شرایط حاکم بر بازار، بی مبالاتی ناشی از پمپاژ هیجان کاذب به سرعت بالا جیب مردم را نشانه رفت. دلالان فرصت طلب و تشنه جیب مردم تا جایی که توانستند روان جامعه را در بازار پریشان کردند. کوتاهی های غیر قابل توجیه دستگاههای نظارتی در خلق این آشفتگی تاثیر فراوان داشت. اما همانگونه که در مطلب تند باد سقوط بازار ... نوشتم، شرایط به سرعت در حال تغییر است. حال دو نکته بیشتر از بقیه موارد مورد توجه است.

نکته اول: اوضاع داخلی بازار ایران که با ناشی گری هر چه تمام خود را در آستانه فروپاشی قرار داد و اسیر طمع زیاد و توطئه دلالان شد.بدون تردید استمرار روند فعلی و عدم انعطاف لازم برای کاهش قیمتها ، بازار طلا و سکه و دلار و مسکن را به متروکه ای تبدیل خواهد کرد که به بی سابقه ترین رکود تاریخی فرو خواهد رفت. مشابه چنین بحرانی را غولهای اقتصادی مثل امریکا در دهه ۱۹۲۰ و ترکیه دهه ۱۹۸۰ و... تجربه کردند.

در چنین کارزار متورم زا دولتها مجبور خواهند شد در بالاترین سطح به بازار ورود کنند که این موضوع را در ۶ ماه تا ۹ماه آینده در ایران تجربه خواهیم کرد.

نکته دوم: اوضاع بین المللی است.برخلاف قضاوتهای منفی که در خصوص سفر آقای ولایتی به مسکو می شود، این سفر نشان دهنده شرایط ملتهب اقتصاد جهانی و اضاع نگران کننده امنیتی است که به شدت متاثر از رفتارهای امریکاست.

شواهد نشان می دهد اقتصاد بین الملل زیر چکمه های اقتصادهای غول و افزایش شدید تورم در سطح جهانی قرار دارد.و جهان در حال تجربه دوره بسیار مبهمی از اوضاع اقتصادی است.

تفکر تهاجمی اقتصادهای بزرگ ممکن است برای مقطعی جهان سرمایه داری و ثروت محور را به سمت تنش های "میله ای" سوق بدهد. وقوع این رخداد یعنی شیوع تنش های اقتصادی پردردسر که فرصت تفکر و اندیشیدن به کالاهای سرمایه ای لوکس اما ثانوی را از مردم می گیرد.

ایران از جمله کشورهایی است که در خط مقدم این آثار تورمی قرار دارد و به دلیل شرایط سخت پیش رو بخش اعظم جامعه کالاهای لوکس ثانوی را کنار خواهند گذاشت. اگر بازار سکه و ارز و مسکن برای ماههای آتی از خود انعطاف نشان ندهند، متحمل سخت ترین خسارتها خواهند شد.

دکتر کیومرث یزدان پناه درو. استاد دانشگاه تهران