مقدمه ای بر تعرفه های اقتصادی ترامپ

دونالد ترامپ همواره از علاقه شدید خود به تعرفه‌ها سخن گفته است. و در دوم آوریل 2025، او نشان داد که منظورش واقعاً همین بوده است. برای رئیس‌جمهور، این روز «روز آزادی» بود، اما برای سایر رهبران جهان، انتظار پرتنشی برای دیدن درصد تعرفه‌هایی بود که بر صادرات حیاتی کشورشان اعمال می‌شد.

این نرخ‌های تعرفه از 10 درصد برای بریتانیا تا 49 درصد برای کامبوج متغیر بود، هزینه‌هایی که ترامپ می‌گوید تریلیون‌ها دلار برای اقتصاد ایالات متحده درآمدزایی خواهد کرد و آمریکا را دوباره ثروتمند خواهد کرد.

او قبل از رونمایی از تعرفه‌هایی که برای رهبران تجاری و سیاستمداران سراسر جهان دردسرساز خواهد شد، گفت: «کشور ما غارت، تاراج، تجاوز و چپاول شده است.» ما از لیندا یوئه، اقتصاددان دانشگاه آکسفورد، خواستیم تا به برخی از مهم‌ترین سؤالاتی که این تعرفه‌ها ایجاد می‌کنند، پاسخ دهد.

در ذهن ترامپ درباره تعرفه ها چه می‌گذرد؟

از نظر اقتصادی، رئیس‌جمهور ایالات متحده می‌گوید می‌خواهد تجارت بین‌المللی را با برابر کردن تعرفه‌ها، عادلانه‌تر کند. او گفت اگر کشورها می‌خواهند این “تعرفه‌های متقابل” (علاوه بر تعرفه پایه 10 درصدی بر تمام واردات ایالات متحده) حذف شوند، باید موانع غیرتعرفه‌ای، مانند باز کردن بازارهای بیشتر خود به روی شرکت‌های آمریکایی را نیز حذف کنند.

همانند دوره ریاست‌جمهوری اولش، او همچنین می‌خواهد شرکت‌ها تولید و مشاغل تولیدی را به ایالات متحده بازگردانند. اساساً، او تجارت بین‌المللی فعلی را ناعادلانه می‌داند و از تعرفه‌ها به روشی که در دوران مدرن بی‌سابقه است، برای تلاش جهت ایجاد زمین بازی برابر استفاده می‌کند.

چرا چنین طیف گسترده‌ای از تعرفه‌ها؟

به نظر می‌رسد فرمولی که کاخ سفید برای محاسبه نرخ‌های مختلف تعرفه استفاده می‌کند، بر اساس تراز تجاری است – آنچه هر کشور از ایالات متحده می‌فروشد و می‌خرد. دولت ترامپ مازاد تجاری (زمانی که ایالات متحده بیشتر از فروش، خرید می‌کند) را تجارت ناعادلانه می‌داند، بنابراین “تعرفه‌های متقابل” را برای تلافی اعمال می‌کند.

و برخی از کشورها واقعاً تعرفه‌های بالاتری نسبت به ایالات متحده وضع می‌کنند. برای مثال، برخی از کشورهای در حال توسعه مطابق با سطح توسعه خود این کار را انجام می‌دهند. اما تعرفه‌ها عموماً توسط سازمان تجارت جهانی تنظیم می‌شوند، بنابراین کشورها معمولاً برای حل اختلافات تجاری به آنجا مراجعه می‌کنند.

اما از آنجایی که هیچ تعرفه‌ای زیر 10 درصد تعیین نشده است، حتی بر کشورهایی که ایالات متحده با آنها مازاد تجاری دارد (آنهایی که بیشتر از فروش از ایالات متحده خرید می‌کنند) نیز تعرفه اعمال خواهد شد. این کشورها شامل هلند، استرالیا و برزیل هستند.

بر بیش از 100 کشور، از جمله کشورهای کوچکی مانند فیجی (32 درصد) و اقتصادهای فقیر مانند هائیتی (10 درصد)، تعرفه اعمال خواهد شد. اینها احتمالاً همان کشورهایی هستند که برای قرار گرفتن در صف مذاکره برای تعرفه پایین‌تر در آینده نزدیک، با چالش‌های بیشتری روبرو خواهند شد.

کشورها چه گزینه‌هایی برای پاسخگویی دارند؟

اتحادیه اروپا (20 درصد) اعلام کرده است که تلافی خواهد کرد، در حالی که بریتانیا (10 درصد) می‌گوید به گفتگو ادامه خواهد داد و تمام گزینه‌های روی میز را بررسی می‌کند. ترامپ گفته است که قبل از اعمال تعرفه‌های پایه در 5 آوریل و تعرفه‌های متقابل اضافی در 9 آوریل، آماده مذاکره است.

درگیر شدن در یک جنگ تجاری تلافی‌جویانه از نظر اقتصادی مضر است – همانطور که دفتر مستقل مسئولیت بودجه (OBR) در آخرین ارزیابی خود از اقتصاد بریتانیا بیان کرد. هر دولت دیدگاه خود را در مورد رویکرد مناسب اتخاذ خواهد کرد، اما با این آگاهی که بسیار بعید است همه بتوانند در عرض یک هفته به طور قطعی به توافق بهتری دست یابند.
آیا رکود اقتصادی رخ خواهد داد؟

صندوق بین‌المللی پول (IMF) تخمین می‌زند که تعرفه‌های ترامپ می‌تواند رشد اقتصادی جهانی را تا سال آینده 0.5 درصد کاهش دهد، که قابل توجه است. اما، همچنین معتقد است که رکود جهانی در افق نیست.

با این حال، تأثیر اقتصادی این تعرفه‌ها بسیار نامشخص و غیرقابل پیش‌بینی است. اثرات از کشوری به کشور دیگر متفاوت خواهد بود و بیشتر به مدت زمان اعمال تعرفه‌ها، نحوه پاسخگویی سایر کشورها و نحوه مدیریت تعرفه‌ها و عدم قطعیت سیاست تجاری توسط شرکت‌ها بستگی دارد.

و این یک قمار بزرگ برای ترامپ نیز محسوب می‌شود. برای رئیس‌جمهوری که خود را استاد معاملات می‌داند، خطرات افزایش تورم، سقوط بازارهای سهام و احتمالاً آسیب رساندن به اقتصاد ایالات متحده وجود دارد.

منبع: کلینیک اقتصاد

پایان/