همزمانی سفر زِلِنسکی به آمریکا و بازدید پوتین از مجموعه صنایع نظامی روسیه این تصویر را در اذهان تداعی می کند که بحران اوکراین نزدیک به پایان نیست و شاید هم قرار نیست در دهه پیش رو به ثبات نسبی برسد. بسیاری بر این باورند که بحران اوکراین نه تنها فرسایشی و طولانی بلکه فراگیر خواهد شد و به دیگر موضوعات بین المللی و دیگر مناطق جهان سرایت خواهد کرد.

در سال ۲۰۲۴ به فاصله چند ماه از یکدیگر انتخابات ریاست جمهوری در روسیه، آمریکا و اوکراین برگزار خواهد شد (و همچنین در ایران) جریان های سیاسی و نخبگان در هر سه کشور تلاش می کنند تا با کلیدواژه "پیروزی در جنگ اوکراین" به افکار عمومی جهت دهند.

از این رو بحران اوکراین به نحوی در حال تغییر از مساله اوکراین-روسیه به مساله روسیه-آمریکا است. این تبدیل وضعیت به نحوی معادله ایده آل سیاستمدارن اوکراینی نیز می باشد.

سیاستمداران اوکراین بر این باورند به میزانی که بحران اوکراین با مسائل داخلی و خارجی آمریکا گره بخورد احتمال آسیب دیدن و شاید عقب نشینی روسیه از میدان جنگ بیشتر خواهد شد. پوتین در سخنرانی های متعددی تکرار کرده است، آمریکا اوکراین را مانند افغانستان، لیبی و یا عراق به عنوان میدان تخلیه فشارهای سیاسی-نظامی خود نیاز دارد، چراکه تنها با این ابزار می تواند در سیاست های داخلی و خارجی اجماع ایجاد کند.

آمریکا با برنامه ریزی های طولانی مدت از اوکراین ابزاری ضد روسی و غیرقابل جایگزین ساخته و قطعا استفاده از این ابزار مقطعی و محدود نخواهد بود. سفر رئیس جمهور اوکراین به آمریکا در واقع تلاشی بود از سوی واشنگتن برای اثبات رهبری جنبش جهانی تقابل با روسیه. واشنگتن با برنامه قبلی سعی می کند بحران اوکراین را طولانی تر کند تا مسکو مجبور شود در نتیجه فشارهای جهانی طولانی مدت با شرایط غرب خود را سازگار کند.

مسکو مهم ترین راهبرد برای تقابل با این روند را بدست آوردن سرزمین های جدید می داند و تلاش می کند تا در "میدان" پیروزی خود و شکست غرب را ثابت کند، هرچند آگاه است که در میدان رسانه ای شکست خورده و در حوزه اقتصادی آسیب های بسیاری دیده است.

سیاستمداران اوکراینی آنچنان بر روی آسیب زدن به روسیه متمرکز شده اند که فراموش کردند سرزمین آنها به میدان بازی ابر قدرت ها تبدیل شده است و نهایتا در عمل این اوکراین و مردم آن هستند که برای همیشه متضرر خواهند شد.

واقعیت این است که بر فرض محال حتی اگر امروز جنگ متوقف شود، چندین دهه طول می کشد تا اوکراین بازسازی شود. وام های چند میلیارد یورویی کنونی که به اوکراین اعطا می شود همگی خرج جنگ می شوند و ذره ای به اقتصاد اوکراین کمک نمی کنند.

هم اکنون نخبگان کشورهای پساشوروی به دنبال معادله ای هستند تا بتوانند از یک سو از تبدیل سرزمین خود به میدان بازی ابر قدرت ها جلوگیری کنند و از سوی دیگر منافع ملی را بر اساس استقلال بدست آمده در دهه ۹۰ تامین کنند.

پایان/