به گزارش تحریریه، «براولی بنسون» در تحلیل خود برای «اوراسیانت» نوشت، آینده انرژی هسته‌ای در ارمنستان به‌سرعت به‌عنوان یک موضوع تنش برانگیز دیگر میان رهبران ارمنستان و روسیه در حال ظهور است.

نیروگاه اتمی قدیمی متسامور ارمنستان که اولین واحد آن در سال ۱۹۷۶ راه‌اندازی شد، به پایان عمر خود نزدیک می‌شود. ارمنستان در اواخر سال ۲۰۲۳ قراردادی با روسیه برای ارتقای این تاسیسات و تمدید فعالیت‌های خود تا سال ۲۰۳۶ منعقد کرد. اما با توجه به اینکه روابط دوجانبه اکنون در حال انجماد سریع است و تلاش‌های ارمنستان برای خارج کردن روسیه از روند صلح ارمنستان و آذربایجان تشدید شده است، مقامات در ایروان می‌گویند آشکارا سایر گزینه‌های انرژی هسته‌ای را بررسی می کند.

دو واحد متسامور حدود ۴۰ درصد از نیاز برق ارمنستان را تولید می‌کنند. این تأسیسات قبلاً یکبار در سال ۲۰۱۶ ارتقاء پیدا کردند که طول عمر آن را یک دهه افزایش داد. در بیشتر قرن بیست و یکم، این نیروگاه با نگرانی‌های ایمنی مواجه بوده است. به عنوان مثال، در اواخر ماه اوت، نیروگاه با برخورد صاعقه مواجه شد که به عنوان یک اقدام احتیاطی ایمنی، آن را مجبور کرد برای چند روز از شبکه برق کشور قطع شود.

مطابق با ادامه چرخش ژئوپلیتیک ارمنستان از روسیه به سمت غرب، مقامات ارشد دولت ارمنستان در ماه ژوئیه شروع به اعلام این خبر کردند که در حال مذاکره با مقامات آمریکایی برای ساخت یک نیروگاه جدید هستند.

اولین گام در این فرآیند، اجرای آنچه که مقامات به عنوان “چارچوب قانونی” توصیف می کنند، است. انتقال فناوری هسته‌ای به شدت تحت قوانین ایالات متحده تنظیم شده است، و قبل از اینکه هر گونه تعهد قاطعانه‌ای اتخاذ شود و ساخت و ساز انجام شود، باید پادمان‌های خاصی انجام شود.

آرمن گریگوریان، دبیر شورای امنیت ارمنستان، در ماه ژوئیه گفت: «[ما] نمی‌توانیم بدون این چارچوب قانونی پیش برویم». در این مرحله، می‌توانم بگویم که توپ در زمین ایالات متحده است.»

در ماه اوت، یکی از مقامات وزارت امور خارجه به خبرگزاری ارمنستان سیویل نت تأیید کرد که دولت ایالات متحده در حال بررسی درخواست ارمنستان برای امضای یک پیمان هسته‌ای دوجانبه موسوم به موافقتنامه ۱۲۳ است که به ایالات متحده اجازه می‌دهد فناوری هسته‌ای را به ارمنستان منتقل کند. به اشتراک‌گذاری دانش فنی و تحقیقاتی این توافق مشروط به پایبندی ارمنستان به اصول مشخص منع اشاعه خواهد بود.

ایروان در این مرحله از تایید این که یک شرکت آمریکایی قرار است ساخت یک تاسیسات هسته‌ای جدید را برعهده بگیرد، خودداری کرده است. مقامات اشاره کرده‌اند که درها را برای مناقصه‌های رقابتی از سوی نهادهای مستقر در چین، فرانسه و حتی روسیه باز نگه می‌دارند. تا کنون، مقامات روسیه به طور خاص در مورد دخالت احتمالی ایالات متحده در ساخت تاسیسات هسته‌ای جدید ارمنستان اظهار نظر نکرده‌اند.

برای ارمنستان، نیروگاه جدید نشان دهنده فرصتی برای دستیابی به جدایی نمادین از روسیه و کاهش نگرانی‌های واقعی وابستگی انرژی به کرملین است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، ارمنستان در حال حاضر برای تامین ۸۰ درصد نیاز انرژی خود از روسیه سوخت فسیلی وارد می‌کند.

نیکول پاشینیان نخست وزیر در نشست سران انرژی هسته‌ای در بروکسل در ماه مارس گفت: «انرژی هسته‌ای به عنوان سنگ بنای استراتژی ما است که هم امنیت انرژی کشور ما و هم کاهش تغییرات آب و هوایی را تضمین می‌کند.

منبع: ایراس

پایان/