چین با دیپ‌سیک به جنگ با فناوری آمریکا رفت

نخستین هوش مصنوعی متن پایه چینی‌ها با عنوان دیپ‌سیک (DeepSeek) توانسته است در مدت کوتاهی از ارائه شدن در قالب وب برای رایانه، برنامه‌‎های کاربردی در گوگل‌پلی و اپل استور آن هم به صورت رایگان به سرعت به محبوبیت برسد و نویدآور نوآوری‌های بیشتر در حوزه هوش مصنوعی به دلیل رقابت ابرقدرت‌ها بر سر آن باشد.

به گزارش تحریریه، خبرگزاری ایرنا نوشت، عملکرد سریع و در دسترس همگان بودن باعث شده است که هوش مصنوعی متن پایه دیپ‌سیک به سرعت در بین کاربران گسترش یابد و در مدت زمان اندکی منجر به کاهش یک تریلیون دلاری ارزش شرکت‌های فناوری آمریکا شود.

بی بی سی انگلیس گزارش داده است که این هوش مصنوعی متن پایه در مدت کوتاهی از راه اندازی توانسته بیشتر از هر برنامه کاربردی دیگری در آمریکا، چین و برخی دیگر از کشورها توسط کاربران مورد استفاده قرار گیرد و همین مساله نگرانی‌ها برای توسعه هرچه بیشتر هوش مصنوعی چین در جهان را افزایش داده است.

لرزه‌های این تغییرات باعث شده است که ارزش سهام شرکت انویدیا یکی از غول‌های فناوری آمریکا بیش از هر شرکت فناوری در این کشور سقوط کند و نزدیک به ۵۰۰ میلیارد دلار از ارزش خود را از دست بدهد.

میزان دانلود برنامه مرتبط با این هوش مصنوعی در سیستم عامل «آی او اس» از چت «جی پی تی» هم در مدت کوتاهی پیشی گرفته است و این مساله شنبه گذشته ارزش سهام شرکت‌های برادکام را ۱۷ درصد، شرکت تایوانی TSMC را ۱۳ درصد، شرکت مایکروسافت را ۲ درصد، آلفابت را چهار درصد، اوراکل را ۱۴ درصد و سافت‌بانک راحدود هشت درصد کاهش داد.

براساس گزارش dzen متعلق به موتور جستجوگر یاندکس روسیه از بلومبرگ، ثروت ۵۰۰ ثروتمند جهان به دلیل افت سهام فناوری ناشی از موفقیت مدل رایگان زبان هوش مصنوعی دیپ‌سیک، ۱۰۸ میلیارد دلار کاهش یافت.

این ربات در دسامبر ۲۰۲۴ به صورت آنلاین منتشر شد و به گفته توسعه دهندگان آن، این پروژه کمتر از ۶ میلیون دلار هزینه داشته است.

براساس این گزارش، بزرگترین قربانی موفقیت دیپ‌سیک، «جن سون هوانگ» بنیانگذار و مدیر عامل Nvidia تا این لحظه بوده چرا که ثروت او تاکنون ۲۰ درصد یا ۲۲.۶ میلیارد دلار کاهش یافته و به ۱۰۱ میلیارد دلار رسیده است.

گفتنی است در نتیجه این تحولات، شرکت انویدیا ۶۰۰ میلیارد دلار ارزش بازار خود را از دست داد و در نتیجه این تغییرات، عنوان ارزشمندترین شرکت جهان را به اپل و مایکروسافت داد چرا که سهام آن تقریباً ۱۸ درصد کاهش یافته است.

بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی معتقدند پولی بودن سرویس‌های هوش مصنوعی سیلیکون ولی در آمریکا یا شرکت‌های چند ملیتی که اکثرا دسترسی رایگان کاربران خود را در یک روز در استفاده از برنامه‌ها محدود می‌کنند، بسیاری را در سراسر جهان تشویق کرده تا به جای استفاده از هوش‌های مصنوعی همچون جمنای گوگل، کوپایلت ماکروسافت یا چت جی پی تی اوپن ای آی از دیپ‌سیک چینی استفاده کنند که به نظر می‌رسد اکنون در بخش متنی نه تنها از رقبای خود چیزی کم ندارد، بلکه سرعت پردازش قابل ملاحظه‌ای هم دارد.

گفتنی است، لیانگ ونفنگ در سال ۲۰۲۳ در هانگژو شهری در جنوب شرقی چین دیپ‌سیک را تاسیس کرد. او که اکنون ۴۰ سال سن دارد، فارغ‌التحصیل مهندسی اطلاعات و الکترونیک است و گفته می‌شود با ایجاد مجموعه‌ای از تراشه‌های انویدیا-آ۱۰۰ (اکنون واردات این تراشه‌ها به چین ممنوع است) و جفت کردن آنها با تراشه‌های ارزان‌تر و پایین‌تر، هوش مصنوعی متن پایه دیپ‌سیک را ارائه کرده است.

لرزه‌های بوجود آمده در چند روز گذشته در حوزه فناوری و پیشرفت چینی‌ها در هوش مصنوعی تنها به بازارهای بورس آمریکا ختم نشده است و دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده و سایر رهبران سیلیکون ولی را هم وادار به واکنش کرده است. به نظر می‌رسد تفاوت این بار در این است که شرکت پشت این نوآوری در چین مستقر است، کشوری که به‌ عنوان دوست - دشمن ژئوپلیتیکی ایالات متحده شناخته می‌شود و بخش فناوری آن تا پیش از ظهور دیپ‌سیک به نظر می‌رسید خیلی عقب تر از سیلیکون ولی قرار دارد.

ترامپ به تازگی در فلوریدا در نخستین واکنش به اتفاقات چند روز اخیر در حوزه فناوری، گفت: انتشار هوش مصنوعی دیپ‌سیک یک شرکت چینی، هشداری جدی برای آمریکا است و نشان می‌دهد که باید با تمرکزی ویژه برای برنده شدن در این حوزه تلاش کنیم چرا که آمریکا بهترین دانشمندان جهان را دارد و غیر عادی است که اول نباشد.

سام آلتمن مدیرعامل اوپن ای آی عرضه کننده Chat GPT در خصوص دیپ‌سیک گفته است: این یک مدل چشمگیر است به خصوص از نظر عملکرد و هزینه؛ بدیهی است که ما می‌توانیم مدل‌های بسیار بهتری را ارائه کنیم و داشتن یک رقیب جدید واقعا هیجان انگیز است، ما به عرضه برخی مدل‌ها سرعت خواهیم بخشید.

وی که شرکتش رقیب اصلی دیپ‌سیک چینی محسوب می‌شود تاکید کرده که OpenAI معتقد است افزایش قدرت محاسباتی کلید موفقیت است.

او همچنین اضافه کرد که منتظر لحظه‌ای است که OpenAI بتواند هوش مصنوعی را به کاربران ارائه کند که به همه نیازهای آنها پاسخ دهد.

ایلان ماسک مدیرعامل تسلا و رئیس سازمان دوج در دولت ایالات متحده نیز در واکنش به اتفاقات اخیر گفته است: شرکت چینی دیپ‌سیک نمی‌توانست مدل خود را بدون کمک کارت‌های گرافیک Nvidia که در چین تحت تحریم هستند، راه اندازی کند.

مارک زاکربرگ مدیرعامل متا هم به طور مستقیم به موفقیت دیپ‌سیک واکنش نشان نداد اما در فیسبوک نوشت که نسخه جدیدی از خانواده مدل‌های هوش مصنوعی متن‌باز این شرکت به نام لاما (Llama) به‌زودی عرضه خواهد شد و پیشرفته‌ترین مدل زمان خود خواهد بود.

ساتیا نادلا مدیرعامل مایکروسافت هم در این باره در لینکدین نوشت: پارادوکس جونس بار دیگر در حال رخ دادن است او به مفهومی اشاره کرد که افزایش کارایی در تولید، اغلب باعث تقاضای بیشتر می‌شود.

وی افزود: با کارآمدتر و در دسترس‌ترشدن هوش مصنوعی، استفاده از آن افزایش خواهد یافت و این فناوری به یک کالای ضروری تبدیل می‌شود.

وی چندی پیش در داووس هم گفته بود که سایر شرکت‌های فناوری باید تحولات چین را جدی بگیرند.

فوربس یکی از مشهورترین نشریه‌های اقتصادی آمریکا در خصوص دیپ‌سیک نوشته است: این یک استارت‌آپ نسبتا ناشناخته هوش مصنوعی چینی است که سیلیکون ولی را با عرضه اخیر مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی شگفت‌زده کرده است.

این مدل‌ها که با کارایی شگفت‌انگیزی توسعه یافته و به‌ عنوان منابع منبع باز ارائه می‌شوند، تسلط بازیگران مطرحی مانند OpenAI ،Google و Meta را به چالش می‌کشند.

«آخرین مدل‌های این شرکت، DeepSeek-V۳ و DeepSeek-R۱، موقعیت خود را به‌عنوان یک نیروی پیشرفت تثبیت می‌کنند. DeepSeek-V۳، یک مدل ۶۷۱B، عملکرد قابل توجهی در تست‌های مختلف دارد در حالی که به منابع کمتری نسبت به همتایان خود نیاز دارد.

این نشریه نتیجه می‌گیرد که DeepSeek-R۱ که در ژانویه ۲۰۲۵ منتشر شد بر وظایف تحلیلی تمرکز دارد و مدل جدید OpenAI را با قابلیت‌های پیشرفته‌اش به چالش می‌کشد.

رویترز نیز در خصوص این هوش مصنوعی چینی نوشته است: دیپ‌سیک یک مدل ارزان‌ قیمت چینی هوش مصنوعی، ماه گذشته زمانی که این شرکت در مقاله‌ای ادعا کرد که برای آموزش مدل DeepSeek-V۳ خود با استفاده از تراشه‌های رده پایین Nvidia H۸۰۰ کمتر از ۶ میلیون دلار قدرت محاسباتی صرف کرده است، توجه جهانی را به خود جلب کرد.

«طبق پستی که در حساب رسمی وی چت DeepSeek منتشر شده است، DeepSeek-R۱ که هفته گذشته راه اندازی شد، بسته به وظیفه، ۲۰ تا ۵۰ برابر بیشتر از مدل o۱ OpenAI قابل استفاده است.»

وال استریت ژورنال یکی دیگر از رسانه‌های اقتصادی مطرح در غرب در گزارشی آورده است: «محققان هوش مصنوعی دره سیلیکون حداقل از بهار گذشته با تحسین و احتیاط یکسان دیپ‌سیک را تماشا کرده‌اند، آمریکایی‌ها می گویند دیپ‌سیک در تحقیقات شهرت خوبی دارد، اما ادعاهای آنان در مورد هزینه‌ها به سختی قابل پذیرش است».

براساس گزارش این رسانه، برخی از رهبران صنعت فناوری بر این باورند که دیپ‌سیک مدل‌های خود را با استفاده از روشی رایج به نام «تقطیر دانش» یا با استفاده از پاسخ‌های یک مدل موجود برای توسعه مدل جدید توسعه داده است، اگر این درست باشد پس کار گران‌قیمتی که توسط شرکت‌هایی مانند OpenAI انجام می‌شود می‌تواند به دیپ‌سیک کمک کند تا کار خود را ارزان‌تر تمام کند.

فایننشال تایمز یکی از قدیمی‌ترین، مهمترین و پرنفوذترین روزنامه‌های اقتصادی و سیاسی جهان غرب نیز آورده است: انتشار DeepSeek-R۱ بحث‌های داغی را در سیلیکون ولی در مورد اینکه آیا شرکت‌های هوش مصنوعی آمریکایی با منابع بهتر از جمله متا و آنتروپیک پی بی سی می‌توانند از مزایای فنی خود دفاع کنند، به راه انداخته است.

این رسانه غربی حضور لیانگ وانفنگ موسس دیپ‌سیک به عنوان تنها رهبر هوش مصنوعی چین در نشست عمومی کارآفرینان با لی کیانگ نخست وزیر چین را برجسته کرده و آورده است: «موقعیت لیانگ در چین در زمینه هوش مصنوعی به منبعی غیرمنتظره برای افزایش قدرت او تبدیل شده است.»

به گزارش فایننشال تایمز، لیانگ با استفاده از هوش مصنوعی و الگوریتم‌ها برای شناسایی الگوهایی که می‌توانند بر قیمت سهام تأثیر بگذارند، ثروت زیادی به دست آورده و تیم او یاد گرفته است که چگونه از تراشه‌های Nvidia برای کسب درآمد در معاملات سهام استفاده کند.

ساوت چاینا مورنینگ پست South China Morning Post هم در گزارشی آورده است: دیپ‌سیک مستقر در هانگژو با توسعه مدل‌های هوش مصنوعی با هزینه کمتر نسبت به پلتفرم‌های OpenAI و Meta، سر و صدای زیادی در وال استریت و سیلیکون ولی ایجاد کرده است که صدای دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده را درآورده و این پیشرفت چین را یک «زنگ بیدارباش» برای آمریکا خوانده است.

وایرد (Wired) مجله ماهانه تمام رنگی آمریکایی که به چگونگی تاثیر فناوری‌های جدید و در حال رشد بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست می‌پردازد نیز در خصوص دیپ‌سیک گفته است: این چت ربات رایگان می‌تواند تهدیدی جدی برای رقبایی مانند OpenAI باشد که برای دسترسی به قوی ترین مدل‌های هوش مصنوعی ماهانه ۲۰ دلار دریافت می‌کنند.

در هر صورت به نظر می‌رسد پیشرفت چشمگیر هوش مصنوعی چینی‌ها، به‌ ویژه با معرفی دیپ‌سیک نشان‌دهنده‌ تحولی بزرگ در رقابت‌های فناوری بین چین و آمریکا است و موفقیت چینی‌ها باعث نگرانی‌های ژئوپلیتیکی نیز در میان رهبران آمریکا شده است، بنابراین دیپ‌سیک نه‌ تنها یک دستاورد فناوری برای چین محسوب می‌شود بلکه نشان‌دهنده‌ تغییرات عمده در توازن قدرت فناوری در جهان است و این تحولات می‌تواند به شکل‌گیری رقابت‌های شدیدتر و نوآوری‌های بیشتر در حوزه‌ی هوش مصنوعی منجر شود.

۱۰ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۶:۰۰
کد خبر: 31686

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 9 + 3 =