به گزارش تحریریه، این روزها بحث دلار و بلایی که دولت روحانی بر سر نرخ ارز آورد داغ است، اما ضروری است گذشته را به گذشته واگذاریم و بزرگترین شاهکار اقتصادی تاریخ معاصر ایران که در دوران محمود احمدی نژاد رقم خورده است را بررسی کنیم که می تواند الگویی عملی برای دولت آیت الله رئیسی باشد.

بررسی سری های زمانی نشان می دهد که حجم پول از سال 1376 تا پایان سال 1392 از رقم 11 هزار و 500 میلیارد تومان به 570 هزار میلیارد تومان رسید که به معنای افزایش حجم پول بیش از 50 برابر است، اما قیمت دلار از 407 تومان در سال 1376 به 3000 تومان در پایان سال 1392 می رسد که نشانگر افزایش قیمت تقریبا 750 درصدی است و نرخ ارز تا پایان دولت اصلاحات به تقریبا 950 تومان رسید. یعنی افزایش تقدینگی 4900 درصدی در کنار افزایش نرخ ارز 750 درصدی اتفاق افتاده است. معنای ساده تر این گزاره این است که دولت احمدی نژاد تقریبا یک دهم نقدینگی خلق شده به نرخ ارز افزوده است که باتوجه به دوره زمانی 16 ساله نمی تواند ناشی از سرکوب کوتاه مدت ارزی با ارزپاشی و ... باشد. به خصوص که به دوران تحریم بانک مرکزی و تحریم ها چندجانبه و یکجانبه هم منتهی شده بود.

محمود احمدی نژاد یک بار نهادهای آماری کشور را تلویحا به دستکاری آماری متهم کرد و گفت چطور ممکن است همه بخش های اقتصادی کشور از 10 تا 20 درصد رشد کنند، اما در نهایت رشد اقتصادی کشور 1 درصد باشد! ظاهرا وی نخواست یا نتوانست بیش از این به مساله بپردازد و موضوع را رها کرد، اما سوال مهمی است که باید در فضای تخصصی آماری مورد بحث و بررسی قرار گیرد. زیرا آمارهای رسمی دولت های کارگزاران، اصلاحات و اعتدال را در آمارهای رسمی موفق نشان می دهد درحالیکه قراین موازی را نمی توان به عنوان شاهد موفقیت مشاهده کرد.

اما ارتباط گزاره اول طرح شده یعنی افزایش 4900 درصدی حجم پول و افزایش 750 درصدی نرخ ارز با تناقض رشد اقتصادی یک درصدی، با رشد بیش از 10 درصدی زیربخش های اقتصادی کشور، چیست؟

ارتباط این عوامل به ترکیب بخش قابل توجهی از پول خلق شده در دوران احمدی نژاد با بخش واقعی اقتصاد باز می گردد که منجر به بزرگتر شدن واقعی کیک اقتصاد ایران شد و به این منجر نشد که به اندازه خلق پول ایجاد شده شاهد افزایش نرخ ارز هم باشیم. رد پای این ترکیب بخش واقعی اقتصاد با پول های خلق شده را در مسکن مهر به طور کامل می توان مشاهده کرد که با 50 هزار میلیارد تومان نقدینگی، بیش از 4 میلیون واحد مسکونی ساخته شد که به معنای اصابت 100 درصدی خلق پول انجام شده به هدف است.

افزایش بیش از 7 برابری صادرات غیرنفتی کشور هم نمونه دیگری از رشد جهشی در بخش واقعی اقتصاد در دوران دولت عدالت است که به افزایش تقاضای کل و عایدات ارزی کشور انجامید. شاید عده ای بگویند که دولت اصلاحات هم در بخشی از این موفقیت سهیم بوده است. واقعیت این است که این گزاره غلط است. زیرا تک نرخی کردن ارز در سال 1381 انجام شده که در دوره زمانی کمتر از 3 سال پایانی دولت اصلاحات بود و تولیدات بخش واقعی اقتصاد در آن دوره چیزی خلاف روند کند کشور در دوران سازندگی را نشان نمی دهد و دولت اصلاحات اعتقادی به طرح های عمرانی و ساخت مسکن و ... مانند احمدی نژاد نداشت. بنابراین همه این افتخار به احمدی نژاد می رسد.

هدیه دلاری تجربه احمدی نژاد به رئیسی این است که عدد نرخ ارز را در نرخ های کنونی حفظ کرده و به تدریج درآمد ملی را افزایش دهد. کاری که در دوران دولت عدالت اتفاق افتاد و به جهش رفاهی مردم ایران انجامید و دوران ممتازی را رقم زد.

پایان/