به گزارش تحریریه، همزمان با سالگرد دو حمله اتمی ایالات متحده به شهرهای ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم رسانه ها بار دیگر گزارش مجله شناخته شده ایالات متحده «فارن پالیسی» را مورد توجه قرار دادند که مدتی قبل در بررسی های خود به این نتیجه قطعی دست یافت که ورود اتحاد جماهیر شوروی به جنگ اقیانوس آرام در واقع رویداد تعیین کننده در نتیجه جنگ بود که باعث شد ژاپن تسلیم شود، نه بمب های اتمی واشنگتن بر سر مردم هیروشیما و ناکازاکی.

این واقعیت برای مدت طولانی مورد توجه مورخان بوده است اما انتشار موضوع در یک مقاله در نشریه مهم فارن پالسی اقدامی بااهمیت و رو به جلو در رسیدن به حقایق محسوب می شود.

دستیابی به نتیجه فوق همانند این واقعیت مهم است که شکست آلمان از اتحاد جماهیر شوروی در استالینگراد و کورسک رخ داد و نه روز D ، زیرا در عمل شکست هیتلر از قبل اجتناب ناپذیر شده بود. حال حقیقت جنگ جهانی دوم به تدریج پس از گذشت ده ها سال روشن می شود.

در مهمترین بخش های مقاله مفصل فارن پالسی آمده است که در ۸ اوت ۱۹۴۵ «توگو شیگنوری» وزیر امور خارجه ژاپن از نخست وزیر «سوزوکی کانتارو» درخواست کرد تا شورای عالی برای بحث در مورد بمباران اتمی هیروشیما تشکیل شود، اما اعضا این پیشنهاد را نپذیرفتند. بنابراین بحران روز به روز تشدید شد تا اینکه سرانجام پس از حمله روز ۹ آگوست به ناکازاکی همه چیز تغییر کرد. شاید هر توضیحی در مورد اقدامات رهبران ژاپن که در شوک بمباران هیروشیما قرار داشتند بر این واقعیت استوار باشد که آنها در ابتدا بمباران ۸ اوت را جدی نگرفتند اما سپس ناگهان تصمیم گرفتند برای بحث در مورد تسلیم شدن در روز بعد ملاقات کند. طبق گزارش فارن پالسی ممکن است آن ها به نوعی تحت تاثیر اسکیزوفرنی گروهی تسلیم شدند، یا رویداد دیگری رخ داد که انگیزه واقعی آن ها برای بحث در مورد تسلیم بود.

براساس شواهد مشخص شده است که پیش از آن تاریخ شورای عالی ژاپن اهمیت بی طرف ماندن اتحاد جماهیر شوروی را مورد بحث قرار داده بود، اما در مورد تأثیر بمباران شهرها بحث کاملی نداشت. در اسناد موجود، بمباران شهرها در جلسات شورای عالی، تنها در دو مورد، ذکر شده است: یک بار در ماه می ۱۹۴۵ و بار دیگر در نیمه شب ۹ اوت.

بر این اساس، اثبات این که رهبران ژاپن فکر می‌کردند بمباران شهرها - در مقایسه با دیگر مسائل اصلی در فرایند جنگ اصلا دارای اهمیت زیادی نیستند، دشوار است.

این نشریه آورده است: ژنرال آنامی در ۱۳ اوت خاطرنشان کرد که بمباران اتمی خطرناکتر از بمباران های شدید آتشینی که ژاپن ماه ها متحمل آن می شد، نبود و بمباران هیروشیما و ناکازاکی خیلی بدتر از بمباران آتش افروزانه ایالات متحده شناخته نمی شدند. اگر رهبران ژاپن آن‌ها را به اندازه کافی بااهمیت و جدی نمی‌دانستند تا به بحثی عمیق در مورد آن بپردازند، پس چگونه می توان ادعا کرد که بمباران هیروشیما و ناکازاکی آنها را مجبور کرد تا تسلیم شوند؟

فارن پالسی این سوال و پاسخ را مطرح کرد که «اگر ژاپنی ها نگران بمباران شهرها به طور کلی و به صورت خاص بمباران اتمی هیروشیما نبودند، چه دغدغه ای داشتند که موجب تسلیم آن ها شد؟ پاسخ ساده است: اتحاد جماهیر شوروی.»

بر این اساس هنگامی که اتحاد جماهیر شوروی اعلام جنگ داد، استالین دیگر نمی توانست به عنوان یک میانجی عمل کند، او به یک جنگ طلب تبدیل شده بود و گزینه راه حل دیپلماتیک هم با اقدام شوروی از بین رفت. تأثیر این تصمیم بر وضعیت نظامی نیز به همان اندازه چشمگیر بود.

ژاپن اکثر بهترین نیروهای نظامی خود را به بخش جنوبی جزایر اصلی منتقل کرده بود. ارتش این کشور به درستی حدس زده بود که اولین هدف تهاجم آمریکایی ها از جنوبی ترین قسمت جزیره کیوشو خواهد بود. ارتش مغرور کوانگ‌تونگ در منچوری هم دیگر توان سابق را نداشت زیرا بهترین واحدهای آن برای دفاع از سرزمین اصلی ژاپن جابه‌جا شده بودند. زمانی که روس ها به منچوری حمله کردند، ارتشی را در آن منطقه شکست دادند که زمانی یک ارتش زبده محسوب می شد. واحدهای روسی نیز فقط زمانی متوقف شدند که بنزین خودروهایشان تمام شد.

ارتش شانزدهم شوروی که بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر بود، به نیمه جنوبی جزیره ساخالین حمله کرد. دستور این بود که مقاومت ژاپن را در آنجا از بین ببرند و سپس - ظرف ۱۰ تا ۱۴ روز - برای حمله به هوکایدو، شمالی‌ترین جزایر اصلی ژاپن آماده شوند.

نیروهای ژاپنی که وظیفه دفاع از جزیره هوکایدو، را بر عهده داشتند شامل دو لشکر و دو تیپ پر قدرت بودند که در مواضع مستحکمی در سمت شرق جزیره مستقر شدند. طرح عملیاتی شوروی در حمله به شوروی به دنبال حمله به هوکایدو از سمت غرب بود. به نبوغ نظامی چندانی نیاز نبود تا فرماندهان جنگ بخواهند یک تصمیم سرنوشت ساز را بگیرند زیرا مشخص بود که نمی توان با دو قدرت بزرگ که از دو جهت مختلف حمله می کنند، مبارزه کرد.

در عمل، تهاجم شوروی استراتژی جنگی ارتش ژاپن را ناکام گذاشت دقیقا شبیه همان اتفاقی که در حوزه دیپلماسی رخ داد و امید به حل سیاسی را از بین برد.

در حقیقت شوروی با یک حرکت، همه گزینه ها و امید ژاپن را دود کرد. تهاجم نظامی شوروی از نظر استراتژیک تعیین کننده بود و هر دو گزینه ژاپن را از بین برد. این در حالی است که بمباران اتمی هیروشیما هیچ کدام از فرصت های توکیو را مسدود و ناکارآمد نکرده بود.

اعلان جنگ شوروی همچنین محاسبه اینکه چه مقدار زمان برای مانور دولت ژاپن باقی مانده است را تغییر داد. سازمان های اطلاعاتی ژاپن پیش‌بینی می‌کردند که نیروهای آمریکایی ممکن است تا ماه‌ها حمله نکنند اما از سوی دیگر بر این باور بود که نیروهای شوروی قادر هستند تا در عرض ۱۰ روز در ژاپن باشند. توکیو پس از تهاجم شوروی، تصمیم برای پایان دادن به جنگ گرفت زیرا در آن شرایط مساله زمان بسیار مهم بود.

طبق بررسی این نشریه آمریکایی، رهبران ژاپن چند ماه قبل از آن نیز به همین نتیجه رسیده بودند. در جلسه شورای عالی ژاپن در ژوئن ۱۹۴۵، آنها بیان داشتند که ورود شوروی به جنگ سرنوشت امپراتوری آن ها را تعیین خواهد کرد. کاوابه معاون رئیس ستاد ارتش ژاپن در همان جلسه تصریح کرد: حفظ صلح مطلق در روابط ما با اتحاد جماهیر شوروی برای ادامه جنگ ضروری است.

پایان/