به گزارش تحریریه، باتوجه به تثبیت قیمت دلار در هفته های اخیر توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، این سوال برای فعالان اقتصادی مطرح شده است که چه زمانی قیمت دلار تغییر می کند؟

برخلاف تصور برخی، قیمت دلار را خود بانک مرکزی با دقت تعیین می کند و چیزی خارج از اراده آن در یک سال اخیر و پیش از آن روی نداده است. با این توصیف، چرا قیمت دلار در ماه جاری بالا رفت و در روزهای آینده به چه سمتی حرکت خواهد کرد؟

بانک مرکزی با این منطق قیمت دلار را افزایش داد تا سود شرکت های رانتی فولاد و پتروشیمی که به دلیل کاهش قیمت کامودیتی ها در بازارهای جهانی کاهش یافته بود(از سود خیلی زیاد به سود کمتر خیلی زیاد)، قیمت دلار را بالا برد تا سودآوری آنها حفظ شود. 

دلیل سود فراوان شرکت های رانتی فولاد و پتروشیمی به گاز ارزانی باز می گردد که دولت به آنها اعطا می کند که رقم آنرا کارشناسان ماهانه 104 هزار میلیارد تومان برآورد می کنند. این رانتی ها در قیمت بالای دلار سود مستقیم دارند و به موتور دستکاری نرخ ارز تبدیل شده اند. 

نتیجه اینکه، افزایش نسبی قیمت کامودیتی ها در بازارهای جهانی باعث شد تا بانک مرکزی دست از سر افزایش قیمت دلار بردارد، و در صورتی که قیمت کامودیتی ها مجددا کاهش یابد، بانک مرکزی هم دوباره دست به کار شده و قیمت دلار را بالا خواهد برد. اما این بدان معنی نیست که در صورت افزایش قیمت کامودیتی ها بانک مرکزی اقدام به کاهش قیمت دلار کند، زیرا نیازی به این کار نمی بیند و ترجیح می کند سود این رانتی ها را از خیلی زیاد، به سطح خیلی خیلی زیاد افزایش دهد. 

یکی از دلایل ریخت و پاش شرکت های فولادی در بازار پر از فساد فوتبال ایران به پول های بادآورده این شرکت ها باز می گردد که با رانت انرژی و دلار گران به دست آورده اند. 

پس، تا زمانی که تغییر در سودآوری رانتی های فولاد و پتروشیمی با کاهش در قیمت ها جهانی روی ندهد، خبری از افزایش مجدد قیمت دلار هم نیست. 

اقتصاددانان مستقل کشور از عدم دسترسی به رئیس کل بانک مرکزی و فرار وی از نشست با کارشناسان برجسته کشور گلایه دارند و حتی رسانه ها هم نتوانسته اند با رئیس کل بانک مرکزی نشست عادی و آزاد داشته باشند تا مشخص شود که منطق تصمیم گیری در بانک مرکزی ذیل مدیریت علی صالح آبادی چیست. زیرا عبدالناصر همتی اگرچه مدیریت بدی در بانک مرکزی داشت، اما از بحث های کارشناسی فراری نبود و خود را در معرض نقد رسانه ها و کارشناسان قرار می داد. 

پایان/