یکی از جذاب ترین گونه های فیلمهای سینمایی تریلر است. چراکه به لایه های پنهان و مخفی زندگی های عادی شهروندان نفوذ کرده و در راستای حل معمای یک حادثه تلخ و بعضا خونین، ما را وارد دنیایی پر از تعلیق و غافلگیری می کند. به دیگر سخن بیننده همراه با قهرمان فیلم از پشت پرده وقایعی همچون قتل و جنایت آگاه می شود. در این مسیر وسوسه ی قدرت یا شهوت یا آدمکشی با قهرمان فیلم در سیر تحولی شخصیت همواره وجود داشته تا اینکه با گذر از حوادثی هولناک به موقعیت امن برسد.

"پس از مرگ ناگهانی شیخ بزرگ دانشگاه الازهر دستگاه امنیتی دولت مصر جلسه ای فوق العاده برگزار می کند. در این جلسه مسئولان امنیتی تصمیم می گیرند از طریق نفوذی های خود در دانشگاه الازهر زمینه چینی کرده تا فرد مورد علاقه حکومت جانشین شیخ بزرگ شود...."

قهرمان فیلم توطئه قاهره یا پسری از بهشت، پسری ماهیگیر به نام "آدم" از روستایی دور افتاده است که قرار است برای رسیدن به مدارج بالای علمی به دانشگاه الازهر برود. پس از ورود وی به دانشگاه ناگهان مرگ شیخ بزرگ حادث شده و همین مساله موجب می شود که آدم وارد ماجرایی امنیتی و بسیار پیچیده شود.

فیلمساز عناصر یک تریلر سیاسی مذهبی را در همان ابتدای فیلم میچیند. در ابتدای فیلم در چند خط سابقه دانشگاه الازهر به عنوان یک از مهمترین مراکز علمی مذهبی اهل سنت معرفی شده و در کنار آن به این نکته تاکید می شود که حاکمان مصر همواره سعی داشتند این دانشگاه را تحت کنترل خود قرار دهند.

در واقع فیلمساز تقابل دو عنصر مذهب و سیاست را در همان ابتدای فیلم بیان کرده و به نوعی در تلاش است تا اثبات کند سیاسیون و مذهبیون دست در دست هم می توانند در بسیاری از دسیسه ها علیه ملت های خود عمل کنند.

در سکانس جلسه فوق العاده دستگاه امنیتی ژنرال سکران به نکته ای کلیدی اشاره می کند. وی می گوید: " شیخ الازهر تا آخر عمر این مقام را دارد و هیچکس جز رئیس جمهور( اشاره به عبدالفتاح سیسی) نباید تا آخر عمر رئیس باشد. برای ما غیرقابل قبول است که در کشور دو فرعون داشته باشیم."

این جمله کلید تمام وقایع فیلم است. تلاش دستگاه امنیتی برای به کرسی نشستن شیخی بی خطر و مطیع آنها.

در همین سکانس ابتدا دو تن از بزرگان الازهر به عنوان جانشین معرفی می شوند. یکی با تفکرات اخوانی که ژنرال او را حامی تروریست می نامد؛ و دیگری "شیخ نگم" که بیطرف معرفی می شود (ولی در ادامه معلوم می شود عقاید دینی بسیار محکمی دارد؛ تا جایی که حکومت را در برخی مواقع به خطر می اندازد)

در حقیقت فیلمساز سعی می کند نشان دهد دین اگر در سیاست دخالت نکند اتفاق خاصی در جامعه نمی افتد. برای این منظور وقایع فیلم را به گونه ای طراحی کرده است که القا کند زمانیکه شیوخ الازهر از هر طایفه ای بخواهند به نوعی با سیاست زاویه داشته باشند و یا حتی امور سیاسی را در دست بگیرند حتما جامعه به سمت اختلافات و درگیری سوق داده می شود.

فیلمساز در یکی از سکانس های انتهایی فیلم از زبان شیخ ببلاوی (شیخ مورد علاقه ژنرال) دین و دولت را دو عنصری معرفی می کند که باید در کنار هم باشند(دین مطیع سیاستمداران باشد) و این موجب وحدت جامعه است.

در فیلم بارها اساتید الازهر را می بینیم که برای شاگردان خود از خدا و تقوا و ... می گویند ولی وقتی پای ریاست و قدرت به میان می آید اکثریت آنها از آیات قرآن به نفع خود استفاده می کنند.

در حقیقت فیلمساز در بستر یک تریلر سیاسی مذهبی، فیلم را به گونه ای طراحی کرده است که ظاهرا به لایه های تفکری الازهر نفوذ کرده و می خواهد نشان دهد اکثریت آنها قدرت طلب هستند. به همین علت شخصیت اصلی با آنکه در ابتدای فیلم با شور و هیجان زیادی به الازهر می رود در انتهای فیلم با همان شور و خوشحالی از ترک الازهر به روستای دور افتاده خود بازگشته و ترجیح می دهد در میان این همه کثافت کاری( چه حکومتی و چه مذهبی) به ماهیگیری مشغول شود.

نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است که طارق صالح به عنوان فیلمسازی سوئدی تلاش کرده است با این فیلم اکثریت شیوخ مذهبی را قدرت طلبانی همچون فراعنه معرفی کند و با تقدس زدایی از بزرگان اهل سنت زمینه را برای تقدس زدایی از مهمترین منبع اسلام یعنی قرآن فراهم کند.

پایان/