به گزارش تحریریه، دولت ها همواره طی 4 دهه گذشته بیشترین درآمدهای خود را از محل فروش نفت تامین کرده اند. به عبارتی، بودجه کل کشور بر اساس فروش نفت و قیمت دلار تدوین و تصویب شده است. غفلت از سایر منابع درآمدی از جمله مالیات و صادارت غیر نفتی و در عین حال بی انضباطی های مالی، بیشترین آسیب را به بخش‌های مختلف اقتصاد به خصوص عمران و صنعت و به طور کلی تولید وارد کرد.

دهه 90 را می‌توان بدترین دوران برای بخش عمران و صنعت کشور خواند، چرا که در این دوره عدم تخصیص بودجه کافی به این بخش ها به خصوص بودجه عمرانی سبب انباشت حجم زیادی بدهی دولت به پیمانکاران شد که در نهایت هزینه آن بر دوش مردم و دولت جدید آوار شد.

در دولت قبل، طی ۲ سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۴، رشد سالانه پرداخت‌های عمرانی منفی شده بود. متوسط سالانه پرداخت‌های عمرانی دولت گذشته ۴۱٫۴ هزار میلیارد تومان و مجموع ۸ سال آن دولت، ۳۳۱ هزار میلیارد تومان بود.

دولت سیزدهم با برقراری تعادل در هزینه کرد و درآمدهای خود و همچنین تعریف منابع درآمدی جدید از جمله دریافت عادلانه مالیات و شناسایی فرار مالیاتی و تعریف سایر درآمدهای غیر نفتی توانست بدون استقراض از بانک مرکزی، به دخل و خرج خود نظم ببخشد تا هم بدهی های برجای مانده از گذشته در بخش های مختلف به خصوص عمران را تسویه و هم بودجه عمرانی سال گذشته را به صورت بیش از 100 درصدی که شامل سه بخش اعتبارات طرح های ملی، طرحهای استانی و اعتبارات متفرقه است را محقق کند.

*جهش در بخش عمرانی در سال 1402

به طور کلی، در دهه ۹۰ به دلیل کاهش نسبی درآمدهای دولت و عدم تنوع بخشی به منابع درآمدی، سهم منابع عمرانی از کل بودجه عمومی کاهش قابل توجهی یافت اما در دولت جدید نسبت اعتبارات عمرانی به کل بودجه عمومی از 12.7 درصد سال 1400 به 17 درصد در سال 1401 افزایش پیدا کرد که به دلیل تخصیص بخش عمده ای از این بودجه در ماه های پایانی سال، باید منتظر جهش در بخش عمرانی در سال 1402 باشیم.

نسبت ۱۷ درصدی بودجه عمرانی به کل بودجه از ابتدای سال ۹۱ تاکنون بی سابقه بوده است. در واقع نسبت بودجه عمرانی به کل بودجه همواره کمتر از ۱۷ درصد و در سطح ۱۳- ۱۴ درصد بوده است.

میزان پرداختی دولت از محل خزانه داری کل کشور به پروژه‌های عمرانی معادل 273 هزار و 816 میلیارد تومان بوده که این رقم نسبت به سال 1400 معادل 94.2 درصد رشد داشته است.

* رشد 94.2 درصدی پرداخت‌های عمرانی

رشد 94.2 درصدی پرداخت های عمرانی در یک سال نسبت به سال قبل در طول ۲ دهه اخیر بی سابقه بوده است. هم‌چنین در طول دو دهه اخیر هیچ گاه معادل 100 درصد پیش‌بینی بودجه عمرانی، پرداخت نشده اما در سال 1401 معادل 105.2 درصد بودجه مصوب عمرانی، از محل خزانه داری کل کشور، توانست این مهم را محقق کند.

این رخدادها نشان دهنده تغییر رویکرد دولت سیزدهم در حوزه توسعه زیرساخت های کشور و همچنین توجه به بخش تولید و خدمات در کشور است.

باید این نکته را هم تصریح کرد که بخش عمده پرداخت های عمرانی دولت در ۲ ماه پایانی سال انجام شده است. بنابراین بخشی از آثار و نتایج جهش پرداخت های عمرانی دولت در سال ۱۴۰۲ نمایان می شود.

پایان/