به گزارش تحریریه، ریسک اعتباری، احتمال ضرر مالی به دلیل ناتوانی قرض‌گیرنده در بازپرداخت بدهی‌اش است. اساسا، ریسک اعتباری به این احتمال اشاره دارد که وام‌دهنده نتواند اصل و فرع قرضِ داده‌شده را پس بگیرد که منجر به ایجاد اختلال در جریان وجه نقد و افزایش هزینه وصول مطالبات می‌شود. قرض‌دهندگان می‌توانند با تحلیل عوامل ارزش اعتباری قرض‌گیرنده، مانند حجم فعلی بدهی و درآمد آن‌ها، ریسک اعتباری را کاهش دهند.

با اینکه نمی‌توان به طور قطعی پیش‌بینی کرد که چه کسی روی تعهداتش نکول می‌کند، ارزیابی و مدیریت مناسب ریسک اعتباری، می‌تواند از شدت ضرر کم کند. دریافت بهره از وام‌گیرنده یا تعهد بدهی صادرکننده آن، پاداش ریسکی است که وام‌دهنده برای قبول ریسک اعتباری دریافت می‌کند.

نکات کلیدی

۱- ریسک اعتباری یعنی احتمال از دست دادن پول برای قرض‌دهنده زمانی‌که منابع مالی برای قرض‌گیرنده تامین می‌کند.
۲- ریسک اعتباری مصرف‌کننده را با پنج فاکتور می‌توان سنجید: سابقه اعتباری، توان بازپرداخت، سرمایه، شرایط وام و وثیقه مرتبط.
۳- مصرف‌کنندگانی که ریسک اعتباری بالاتری دارند، نرخ بهره بیشتری برای وام آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.
۴- امتیاز اعتباری شما یکی از معیارهایی است که وام‌دهندگان از آن برای سنجش احتمال نکول شما استفاده می‌کنند.

درک مفهوم ریسک اعتباری

وقتی که قرض‌دهندگان، وام مسکن، کارت اعتباری یا هر نوع دیگری از وام را ارائه می‌کنند، این ریسک وجود دارد که شاید قرض‌گیرنده بدهی خود را نپردازد. به‌طور مشابه اگر یک شرکت به مشتری‌اش اعتبار بدهد این احتمال وجود دارد که مشتری، صورتحسابش را نپردازد.

نکته سریع

ریسک اعتباری هم‌چنین برای ناشران اوراق قرضه و شرکت‌های بیمه هم وجود دارد؛ به این ترتیب که ممکن است در صورت درخواست، پرداخت (کوپن یا اصل اوراق) را انجام ندهند یا قادر به پرداخت خسارت نباشند.

یسک‌های اعتباری بر اساس توانایی کلی قرض‌گیرنده برای بازپرداخت بدهی‌اش براساس شرایط اولیه محاسبه می‌شود. برای سنجیدن ریسک اعتباری وام مصرف‌کنندگان، وام‌دهندگان عموما به پنج عامل نگاه می‌کنند: سابقه اعتباری، ظرفیت بازپرداخت، سرمایه، شرایط وام و وثیقه مرتبط.

بعضی از شرکت‌ها دپارتمان‌هایی را برای سنجش ریسک اعتباری مشتریان فعلی و احتمالی آینده‌شان راه‌اندازی کرده‌اند. پیشرفت فناوری به کسب‌وکارها کمک کرده که داده‌های لازم برای سنجیدن مشخصات ریسک یک مشتری را به سرعت تحلیل کنند.
آژانس‌های رتبه‌سنجی اعتبار اوراق ‌قرضه مانند خدمات سرمایه‌گذاران موودی و رتبه‌سنجی فیتچ ، ریسک‌های اعتباری ناشران اوراق قرضه شرکتی و شهرداری‌ها را می‌سنجند و سپس به آن‌ها رتبه می‌دهند. اگر یک سرمایه‌گذار بخواهد اوراق قرضه‌ای را بخرد، معمولا رتبه اعتباری آن اوراق قرضه را بررسی می‌کند. اگر یک اوراق قرضه رتبه پایینی داشته باشد (کمتر از BBB) ناشر اوراق به نسبت ریسک نکول زیادی دارد. برعکس اگر رتبه بالایی داشته باشد (BBB، A، AA یا AAA) احتمال نکول، کمتر است.

ارتباط بین ریسک اعتباری و نرخ بهره

نکته سریع

اگر ریسک اعتباری خیلی بالا باشد، قرض‌دهندگان و سرمایه‌گذاران بازده بالاتری را درخواست می‌کنند.

اعتباردهندگان ممکن است به وام‌گیرنده‌ای که تشخیص می‌دهند ریسک بالایی دارد، وام ندهند.

به‌عنوان مثال، یک متقاضی وام مسکن با رتبه اعتباری بالا و درآمد باثبات احتمالا کم‌ریسک شناخته می‌شود، پس احتمالا این فرد وام مسکنی با نرخ بهره کم دریافت می‌کند. در مقابل، یک متقاضی با سابقه اعتباری ضعیف، ممکن است مجبور شود با یک وام‌دهنده به کم‌اعتبارها (Subprime Lender) برای دریافت منابع مالی کار کند.

بهترین راه یک وام‌گیرنده با ریسک بالا برای گرفتن وام کم‌بهره، این است که رتبه اعتباری‌اش را بهبود ببخشد. اگر اعتبار ضعیفی دارید، می‌توانید همکاری با یک شرکت بهبود اعتبار را در نظر داشته باشید.

همچنین، ناشران اوراق قرضه با رتبه کمتر از عالی نرخ بهره بالاتری را از ناشرانی که رتبه اعتباری عالی دارند پیشنهاد می‌دهند. ناشران با رتبه‌های اعتباری پایین از بهره بالا برای جلب نظر سرمایه‌گذاران به‌منظور تقبل ریسک مرتبط با پیشنهادشان استفاده می‌کنند.

مدیریت ریسک اعتباری توسط بانک‌ها

بانک‌ها ریسک اعتباری را با راهبردهای مختلفی می‌توانند مدیریت کنند. آن‌ها می‌توانند استانداردهای به‌خصوصی را برای وام‌دهی مانند الزام قرض‌گیرندگان به داشتن امتیاز اعتباری معین تنظیم کنند. سپس، بانک‌ها می‌توانند به طور مرتب سبد وام‌های خود را پایش کرده، هرگونه تغییر در اعتبار وام‌گیرندگانشان را ارزیابی کنند و تطبیق‌های لازم را انجام دهند.

پنج عامل اعتبار چه هستند؟

این پنج فاکتور عبارتند از: توانایی، سرمایه، شرایط، شخصیت و وثیقه. این‌ها عواملی هستند که قرض‌دهنده می‌تواند درباره قرض‌گیرنده برای کمک به کاهش ریسک اعتباری تجزیه‌وتحلیل کند. انجام یک تجزیه‌وتحلیل براساس این عوامل می‌تواند به قرض‌دهنده کمک کند تا احتمال نکول قرض‌گیرنده را پیش‌بینی کند.

قرض‌دهندگان چطور پنج عامل اعتبار را اندازه‌گیری می‌کنند؟

هر قرض‌دهنده‌ای پنج عامل (ظرفیت، سرمایه، شرایط، شخصیت و وثیقه) را به روش متفاوتی اندازه‌گیری می‌کند. به طور کلی، قرض‌دهندگان تاکید بر توانایی احتمالی اعتبارگیرندگان یا مقدار درآمدشان نسبت به بدهی متعهدشده، دارند.

جمع‌بندی

ریسک اعتباری یعنی احتمال ضرر مالی یک قرض‌دهنده از یک دریافت‌کننده اعتبار، یا ریسک اینکه اعتبارگیرنده در پرداخت بدهی‌اش نکول کند. قرض‌دهندگان هنگام ارزیابی ریسک یک قرض‌گیرنده، فاکتورهای مختلفی را مانند درآمد، بدهی و سابقه بازپرداخت در نظر می‌گیرند.

وقتی که قرض‌دهنده ریسک اعتباری شما را بیشتر در نظر بگیرد، تمایل کمتری به پذیرش درخواست وام و در صورت پذیرش میل بیشتری به مطالبه نرخ بهره بالاتر خواهد داشت.

منبع: کلینیک اقتصاد

پایان/