تهران – تحریریه – در این گزارش تحلیل اجمالی بر عوامل مشارکت پایین مردم در انتخابات مجلس یازدهم بررسی شده است.

  به گزارش تحریریه، عوامل موثر بر مشارکت مردم در انتخابات که یکی از شاخصهای توسعه سیاسی محسوب می­شود؛ به چهار عامل عملکرد دولت، عملکرد مجلس، تنوع نامزدها و فضای رسانه ای فعال و باز مرتبط می­باشد. با بررسی روند مشارکت مردم در انتخابات ادوار مجلس، بطور اجمال می توان گفت که در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی نرخ مشارکت از 71 درصد در انتخابات مجلس پنجم، به 51 درصد درسال 82 تنزل یافت که تقریبا پایین ترین نرخ مشارکت تا آن زمان محسوب می شود. باتوجه به روی کار آمدن دولت احمدی نژاد در سال 84 که کشور مسیر پیشرفت، سازندگی و توسعه عدالت را طی کرد، نرخ مشارکت در انتخابات مجلس افزایش یافت و در انتخابات مجلس نهم در سال 90 به 63 درصد رسید. از نظر شاخص های کلان افتصادی، سال 90 بهترین سال اقتصاد کشور در 5 دهه اخیر ایران است. با روی کار آمدن آقای روحانی در سال 92، اقتصاد کشور و رفاه مردم سیر نزولی گرفت و فاصله طبقاتی افزایش یافت. ضعف همزمان دولت ناکارآمد و اصلاح طلب روحانی و مجلس منفعل و اصولگرای لاریجانی، سبب دلسردی و نارضایتی مردم گردید. عدم وجود رقابت و نداشتن نامزدهایی با سلایق مختلف (البته از دید اصلاح طلبان) و نیز فضای رسانه ای سرد هم مزید بر علت شد تا نرخ مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم کاهش یابد. از طرف دیگر با توجه به عملکرد دولت و نارضایتی مردم از وضع معیشتی، اصلاح طلبان شکست سنگینی را پیش بینی میکردند، بنابراین براساس راهبرد طراحی شده خود فضای تبلیغاتی انتخابات را سرد نگه داشتند و با بزرگنمایی رد صلاحیتها، در پی توجیه شکست محتمل خود بوده و هستند. اصولگرایان هم که پیروزی خود را قطعی میدانستند دلیلی برای گرم کردن فضای انتخابات (به خصوص در تهران) نداشتند، تا با مشارکت حداقلی پیروزی خود را در انتخابات تضمین نمایند. براساس این راهبرد، خبرگزاری ها و رسانه هایی که در اختیار این طیف قرار داشتند نیز در همین راستا حرکت خود را تنظیم کردند تا ضمن کمک به پیروزی در انتخابات و چیرگی بر اصلاح طلبان، رهبری گروهی خاص را بر طیف وسیع اصول گرایان تحکیم بخشند. بنابراین در یک جمع بندی می توان گفت که ضعف در هر چهار عامل (دولت، مجلس، تنوع سلایق و رسانه ها) در کاهش نرخ مشارکت در این دوره که پایین ترین نرخ در طول 4 دهه اخیر است سهیم هستند که البته باید در وقت مناسب بطور مبسوط به هر یک پرداخته شود. بطور اجمال می توان گفت که ضعف عملکرد دولت به میزان 50 درصد، ضعف عملکرد مجلس فعلی 20 درصد، ضعف در تنوع سلایق و رد صلاحیتها 10 درصد و ضعف عملکرد رسانه های عمومی و خاص 20 درصد در کاهش نرخ مشارکت مردم در انتخابات مجلس یازدهم تاثیر داشته است. جمعی از اساتید دانشگاه تربیت مدرس