به گزارش تحریریه، سایت تحلیلی نیوزلوکز با اشاره به نفوذ فزاینده چین در خاورمیانه و نگرانی بزرگ کاخ سفید از همکاری های فزآینده ریاض و پکن نوشت، دولت بایدن انرژی قابل توجهی را در تلاش برای دور کردن سعودی از مدار نفوذ چین به کار گرفته است با این حال واشنگتن نمی تواند برای دور کردن ریاض از پکن بیش از این تلاش کند. سعودی ها و چینی ها بر این باورند که به شدت به یکدیگر نیاز دارند.

در طی قرن بیست و یکم، مرکز گرانش ژئواکونومیک جهان از آمریکای شمالی و اروپا به آسیا تغییر مکان می دهد. هم اکنون جریان نفت و گاز کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به مراتب بیشتر از غرب در حال حرکت به سمت شرق بوده و عربستان سعودی خود را در حال ادغام در آسیا از نظر تجارت، بازرگانی، معاملات انرژی و سرمایه گذاری می بیند.

ایالات متحده آمریکا مدت‌هاست که متوجه شده هیچ ابزاری برای تغییر چنین پویایی‌ها که صرفاً در قرن بیست و یکم با ظهور چین به‌عنوان نیروگاه اقتصادی عظیم رخ می دهند، ندارد. با این حال دولت بایدن معتقد است که ایالات متحده آمریکا می تواند در مورد ابعاد خاصی از روابط چین و عربستان که بیشتر کاخ سفید را ناراحت می کند، تفاوت ایجاد کند. این ابعاد عبارت است از روابط رو به رشد امنیتی، نظامی، دفاعی و فناوری بین ریاض و پکن و همچنین صحبت های زیادی در مورد شروع تجارت عربستان سعودی و چین با ارزهای غیر دلاری.

جهت حفظ چشم انداز کلی، ایالات متحده ضامن امنیت عربستان سعودی باقی می ماند و پکن در آستانه جایگزینی واشنگتن با این ظرفیت نیست. تعداد کمی از سعودی‌ها می‌گویند که به زودی می‌توانند برای دفاع از تمامیت ارضی و امنیت ملی پادشاهی در بحبوحه بحران منطقه‌ای روی چین حساب کنند. شراکت اقتصادی چین و عربستان و روابط دوجانبه می‌تواند مبتنی بر فعالیت‌های تجاری باشد و سپس به مرور زمان به حوزه‌های دیگری مانند دفاع گسترش یابد. در حال حاضر نشانه هایی از روابط ریاض با پکن در این مسیر وجود دارد.

تیم بایدن همچنین از دورنمای تجارت نفت سعودی و چین به یوان ناراضی است. چنین تحولی به جنبش دلارزدایی شتاب زیادی می بخشد. با توجه به اینکه امارات متحده عربی اولین قرارداد گاز طبیعی مایع (LNG) خود را به یوان با چین در اوایل سال جاری انجام داد، احتمالاً عربستان سعودی یوان را برای فروش نفت بپذیرد. از سوی دیگر هواوی، بزرگترین سازنده تجهیزات مخابراتی جهان، در حال ارتقای حضور خود در عربستان و سایر کشورهای خاورمیانه است.

با توجه به توافق دیپلماتیک ایران و عربستان با میانجیگری چین که در ماه مارس امضا شد، جایگاه رو به رشد چین در خاورمیانه نگرانی فزاینده ای برای دولت بایدن و رئیس جمهور بعدی آمریکا ایجاد کرده و کاخ سفید انرژی زیادی را صرف تلاش برای عادی سازی روابط سعودی با اسرائیل می کند تا قبل از انتخابات ۲۰۲۴ دولت بایدن به یک پیروزی بزرگ در سیاست خارجی دست یابد.

همچنانکه به نظر می رسد دولت بایدن معتقد است که توافق سعودی و اسرائیل می تواند نفوذ پکن بر ریاض را محدود کند. در این راستا دولت بایدن احتمالاً تضمین‌های امنیتی خاصی را به سعودی‌ها ارائه می‌کند، سلاح‌های پیشرفته‌تری به آنها می‌فروشد و در صورت پیوستن ریاض به توافق‌نامه ابراهیم از برنامه هسته‌ای پادشاهی حمایت می‌کند و همچنین از سعودی‌ها می‌خواهد که هرگز میزبان چینی ها برای ایجاد پایگاه نظامی و غیره نباشند.

با این وجود نباید انتظار داشت که سعودی به دلیل هرگونه توافقی که دولت بایدن با ریاض منعقد می کند، از چین خیلی دور شود حتی اگر نهاد سیاست خارجی ایالات متحده به شدت خواهان آن نتیجه باشد. چندین دهه فجایع سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه، ریاض را در مورد نگه داشتن تمام تخم مرغهای های خود در سبد آمریکا بی اعتماد کرده است.

اکنون عصر چندقطبی است و درخواست از سعودی برای انتخاب یک طرف بین غرب و شرق، مورد استقبال سعودی ها قرار نخواهد گرفت زیرا برخلاف مقامات واشنگتن، آنها رقابت آمریکا و چین را بازی با مجموع صفر نمی دانند. از این رو برنامه های ایالات متحده برای ایجاد چشم اندازی در خاورمیانه که منجر به کاهش نفوذ چین می شود را باید غیر قابل اجرا دانست.

منبع: مطالعات خلیج فارس

پایان/