به گزارش تحریریه، در گزارش قبلی از پرونده شرکتهای دولتی توضیح دادیم که روند شکل گیری شرکتهای دولتی در ایران با تاسیس بانک سپه در اردیبهشت 1304 آغاز شد و نهایتا با تاسیس بانک صنعت و معدن در مهر 1358 یعنی چند ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد شرکت های دولتی اصلی و مادرتخصصی تاسیس شده در ایران تا پایان دهه پنجاه شمسی به 29 شرکت رسید. در این گزارش به بررسی روند تاسیس شرکتهای دولتی اصلی و مادرتخصصی از سال 1360 تاکنون می پردازیم:
*سیر زمانی تاسیس شرکتهای دولتی در ایران از ابتدای دهه شصت تاکنون
براساس کتاب «نگاهی به عملکرد شرکتهای دولتی» که توسط دفتر امور شرکتهای دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه شده، اولین شرکت دولتی اصلی و مادرتخصصی که در دهه شصت تاسیس شد، سازمان ملی زمین و مسکن بود. روند شکل گیری شرکت های دولتی در نیمه دوم دهه شصت سرعت گرفت و 11 شرکت از جمله شرکت عمران شهرهای جدید، شرکت ملی پست، سازمان حسابرسی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای در این دوره زمانی 5 ساله تاسیس شدند.
روند سریع تشکیل شرکتهای دولتی اصلی و مادرتخصصی در نیمه اول دهه هفتاد هم ادامه داشت و 14 شرکت در این دوره زمانی تاسیس شدند. بانک توسعه صادرات اولین شرکت دولتی بود که در دهه هفتاد تاسیس شد؛ سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، سازمان بیمه سلامت و شرکت پیشتیبانی امور دام از جمله مهمترین شرکتهای دولتی بودند که در نیمه اول این دهه شکل گرفتند. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) مهمترین شرکت دولتی اصلی و مادرتخصصی بود که در نیمه دوم دهه هفتاد تاسیس شد.
خاطرنشان می گردد تشکیل هسته اولیه باشگاه‌های ورزشی استقلال و پرسپولیس به ترتیب به سال های 1324 و 1342 برمی گردد ولی این باشگاه ها در قالب شرکت در سال های 1369 و 1370 تاسیس شدند.
در دهه هشتاد هم 14 شرکت دولتی اصلی و مادرتخصصی تشکیل شدند. سازمان خصوصی سازی، بانک توسعه تعاون و سازمان هدفمندسازی یارانه ها، از جمله مهمترین شرکتهای دولتی بودند که در این دهه تاسیس شدند. با آغاز دهه نود، روند تاسیس شرکت های دولتی اصلی و مادرتخصصی کند شد به گونه ای که در این دوره زمانی، صرفا صندوق توسعه صنایع دریایی و شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) تاسیس شدند و تعداد شرکت های دولتی اصلی و مادرتخصصی به 77 شرکت رسید.
گفتنی است در سال های اخیر، صندوق توسعه حمل و نقل کشور و صندوق ملی مسکن در حال تاسیس هستند.
پایان/
نظر شما