به گزارش تحریریه، خبرگزاری «رویترز» نوشت که اظهارات حیرتانگیز «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا، مبنی بر اینکه او مایل است ایالات متحده کنترل نوار غزه را در دست گرفته و آن را بازسازی کند، ممکن است ناگهانی به نظر برسد، اما در واقع با جاهطلبیهای توسعهطلبانه دولت جدید او همسو است.
در بیشتر از دو هفته ای که از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید می گذرد، رویکرد «اول آمریکا» او در ظاهر به «آمریکای بیشتر» تغییر یافته و رئیسجمهوری اکنون بر تصاحب سرزمینهای جدید متمرکز شده است، حتی پس از آنکه در کارزار انتخاباتیاش وعده داده بود کشور را از درگیریهای خارجی و «جنگهای بیپایان» دور نگه دارد.
ترامپ در یک کنفرانس خبری روز سهشنبه در کاخ سفید، در کنار «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل، احتمال مالکیت آمریکا بر غزه را مطرح کرد. او گفت که چشماندازی برای ساخت یک اقامتگاه تفریحی در این منطقه دارد، جایی که جوامع بینالمللی بتوانند در آن با یکدیگر در هماهنگی زندگی کنند.
گرچه این پیشنهاد غیررسمی موجی از واکنشهای دیپلماتیک را در سراسر خاورمیانه و جهان به دنبال داشت، اما با شیوهای که ترامپ دوره دوم ریاستجمهوری خود را پیش میبرد، همخوانی داشت؛ طبق این رویکرد وی روابط با متحدان نزدیک، همچون کانادا و مکزیک را عمدتاً بهصورت معاملات تجاری می بیند و جهان را به یک فرصت اقتصادی بزرگ تبدیل میکند. این نگاه او روز دوشنبه زمانی تقویت شد که پیشنهاد تأسیس یک صندوق سرمایهگذاری دولتی آمریکا را مطرح کرد.
او همچنین ایده بازپسگیری کانال پاناما، تصرف گرینلند از دانمارک و حتی الحاق کانادا بهعنوان پنجاهویکمین ایالت آمریکا را مطرح کرده است. بااینحال، نظرسنجیهای رویترز/ایپسوس نشان میدهند که این ایدهها حتی در میان حزب جمهوریخواه ترامپ نیز حمایت چندانی ندارند.
همزمان، او کانادا و مکزیک را تهدید کرده که در صورت نپذیرفتن خواستههایش در زمینه امنیت مرزی، با تحریمهای اقتصادی مواجه خواهند شد.
ترامپ همچنین احتمال اسکان مجدد بیش از ۲ میلیون فلسطینی ساکن غزه را مطرح کرد و مدعی شد که پس از ۱۶ ماه جنگ بین اسرائیل و حماس، این منطقه دیگر قابل سکونت نیست. فعالان حقوق بشر چنین ایدههایی را نوعی پاکسازی قومی توصیف کردهاند. هرگونه جابهجایی اجباری جمعیت به احتمال زیاد ناقض قوانین بینالمللی خواهد بود.
در کنفرانس خبری روز سهشنبه با نتانیاهو، ترامپ همچون یک سرمایهگذار املاک سخن گفت، درحالیکه سختیهایی را که ساکنان فلسطینی غزه متحمل شدهاند، تصدیق کرد.
او گفت: «شما آنجا را به یک مکان بینالمللی باورنکردنی تبدیل خواهید کرد. من فکر میکنم پتانسیل نوار غزه بینظیر است. و فکر میکنم نمایندگانی از سراسر جهان آنجا خواهند بود و در آنجا زندگی خواهند کرد. فلسطینیها هم آنجا خواهند بود. بسیاری از مردم در آنجا زندگی خواهند کرد.»
داماد و مشاور سابق ترامپ، جرد کوشنر، سال گذشته غزه را بهعنوان یک "دارایی ساحلی ارزشمند" توصیف کرده بود.
نتانیاهو ترامپ را برای داشتن تفکری «خارج از چارچوب» تحسین کرد، اما هیچیک از آنها درباره مشروعیت قانونی این پیشنهاد صحبت نکردند.
استراتژی معاملهگری یا هدف واقعی؟
«ویل وچسلر» مدیر برنامههای خاورمیانه در شورای آتلانتیک، میگوید که ممکن است ترامپ درباره مالکیت آمریکا بر غزه جدی نباشد و این صرفاً بخشی از تاکتیکهای او برای مذاکره باشد.
او گفت: رئیسجمهور ترامپ طبق الگوی همیشگی خود عمل میکند: تغییر دادن چارچوب مذاکره برای افزایش اهرم فشار خود در آستانه مذاکرات آینده. در این مورد، مذاکره درباره آینده تشکیلات خودگردان فلسطین است.
پایانی خوش قابل تصور نیست
بااینحال، پیشنهاد ترامپ به نظر میرسد که ایده راهحل دو دولتی را کنار گذاشته و یک مدل جدید را پیشنهاد میکند که شاید در آن آمریکا نقش میانجی یا حتی نیروی کنترلکننده را ایفا کند.
«جان آلترمن» مقام سابق وزارت خارجه آمریکا و رئیس برنامه خاورمیانه در «مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی» در واشنگتن، در واکنش به پیشنهاد ترامپ، احتمال خروج داوطلبانه ساکنان غزه از این منطقه را بسیار کم دانست.
او افزود: بسیاری از ساکنان غزه از نسل فلسطینیانی هستند که از بخشهایی از سرزمینهای امروزی اسرائیل گریختهاند و هرگز اجازه بازگشت نیافتهاند. تردید دارم که حتی در شرایطی که غزه ویران شده باشد، بسیاری از آنها بخواهند آن را ترک کنند.»
او تصریح کرد «برای بازسازی یک غزه بدون سکنه، پایانی خوش را نمیتوان تصور کرد.»
حماس، گروه شبهنظامی فلسطینی، در سال ۲۰۰۷ پس از آنکه سربازان و شهرکنشینان اسرائیلی در سال ۲۰۰۵ از غزه خارج شدند، به قدرت رسید، اما سازمان ملل همچنان این منطقه را بهعنوان قلمروی اشغالشده توسط اسرائیل میشناسد. اسرائیل و مصر مسیر دسترسی به غزه را کنترل میکنند.
سازمان ملل و ایالات متحده مدتهاست که از چشماندازی حمایت میکنند که در آن دو کشور در کنار یکدیگر، در مرزهای امن و شناختهشده زندگی کنند. فلسطینیان خواهان تشکیل کشوری در کرانه باختری، قدس شرقی و نوار غزه هستند، تمامی مناطقی که اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ با کشورهای عربی همسایه تصرف کرد.
روز سهشنبه، دهها معترض در نزدیکی کاخ سفید تجمع کردند تا به سفر بنیامین نتانیاهو اعتراض کنند، و پس از آنکه سخنان ترامپ درباره غزه به اطلاع جمعیت رسید، اعتراضات ادامه یافت. نتانیاهو قویاً با تشکیل یک کشور فلسطینی مخالف است.
معترضان شعار میدادند: «ترامپ، بیبی (نتانیاهو) باید زندانی شوند، فلسطین فروشی نیست.»
ترامپ بهعنوان نامزد ریاستجمهوری، عمدتاً با لحن انزواطلبانه درباره ضرورت پایان دادن به جنگهای خارجی و تقویت مرزهای آمریکا سخن میگفت. او پیشنهاد کرده بود که اروپا، و نه ایالات متحده، باید مسئولیت حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه را بر عهده بگیرد.
تلاشهای اولیه او در کاخ سفید عمدتاً بر اخراج مهاجران غیرقانونی از کشور و کاهش اندازه دولت فدرال متمرکز بوده است که دو اصل کلیدی در برنامه انتخاباتی او به شمار می روند.
توسعهطلبی بخشی از سخنان انتخاباتی او نبود، و این موضوع ممکن است برای ترامپ و متحدان جمهوریخواهش ریسک سیاسی به همراه داشته باشد. طبق نظرسنجی رویترز/ایپسوس، رأیدهندگان آمریکایی از این ایدهها حمایت نمیکنند.
بر اساس نظرسنجی رویترز که در تاریخ ۲۰-۲۱ ژانویه پس از مراسم تحلیف ترامپ انجام شد، تنها ۱۶ درصد از بزرگسالان آمریکایی از ایده فشار بر دانمارک برای فروش گرینلند حمایت کردند،
۲۹ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی از بازپسگیری کانال پاناما حمایت کردند. تنها ۲۱ درصد موافق این ایده بودند که ایالات متحده حق دارد قلمرو خود را در نیمکره غربی گسترش دهد.
فقط ۹ درصد از پاسخدهندگان، از جمله ۱۵درصد از جمهوریخواهان، گفتند که آمریکا باید از نیروی نظامی برای تصرف سرزمینهای جدید استفاده کند.
پایان/
نظر شما