به گزارش تحریریه، چندی قبل «ایلان ماسک» مالک توییتر و مدیرعامل تسلا، به چین رفت. این اولین سفر او به این کشور از سال ۲۰۱۹، پس از یک وقفه در طول همه گیری کووید-۱۹ بود.

ماسک با «کین گانگ» وزیر امور خارجه چین و سپس با معاون نخست وزیر، «دینگ ژوکسیانگ» دیدار کرد. در طی این جلسات، او درباره کارخانه تسلا خود در شانگهای برای خودروهای الکتریکی و همچنین زنجیره تامین باتری لیتیوم صحبت کرد.

اگرچه در عمل همه چیز در مورد تجارت بود، اما نماد سیاسی سفر در هر دو طرف غیرقابل انکار است. پکن دیدار ماسک را نادیده نگرفت بلکه آن را روی یک مگافون قرار داد و از طریق کانال های رسانه ای خود به شدت آن را تقویت کرد. چین می خواست دنیا به وضوح بداند که نه تنها یک چهره بزرگ فناوری آمریکایی و کارآفرین در شهر است، بلکه با رهبران آن تعامل دارد.

آخرین باری که یک سیاستمدار یا مقام آمریکایی از پکن بازدید کرد و با چنین استقبالی مواجه شد، چه زمانی بود؟

این واقعیتی است که تعداد کمی از مقامات آمریکایی به دلایل سیاسی این سفر را انجام می دهند، حتی کسانی که این کار را انجام می دهند، چه آنتونی بلینکن یا وندی شرمن، مورد استقبال سرد و خصمانه قرار می گیرند. در واقع، از زمان حادثه «بالون جاسوسی» در آغاز سال، چین حتی تا آنجا پیش رفته که ارتباطات سطح بالا با ایالات متحده را به طور کامل روی مسکوت گذاشت. امتناع از ملاقات با لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده در گفتگوی شانگ ری لا در سنگاپور، یکی از این نمونه هاست.

اما این بدان معنا نیست که چین به هیچ وجه علاقه ای به تعامل با ایالات متحده ندارد. در عوض، چین تعامل با سیاستمداران آمریکایی را اتلاف وقت می‌داند و در عوض، سود سیاسی بیشتری را در استفاده از افرادی همچون ایلان ماسک برای ایجاد تعامل عملی و مبتنی بر نتیجه می‌بیند.

«تیم کوک» مدیرعامل اپل نیز در اوایل سال جاری سفری مشابه به چین انجام داد. هدف و پیام چیست؟ علیرغم افزایش تنش ها و عدم قطعیت ها، پکن همچنان جامعه تجاری آمریکا را که به دلیل ماهیت کاری که انجام می دهند مخالف چین نیستند، به عنوان بهترین گزینه می بیند.

در حال حاضر، سیاست ایالات متحده در رابطه با چین در شکل رقابت قرار دارد. فضای بحث در سیاست خارجی ایالات متحده به طرز مرگباری سمی است. سیاستمداران برای فریاد زدن با صدای بلند در مورد اینکه چه کسی می‌تواند چین را بدنام کند، رقابت می‌کنند، به دنبال تحریک منظم تنش‌ها بر سر موضوعاتی مانند تایوان هستند. این یک اتاق پژواک ایجاد کرده است که بهبود روابط را در سطح سیاسی غیرممکن کرده است.

اما جامعه تجاری متفاوت است، زیرا شرکت های آمریکایی فرصت های مالی را در چین و بازار آن می بینند، چیزی که بیش از ۴۰ سال است با آن درگیر بوده اند. در پشت صحنه، بازرگانان تلاش می کنند تا با سیاستمداران لابی داشته باشند تا از حفظ منافعشان اطمینان حاصل کنند، حتی اگر در مورد چین شانس زیادی وجود نداشته باشد. این باعث شده است که آنها شاید تنها صدای ثابت در مخالفت با لفاظی های ضد چینی باشند.

در چنین شرایطی فردی مانند ایلان ماسک بسیار مهم است. اگرچه دیدگاه سیاسی او بسیار جناح راستی است؛ نمی توان انکار کرد که او خود را به عنوان یکی از تأثیرگذارترین بازرگانان در حال حاضر در ایالات متحده تثبیت کرده است، و خوشبختانه برای پکن او باز است وذهن و نگرشی دوستانه نسبت به چین دارد.

ماسک با در دست گرفتن کنترل توییتر، یکی از تأثیرگذارترین پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی جهان، سیاست آزادی بیان را دنبال کرده است. وی اقدامات ضد چینی که توسط مدیر عامل قبلی آن جک دورسی اجرا می شد را لغو کرده است.

با توجه به این عوامل، جای تعجب نیست که چین از سفر ویژه ماسک یک نمایش سیاسی ساخته است، پکن متوجه شد که چهره هایی مانند او می توانند به طور غیرمستقیم روابط ایالات متحده و چین را به سمتی ایمن تر هدایت کنند و برای دیگر تجار نیز زمینه ای را ایجاد کنند.

سفر وی این پیام را ارسال می کند که با وجود همه چیزهایی که در چین اتفاق می افتد هنوز درها برای تجارت باز است. در انجام این کار، پکن مشارکت جامعه تجاری را به عنوان نیرویی حیاتی در مقاومت در برابر فشار «جداسازی» از سوی ایالات متحده، و همچنین آنچه که به عنوان «ذهنیت جنگ سرد» توصیف می‌کند را به عنوان عامل تعدیل‌کننده می‌بیند. اگرچه سیاستمداران کاملاً غیر منطقی رفتار می کنند اما این پاسخ منطقی است.

این تحول از قضا باعث شده است تا ایلان ماسک برای روابط ایالات متحده و چین حتی حیاتی تر از خود نیکلاس برنز، سفیر آمریکا باشد. بنابراین، در حالی که چین در حال حاضر از نظر سیاسی از ایالات متحده دل چرکین است، امید خود را از دست نمی دهد که در بسیاری از زمینه ها، تعامل با ایالات متحده همچنان می تواند در جهت منافع اساسی آن حرکت داشته باشد.

پایان/