتر صبر کرد.

در ادامه نمونه‌ای از این نمودارها را بررسی خواهیم کرد.

نمودار خطی شاخص بورس

فرض کنید در یک بازه سالانه، شاخص بازار سهام تهران در یک نمودار خطی ترسیم شود. محور افقی این نمودار، روزهای سال و محور عمودی نیز مقادیر شاخص را مشخص می‌کنند. چنین نموداری بیانگر تغییرات شاخص بورس در سال‌های مختلف است.
این اطلاعات را در نمودار خطی (Line Chart) که در تصویر زیر آمده است مشاهده می‌کنید:

نمودار شاخص حجم-قیمت (خطی)

همانطور که در نمودار خطی شاخص بورس مشاهده کردید، روند تغییرات شاخص قیمت کل، برحسب زمان قابل مشاهده است. یکی دیگر از مشخصه‌های بازار سهام، حجم معاملات است. اگر در ادامه نمودار قبلی، حجم معاملات اوراق بهادار (سهام) را هم لحاظ کنیم، دید بهتری نسبت به آینده بازار خواهیم داشت.

نمونه‌ای از نمودار همراه با حجم را در شکل زیر می‌بینید که می‌توان در آن روند افزایش قیمت سهم را با افزایش حجم معاملات مقایسه کرد.

نمودار شمعی برای شاخص حجم-قیمت

نوع دیگر از نمودارها در بورس نمودار شمعی (Candle)‌ است. در این نمودارها امکان ارائه بیش از یک قیمت برای هر زمان وجود دارد. از ویژگی‌های جالب در این نحوه نمایش اطلاعات، می‌توان به نمایش همزمان چندین جنبه مختلف شاخص که شامل موارد زیر است اشاره کرد:

۱- Open: میزان قیمت در زمان بازگشایی
۲- High: بالاترین و بیشترین مقدار قیمت در زمان معین
۳- Low: پایین‌ترین و کمترین مقدار قیمت در زمان معین
۴- Close: میزان قیمت در زمان بسته شدن بازار

ویژگی‌های بالا در شکل‌گیری یک نمودار شمعی تاثیر گذارند. در شکل زیر توضیحات تصویری آنها آمده است:

ویژگی‌های نمودار شمعی (سمت راست بیانگر نوسانات منفی و سمت چپ، نوسانات مثبت هستند.)

بدنه سفید یا سبز رنگ نمودار شمعی

اگر قیمت نهایی از قیمت اولیه بیشتر باشد بدنه نمودار شمعی یک نمودار سفید یا سبز خواهد بود.

بدنه سیاه یا قرمز زنگ نمودار شمعی

اگر قیمت نهایی از قیمت اولیه کمتر باشد، افت در شاخص یا قیمت سهام رخ داده است و رنگ بدنه سیاه یا قرمز می‌شود.

سایه‌ها

سایه‌ها فاصله بین کمترین و بیشترین قیمت نسبت به زمان بازگشایی یا اتمام بازار است.

حالت‌های متفاوتی می‌تواند برای شکل شمع بوجود آید که بستگی به ارتفاع سایه و ارتفاع بدنه شمع‌ها دارند.

در تصویر بعدی به توضیح آن می‌پردازیم:

اندازه بدنه در نمودار شمعی

یکی از شرایط قابل تشخیص با کمک نمودار شمعی وجود خریدارهای خوب و افزایش قیمت است. در این حالت ارتفاع نمودار شمعی با رنگ سفید یا سبز رشد کرده و سایه وجود ندارد یا بسیار کم است.

برعکس این وضعیت زمانی است که فروشندگان بیشتر از خریداران هستند یا به عبارتی سهامداران دست به فروش سهم می‌زنند. در این حالت عمق نمودار شمعی با رنگ سیاه یا قرمز با عمق زیاد نمایش داده می‌شود.

اگر که بازار راکد باشد و تغییرات زیادی در قیمت سهام یا شاخص بازار رخ ندهد، نمودار شمعی به شکل یک بعلاوه خواهد شد که بیانگر رکود در معاملات است و احتمالا حجم معاملات کمی در جریان بوده است. در شکل زیر نمونه‌های این وضعیت آمده است:

نمودار میله‌ای

این نمودار روی نمودار خطی با افزودن اطلاعات اساسی‌تر برای هر نقطه داده تشکیل می‌شود. این نمودار که یکی از انواع نمودار در بورس است از یک سری خطوط عمودی ساخته می‌شود و هر نقطه اطلاعاتی را به ما نمایش می‌دهند. خط عمودی قیمت بالا (High Price) و پایین (Low Price) در بازه معاملاتی را به علاوه قیمت بسته شدن (Close Price) و باز شدن (Open Price) نشان می‌دهند. قیمت باز و بسته روی خط عمودی با خط تیره افقی نشان داده می‌شود. قیمت باز روی نمودار میله‌ای با خط تیره در سمت چپ میله عمودی نشان داده شده است. همچنین قیمت بسته شدن سهم با خط تیره در سمت راست میله مشخص می‌شود.

خط تیره راست اگر بالاتر از خط تیره چپ قرار گیرد، آن میله صعودی است، یعنی سهم در آن بازه معاملاتی رشد کرده است. میله‌ای که علامت نزولی داشته باشد قیمت سهم طی آن بازه کاهش قیمت داشته است. زمانی که این اتفاق رخ دهد، خط تیره در طرف راست پایین‌تر از خط تیره سمت چپ خواهد بود.

نمودار میانگین متحرک

میانگین متحرک، برحسب دوره مشخصی از داده‌های قیمت قبلی محاسبه می‌شود. از طرفی نوسانات نمودار در حالتی که به صورت میانگین متحرک هموار شده باشد کمتر است. حال اگر تمام دوره‌های قبل در محاسبه میانگین متحرک، یکسان و ثابت نقش داشته باشند به آن نمودار میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average) یا SMA می‌گویند. اما در میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average) مقادیری که به زمان حال نزدیک‌تر هستند، وزن بیشتری در محاسبه میانگین دارند.

شما می‌توانید جهت مشاهده هر چه بهتر نمودارهای گفته شده به سایت‌های تحلیل تکنیکال که در مقاله جامع کلینیک اقتصاد آنها را بررسی کردیم مراجعه کنید.

منبع: کلینیک اقتصاد

پایان/