به گزارش تحریریه، مرکز پژوهش ها و بررسی های راهبردی «الروابط» عراق در گزارشی به قلم «شذی خلیل» درباره رقابت اقتصادی آمریکا و چین در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نوشت، خلیج فارس به دلیل داشتن فرصت های اقتصادی و ارزش ژئوپولتیک یک منطقه محوری در جهان به شمار می رود. فرصت های موجود در خلیج فارس موجب شده تا به میدان تنش آمریکا و چین برای افزایش نفوذ در جهان تبدیل شود.

با پایان جنگ سرد، چین به تدریج خود را به عنوان یک بازیگر اقتصادی مهم نشان داد و تنش ایدیولوژیکی آن به توسعه طلبی اقتصادی تبدیل شد. چین راهبرد اقتصادی عملگرایانه را در منطقه خلیج فارس دنبال کرد و شرکت های تجاری متعددی را در سراسر خاورمیانه و دیگر مناطق راهبردی تاسیس کرد. این رویکرد پکن سبب تقویت جایگاه جهانی چین و افزایش توان آن در رقابت با آمریکا شد.

رقابت آمریکا و چین در منطقه خلیج فارس سبب شد آمریکا که به طور سنتی بر امور کشورهای حاشیه خلیج فارس نظارت دارد به نفوذ روز افزون پکن در این منطقه با شک و تردید نگاه کند. آمریکا از سرمایه گذاری ها و پروژه های زیر ساختی چین در این کشورها هراس دارد و نگران است که این پروژه ها منافع راهبردی آمریکا و ائتلاف سازی های آن در خاورمیانه را بر هم زند.

با اینحال کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس قادر شدند میان روابط اقتصادی خود با چین و ائتلاف های امنیتی بلندمدت با آمریکا یک موازنه ایجاد کنند. در حالی که منافع اقتصادی, کشورهای عربی را بیشتر به چین نزدیک می کند اما آنها همزمان ترس دارند که این موضوع، همکاری نظامی شان با واشنگتن را با خطر روبرو سازد.

از سوی دیگر سیاست دخالت نکردن چین با رویکرد مداخله جویانه غربی ها در امور دیگر کشورها در تناقض است. چین اولویت خود را بر مداخله نکردن در امور سیاسی دولت ها و تمرکز بر همکاری اقتصادی سازگار با مسائل ایدئولوژیک آن ها قرار داده است. این رویکرد سبب شده تا چین روابط دیپلماتیک انعطاف پذیر خود را با همه کشورهای منطقه گسترش دهد.

آمریکا بارها نگرانی خود را از نفوذ روز افزون چین در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس اعلام کرده و به همپیمانان خود نسبت به خطرات احتمالی تقویت روابط اقتصادی با چین هشدار داده است. با نگاهی به آینده، منطقه خلیج فارس به تصمیم های سرنوشت سازی در نحوه رفتار در قبال رقابت میان آمریکا و چین برای تقویت رشد اقتصادی و ثبات منطقه ای نیاز دارد. تحقق موازنه میان تنوع بخشی اقتصادی و ضرورت های امنیتی به دیپلماسی محتاطانه ای از سوی رهبران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیاز دارد.

تارنمای «الحرة» آمریکا هم نوشت چین بزرگترین وارد کننده انرژی از منطقه خلیج فارس است.حجم مبادلات تجاری میان چین و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برپایه گزارش اداره گمرک چین در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۲۸۶.۹ میلیارد دلار رسید که حدود ۴۰ درصد از این مبلغ به عربستان اختصاص داشته است.

مرکز پژوهش ها و بررسی های راهبردی الروابط در بخش پایانی گزارش خود به روابط تجاری میان عربستان و چین پرداخت و نوشت، تجارت دوجانبه میان عربستان و چین تنها در سال ۲۰۲۱ میلادی نسبت به قبل ۲۹ درصد افزایش یافت و به ۳۰۹ میلیارد ریال رسید. صادرات عربستان به چین به ۱۹۲ میلیارد ریال بالغ شد که از این مقدار ۴۱ میلیارد ریال آن صادرات غیر نفتی بود. سرمایه گذاری های عربستان در چین در پایان سال ۲۰۱۹ به مبلغ ۸.۶ میلیارد ریال رسید که این رقم جایگاه عربستان را به عنوان یک سرمایه گذار مهم در چین تقویت کرد.

پایان/