به گزارش تحریریه، عده ای از کارشناسان و بسیاری از رسانه ها معتقدند که قیمت دلار به 35 هزار و 50 هزار تومان هم خواهد رسید، اما می توان اثبات کرد که رسیدن به چنین اعدادی در کوتاه مدت و میان مدت غیرممکن است و تعادل های اقتصاد کلان چنین نتیجه گیری ساده ای را نشان می دهد. بهانه این گروه عمدتا این است که در این کشور همه چیز گران شده و یا اینکه چون تحریم هستیم و توافق نمی شود پس لاجرم دلار باید به 50 هزار تومان برسد.

این گروه نمی دانند که بار تحریم در سال 98 تخلیه شده و هرآنچه پس از آن روی داده مهندسی بازار ارز توسط عبدالناصر همتی به نیابت از شبکه سیاسی ذی نفعان دریافت کننده ارز ترجیحی و گروه غرق در رانت تولیدکنندگان فولاد بوده است که تنها صنعتی هستند که در دوره روحانی رشد تولید تقریبا دو برابری داشتند و به یک حزب حکومتی خاص با عمر بیش از دو دهه تعلق دارند.

از نگاه کارشناسی و نه احساسی، قیمت دلار تا چه اندازه باید در کوتاه مدت افزایش یابد؟ 50 هزار تومان، 100 هزار تومان، 150 هزار تومان و یا بالاتر. این اعداد صرفا اعدادی بی روح نیستند و به طور مستقیم بر تقاضا برای دلار و سایر ارزهای خارجی اثر می گذارند. تقاضا برای دلار در قیمت 10 هزار تومان با 20 هزار تومان و یا 50 هزار تومان یکی نیست و روندی کاهنده را طی خواهد کرد. افزایش درآمدهای ریالی برای پوشانیدن بخشی از این افزایش قیمت در ارزهای خارجی در طی زمان انجام می شود و به سرعت امکان تحقق ندارد. ضمن اینکه افزایش حجم ریال هرگز با دوره زمانی فوری بر قیمت ارز تاثیر نداشته است. اینگوه نیست که اگر در سال X مقدار نقدینگی به اندازه Y افزایش یافت، در همان سال قیمت ارز هم به همان اندازه افزایش یابد. بررسی سری های زمانی نشان می دهد که وقفه های زمانی حتی 10 ساله همواره وجود داشته است و در بلندمدت؛ به خصوص در دوره 84 تا 92؛ افزایش قیمت دلار کمتر از افزایش حجم پول بود که به رشد چشمگیر بخش واقعی اقتصاد در آن دوره زمانی باز می گردد.

تردیدی وجود ندارد که دولت روحانی اقتصاد ایران را به ابتذال کشید و به معنای واقعی کلمه نابود کرد، اما وضعیت بازار ارز بازتاب آن نابودی و ویرانی کلی نیست، بلکه با مهندسی ذی نفعان سیاسی دریافت کننده ارز ترجیحی ارتباط مستقیم دارد. بازار داخل کشش رسیدن دلار به قیمت های بالا را ندارد، اما مهندسی بانک مرکزی به طور تصنعتی که خیلی هم موفقیت آمیز نیست در حال هول دادن قیمت ارزها به سمت بالا است که نتیجه آن سود بیشتر دریافت کنندگان میلیاردها دلار ارز ترجیحی است. کسانی که کالای خود را به قیمت دلار 4200 تومانی وارد کرده و با قیمت دلار آزاد روانه بازار می کنند و انگیزه بسیار قدرتمندی برای دستکاری قیمت دلار آزاد دارند.

دلار 4200 تومانی در دولت رئیسی حذف می شود و اگرچه شبکه طراحان بازار ارز باقی می ماند، اما توان مهندسی بازار ارز را مانند دوران همتی نخواهد داشت و منطق اقتصادی کشور از تعریف رانت سیستماتیکی که در 3 سال و نیم اخیر بیش از 1500 هزار میلیارد تومان رانت توزیع کرده است فاصله می گیرد.

افزایش چشمگیر ورودی ارزی کشور در  نیمه دوم سال 1400 باعث می شود که قیمت ارز متعادل شده و تعدیل شود که در این منطق به کاهش تحریم ها و آزاد شدن منابع بلوکه شدن ایران در سایر کشورها نیز توجهی نشده است. بازار ارز به سمت لمس کردن قیمت های لمس نشده دلار حرکت نمی کند. هیاهوی کنونی را جدی نگیرید.

پایان/