تهران - تحریریه - شاخص بازار بورس تهران با کاهش 20 درصدی روبرو و مجددا صعودی شده است، آیا کاهش شاخص تعدیل بود یا با یک ریزش بزرگ مواجه خواهیم شد؟

شاخص بورس تهران پس از مدتها صعود افسارگسیخته، با کاهش تقریبا 20 درصدی مواجه شد و عدد شاخص به کانال 1 میلیون و 600 هزار واحد بازگشت. در دو روز اخیر شاهد افزایش مجدد شاخص هستیم و شاخص بورس تهران مجددا به کانال 1 میلیون و 700 هزار واحدی باز گشته است. سوال فعالان بازار و کارشناسان این است که آیا مجددا شاهد رشد شاخص خواهیم بود و یا با یک ریزش بزرگ مواجه هستیم؟ برای تحلیل بازار باید از منطق مالی فاصله گرفت و حتی تحلیل های بنیادی(Fundamental analysis) هم نمی تواند رفتار سهم ها را در همه مقاطع پیش بینی کند. سرنوشت بازار در مقطع کنونی نه با تحلیل ارزندگی سهام؛ اکثر سهم ها فاقد ارزندگی و دارای حباب قیمتی هستند؛ که با تحلیل فضای اقتصاد کلان امکان پذیر است. اگرچه ماشین تولید پول دولت با محوریت بانک های خصوصی همچنان مشغول به کار است، اما برای حفظ بازار غرق در حباب کنونی به تولید یک ابرتورم نیاز است و تورم 30 درصدی نمی تواند بازار حباب زده کنونی را سر پا نگاه دارد. سقوط بازار سهام چون به یک باره اتفاق نیفتاده و مردم وارد شده به بازار بورس با هم دچار ضرر نمی شوند و همواره برخی در حال سود بردن هستند، تشکیل صفی از مخالفان که همه واردشدگان به بازار را دربر بگیرد، امکانپذیر نیست. اراده دولت برای توسعه تولید مبتنی بر تقاضای داخل و صادرات منطقه ای جدی نیست و شرکت های تولیدی شاهد جهش در فروش نخواهند شد. بنابراین انتظار تعدیل در سود عملیاتی شرکت ها را نباید داشت. ورود حقوقی هایی مانند شستا برای حفظ قیمت سهم ها نشان می دهد که سیاست قدیمی حفظ شاخص با ابزار نقدینگی دولتی؛ بدون منطق اقتصادی برای شرکت ها و نهادها، در دستور کار قرار گرفته است و تجارب گذشته نشان داده است که اثر طولانی مدت هم نخواهد داشت. با این حال اثر صعود و سقوط شاخص بورس و خروج تدریجی از بازار باعث کم عمق شدن شدت نارضایتی به دلیل زیان و یا کاستن از قدرمطلق سود اشخاص می شود و از انباشته شدن میزان نارضایتی آنها می کاهد، بنابراین از منظر امنیتی و سیاسی دارای توجیه است. کاهش ارزش بازار بخشی؛ هنوز ناکافی؛ از حباب را تخلیه کرده و بازارگردانی دولتی نمی تواند وضعیت را دچار تغییرات اساسی کند. بنابراین انتظارها برای رونق مجدد بورس به سیاق یک سال اخیر و بخصوص از ابتدای سال جاری تا پایان تیرماه، حرفه ای نیست و کسانی که از صعود مجدد شاخص بورس صحبت می کنند ماهیت اقتصاد کلان با محوریت پول را درک نکرده اند. پایان/