به گزارش تحریریه، تارنمای خبری تحلیل «المانیتور» نوشت، درحالی‌که «خالد الفاتح» وزیر سرمایه‌گذاری رژیم‌سعودی به رشد اقتصادی ریاض بعد از احیای روابط سیاسی تهران و ریاض خوش‌بین است، اما وزیر خارجه آمریکا اوایل هفته در مصاحبه با «سی‌ان‌بی‌سی» گفت امید دارد عادی‌سازی روابط سعودی‌ها و ایران دامنه‌ای گسترده‌تر بیابد و طبق ادعای او به نگرانی‌های جامعه‌ی بین‌الملل در خصوص تهران پایان دهد.
خوش‌بینی ریاض واقع‌بینانه هست؟
طبق این گزارش فاتح ادبیات متفاوتی به کار برد و آن طور که ادعا کرد شرکت‌های سعودی می‌توانند به بازارهای ایران در دوران تحریم‌ها کمک کنند.
به ادعای «المانیتور» این در حالی است که ایران قرار است به یک میلیارد دلار حاصل از تجارت سالانه با عربستان سعودی در کوتاه‌مدت و دو میلیارد دلار در میان‌مدت برای تحقق اهدافی بلندپروازانه هم‌زمان با لحاظ کردن تحریم‌ها دست یابد.
در همین راستا کارشناسانی که با المانیتور گفت‌وگو داشتند، تأکید کردند که لحن فاتح خوش‌بینانه‌تر از واقعیت‌های اقتصادی است.
به نظر آن‌ها مجموعه‌ی تحریم و تنش شدید با واشنگتن مثل فیلی است که در اتاق قرار گرفته. این گروه می‌پندارد که این دو رقیب به‌سبب این نزدیکی می‌خواهند از کاهش نفوذ رژیم آمریکا در منطقه استفاده کرده و روابط خود را با پکن تقویت کنند.
«صنم وکیل» کارمند «چتم‌هاوس» نیز در این خصوص به المانیتور گفت این اقدام بیشتر به روابط طرفین مرتبط می‌شود تا نتیجه حاصل از آن.
به پنداشت این تحلیلگر، ریاض فرآیند سرمایه‌گذاری در ایران را معلق نگه نمی‌دارد؛ چون به‌خوبی می‌داند تحریم‌ها مانع از هرگونه تلاش جدی می‌شود. چون ریاض فرض می‌کند که ایران مفاد توافق را زیر پا می‌گذارد، لذا صرفاً به‌دنبال این است که به چین نشان دهد حسن نیت دارد.
چرا ریاض تنشزدایی را در اولویت قرار داد؟
«جیسون برادسکی» محقق «موسسه خاورمیانه» هم در مصاحبه با المانیتور ضمن اشاره به لفاظی‌های خوش‌بینانه ریاض مدعی شد رژیم‌سعودی به خوبی به کنش‌های تنش‌زای تهران آگاه است؛ اما بیشتر بر چشم‌انداز ۲۰۳۰ متمرکز شده و می‌کوشد تا جایی که امکان دارد از میزان تنش‌ها بکاهد.
از همین رو اصل تنشزدایی با ایران را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده؛ چون حملات متحدان ایران به این کشور می‌تواند پایانی باشد بر برنامه‌های چندمیلیون دلاری ریاض.
حالا رژیم‌سعودی می‌کوشد به جامعه‌ی بین‌الملل نشان دهد که مقصدی مطمئن برای سرمایه‌گذاری خارجی بلندمدت است و هم‌زمان می‌تواند مشوق‌های تجاری قابل توجهی را در اختیار دیگران قرار دهد.
«هنری روم» کارشناس مشهور «مؤسسه واشنگتن» در این خصوص گفت که در کوتاه‌مدت تحریم‌های آمریکا مانع بزرگی برای رشد اقتصادی خواهد بود. با گذشت زمان رژیم‌سعودی و سایر رژیم‌های حاشیه‌ی خلیج‌فارس ممکن است تمایل بیش‌تری پیدا کنند تا محدودیت‌های آمریکا را به آزمون بگذارند.
همان الگویی که امارات با صادرات نفت از آن پیروی کرده؛ مخصوصاً اگر میان این گروه از کشورها و تهران آرامش برقرار شود. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است: «آیا با لحاظ کردن تحریم‌های آمریکا علیه ایران که با تحریم‌های ثانویه هم‌راه است، سعودی تمایل دارد اعتبار و امنیت مالی‌اش را به خطر انداخته و به ایران اجازه‌ی دسترسی به نظام مالی‌اش را برای تسهیل مبادلات میان کشورها بدهد؟»
«المانیتور» ادامه داد چنین توافقی فرصتی برای سرمایه‌گذاری چین در منطقه را هموار خواهد کرد؛ گزاره‌ای که رژیم واشنگتن را ناراحت می‌کند.
تهران و ریاض به‌دنبال روابط مستقل از چین و روسیه
«علی علوی» مدرس مطالعات غرب آسیا در «دانشگاه لندن» مدعی شد توافق تهران ریاض در راستای عادی‌سازی روابط سیاسی می‌تواند جریان آزاد سوخت (انرژی) در خلیج‌فارس را تضمین و فرصت‌های تجاری دیگری را مهیا کند. او ضمن بیان این‌که ایران به‌دنبال گسترش روابط خود فراتر از مجرای روسیه است گفت: «عربستان در حال تنوع بخشیدن به ارتباط‌ها و تعیین منافعش فراتر از روابطش با کاخ‌سفید است. منطقه از چنین فرآیندی که ماحصلش تنشزدایی است، سود خواهد برد. حال اگر این فرآیند ادامه یابد، غرب‌آسیا می‌تواند ظرفیت خود برای تبدیل شدن به قطب تجارت و توسعه پس از نبرد اوکراین را اجرایی کند.»
به نظر او چون آمریکا در آستانه‌ی انتخابات۲۰۲۴ ریاست‌جمهوری قرار دارد، دولت بایدن احتمالاً در خصوص کاهش تحریم‌ها با لحاظ کردن رایزنی‌های انجام‌شده در عمان مردد خواهد ماند. طبیعتاً تحریم‌ها روابط تجاری تهران و ریاض را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
علوی هم‌چنین تأکید کرد با این همه، بخش‌های خصوصی دو کشور ایران و عربستان می‌توانند در کمرنگ کردن تحریم‌ها نقش برجسته‌ای داشته باشند.
منبع: کانال اخبار راهبـــردی
پایان/
نظر شما