شاخص قیمت تولیدکننده چیست؟

شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) میانگین تغییر قیمت‌هایی را که تولیدکنندگان داخلی برای تولیدات خود دریافت می‌کنند، در طول زمان اندازه‌گیری می‌کند.

به گزارش تحریریه، شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) میانگین تغییر قیمت‌هایی را که تولیدکنندگان داخلی برای تولیدات خود دریافت می‌کنند، در طول زمان اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص معیاری از تورم در سطح عمده‌فروشی است که از هزاران شاخص اندازه‌گیری قیمت‌های تولیدکننده بر اساس صنعت و طبقه‌بندی محصول گردآوری شده است. این شاخص ماهانه توسط اداره‌ی آمار کار ایالات متحده (BLS) منتشر می‌شود. شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) با شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) متفاوت است. شاخص قیمت مصرف‌کننده تغییرات قیمت پرداخت‌شده توسط مصرف‌کنندگان برای کالاها و خدمات را اندازه‌گیری می‌کند.

نکات کلیدی

۱- شاخص قیمت تولیدکننده تغییر قیمت‌های پرداختی به تولیدکنندگان کالاها و خدمات آمریکایی را اندازه‌گیری می‌کند.
۲- شاخص قیمت تولیدکننده معیاری برای تورم عمده‌فروشی است، در حالی که شاخص قیمت مصرف‌کننده قیمت‌های پرداختی مصرف‌کنندگان را اندازه‌گیری می‌کند.
۳- این شاخص هر ماه توسط اداره‌ی آمار کار منتشر می‌شود.
۴- شاخص‌های PPI بر اساس محصولات و خدمات، صنایع و هویت اقتصادی خریدار محاسبه می‌شوند و از آنها برای محاسبه‌ی تغییر کلی ماهانه‌ی شاخص قیمت تولیدکننده‌ی تقاضای نهایی استفاده می‌شود.
۵- این شاخص‌ها تغییرات قیمت در قراردادهای خصوصی را بر اساس قیمت‌های نهاده‌ی تأمین‌کنندگان محاسبه می‌کنند.

آشنایی با شاخص قیمت تولیدکننده (PPI)

از شاخص قیمت تولیدکننده برای اندازه‌گیری تورم (یا بسیار غیرمعمول‌تر، تورم منفی) از دیدگاه تولیدکننده‌ی محصول یا تأمین‌کننده‌ی خدمات استفاده می‌شود. بعید است که روندهای قیمت برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به مدت طولانی واگرایی داشته باشد، چراکه قیمت‌های تولیدکننده به‌شدت بر قیمت‌هایی که از مصرف‌کنندگان دریافت می‌شود تأثیر می‌گذارد و بالعکس. در کوتاه‌مدت، تورم در سطوح عمده‌فروشی و خرده‌فروشی ممکن است در نتیجه‌ی هزینه‌های توزیع و همچنین مالیات‌ها و یارانه‌های دولتی متفاوت باشند.

اداره‌ی آمار کار PPI را به همراه شاخص‌های صنعت و محصول تشکیل‌دهنده‌ی آن در هفته‌ی دوم ماهِ و پس از تاریخ مرجعِ بررسی منتشر می‌کند. این شاخص بر مبنای حدود ۱۰۰,۰۰۰ مظنه‌ی قیمت ماهانه است که به‌طور داوطلبانه و به صورت آنلاین توسط بیش از ۲۵,۰۰۰ مؤسسه تولیدی گزارش می‌شود که به‌طور سیستماتیک نمونه‌برداری‌شده است.

۰.۸٪

مقدار شاخص PPI برای دوره‌ی ۱۲ ماهه‌ی منتهی به جولای ۲۰۲۳ بر پایه تعدیل‌نشده. شاخص تقاضای نهایی در جولای ۲۰۲۳ به میزان ۰.۳ درصد افزایش یافت و در ژوئن ۲۰۲۳ بدون تغییر باقی ماند.

این بررسی کل تولید کالا و حدود ۶۹ درصد از ارزش خدمات ایالات متحده را پوشش می‌دهد. شاخص‌های محصول و خدمات تشکیل‌دهنده‌ی آن بر مبنای ارزش تولید هر دسته وزن‌دهی می‌شوند تا تغییر کلی قیمت‌های تولیدکننده محاسبه شود.

از PPI برای پیش‌بینی تورم و محاسبه‌ی شرط‌های تعدیل قیمت در قراردادهای خصوصی استفاده می‌شود که بر اساس قیمت نهاده‌های کلیدی صورت می‌گیرد. این شاخص برای پیگیری تغییرات قیمت بر اساس صنعت و مقایسه‌ی روند قیمت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.

شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) در مقابل شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)

هر دو شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) و شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) از معیارهای اقتصادی مهم به شمار می‌روند، چراکه به تغییرات ماهانه قیمت‌ها اشاره دارند؛ اما آنها قیمت‌ها را از دیدگاه‌های متفاوتی منعکس می‌کنند. همان‌طور که در بالا اشاره شد، PPI قیمت‌ها را بر اساس اولین معامله‌ی تجاری برای یک محصول یا خدمت اندازه‌گیری می‌کند. این برخلاف CPI است که تغییرات قیمتی را اندازه‌گیری می‌کند که مصرف‌کننده با آنها مواجه می‌شود.

شاخص CPI بر فروش نهایی متمرکز است؛ اما این دو شاخص تنها بر اساس نوع قیمت‌های اندازه‌گیری‌شده با هم تفاوت ندارند. تفاوت‌های ترکیبی مهمی نیز بین PPI و CPI وجود دارد که می‌توان آن‌ها را در نظر گرفت. این تمایزها بر مبنای چیزهایی که در هر شاخص گنجانده یا نادیده گرفته می‌شوند هستند.

نکته مهم

تا سال ۱۹۷۸، PPI به‌عنوان شاخص قیمت عمده‌فروشی (WPI) شناخته می‌شد. در سال ۱۹۸۲، اداره‌ی آمار کار پایه تمام شاخص قیمت تولیدکننده را به ۱۰۰ بازنشانی کرد.

برای مثال، PPI تغییرات قیمت برای هزینه‌های کل مسکن را اندازه‌گیری نمی‌کند، در حالی که دسته‌ی سرپناه در CPI معادل اجاره‌های مالکان را شامل می‌شود که یک‌سوم شاخص کلی را تشکیل می‌دهد. در ضمن، PPI وزن حدود ۱۸ درصدی را برای محصولات و خدمات مراقبت سلامت در نظر می‌گیرد که با وزن حدود ۲۰ درصدی این بخش در تولید ناخالص داخلی (GDP) ایالات متحده فاصله‌ی چندانی ندارد. در مقابل، وزن مراقبت پزشکی در CPI زیر ۹ درصد است. دلیل این امر آن است که CPI بازپرداخت‌های خدمات درمانی شخص ثالث را اندازه‌گیری نمی‌کند.

تمایز مهم دیگری که وجود دارد این است که PPI بر خلاف CPI قیمت کالاهای وارداتی را شامل نمی‌شود. در مقابل، PPI برخلاف CPI قیمت کالاهای صادراتی را شامل می‌شود.

ارقام شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) چگونه ارائه می‌شود

اداره‌ی آمار کار (BLS) هر ماه بیش از ۱۰,۰۰۰ شاخص قیمت محصول و صنعت تدوین می‌کند که سپس از آنها برای محاسبه‌ی PPI استفاده می‌کند. این شاخص‌ها با و بدون تعدیل فصلی منتشر می‌شوند و به سه دسته تقسیم می‌شوند: طبقه‌بندی سطح صنعت، طبقه‌بندی کالا و تقاضای اول-تقاضای میانی.

طبقه‌بندی سطح صنعت

شاخص‌هایی برای قیمت‌های دریافت‌شده توسط تولیدکننده در هر یک از بیش از ۵۰۰ دسته‌ی صنعت بر مبنای محصول فروخته‌شده در خارج از صنعت در PPI گنجانده می‌شود. این دسته‌ها با دسته‌هایی که در سایر نسخه‌ها برای گزارش داده‌های سطح صنعتِ مربوط به تولید، اشتغال، عواید و بهره‌وری استفاده می‌شوند، سازگاری دارند.

طبقه‌بندی کالا

طبقه‌بندی کالا، صنعتِ تولیدکننده را نادیده می‌گیرد تا تولید را بر اساس ماهیت محصول یا خدمت گروه‌بندی کند. گزارش PPI بیش از ۳,۸۰۰ شاخص قیمت را برای کالاها و حدود ۹۰۰ شاخص قیمت را برای خدمات منتشر می‌کند.

تقاضای نهایی – تقاضای میانی

شاخص‌های تقاضای اول – تقاضای میانی از شاخص‌های کالای سازماندهی‌شده بر اساس محصول برای اندازه‌گیری قیمت‌های تولیدکننده استفاده می‌کنند که بر مبنای هویت اقتصادی خریداران و اینکه آیا کالاهای فروخته‌شده نیاز به پردازش بیشتر دارند یا خیر هستند.

گزارش PPI بیش از ۶۰۰ شاخص تقاضای نهایی – تقاضای میانی (FD-ID) منتشر می‌کند. سپس از شاخص‌های تقاضای نهایی مجزا از شاخص‌های تقاضای میانی برای به دست آوردن رقم شاخص قیمت تولیدکننده‌ی اصلی استفاده می‌شود که نشان‌دهنده‌ی PPI برای تقاضای نهایی است.

جمع‌بندی

شاخص قیمت تولیدکننده معیاری برای تغییر قیمت‌هایی است که تولیدکنندگان داخلی بابت کالاها و خدماتشان دریافت می‌کنند. این شاخص معیاری برای اندازه‌گیری تورم عمده‌فروشی و برای سلامت اقتصاد است.

منبع: کلینیک اقتصاد

پایان/

۱۱ آذر ۱۴۰۲ - ۲۰:۰۰
کد خبر: 28245

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 8 + 2 =