به گزارش تحریریه، بررسی های داده های منتشر شده به وسیله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای فروردین ماه سال 1402 نشان می دهد که 88 درصد از وام های شبکه بانکی به بخش تولید پرداخت شده که نشان می دهد آرزوی مقام های کشور برای هدایت نقدینگی به سمت تولید محقق شده است. اما سوالی که مطرح می شود این است که پس چرا اوضاع تولید به سامان نیست، نرخ تورم رسمی در مرز 50 درصد است و درصد واقعی معوقات بانکی به شدت بالا است و از همه جالبتر اینکه چرا 90 درصد بانک های ایرانی را باید خارج از استاندارد و یا ورشکسته دانست.

در فروردین ماه سال 1402 ترکیب 3 بخش سرمایه در گردش با 72.5 درصد، ایجاد(واحد تولیدی) با 12.3 درصد و توسعه با 3.2 درصد در راس فهرست های وام دهی قرار دارند و سرفصل های پر سروصدایی مانند وام ازدواج که بانک های بی قانون آنرا اجرا نکرده و باعث مشکلات خود معرفی می کنند تنها 9 دهم درصد از سبد وام ها را شامل شده است.

از منظر مدیریت ریسک، بانک های دنیا عمدتا به تولید کاری ندارند و تولید از دالان بازار اولیه تامین مالی می شود. زیرا پرداخت وام به تولید ریسک زیادی دارد و بانک ها حاضر به چنین ریسک هایی نیستند و بانک هایی مانند سیلیکون ولی بانک(SVB) که به این حوزه ورود داشتند ورشکست شدند. وام سرمایه در گردش از منظر فنی بی معنی است و در اقتصاد خارج از قانون ایران صرف هدایت به سمت بازارهای سفته بازانه شده و یا در موجودی انبار و مواد اولیه شرکت ها رسوب می کند تا در تورمی که مدام در حال تولید شدن است باعث ایجاد سودهای بادآورده شود.

پرداخت وام به تنها بخشی که به طور بالقوه می تواند توجیه پذیر باشد، و نه الزاما؛ وام برای توسعه واحدهای تولیدی است که برای شرکت های بزرگ و مطمئن از طرف مدیریت ریسک بانک ها قابل بررسی است که البته معمولا شرکت های بزرگ از محل سود سالانه اقدام به افزایش سرمایه و توسعه می کنند و نیازی به دریافت وام بانکی با بهره های بالا ندارند.

در مجموع می توان گفت که 88 درصد از وام های بانکی در فروردین ماه سال جاری پرریسک است و بی تردید مانند ماهها و سالهای گذشته و البته ماههای آینده به دارایی های غیرقابل نقد شدن تبدیل می شود که بانک ها را به سمت استفاده از منابع بانک مرکزی و در نتیجه خلق پول بدکیفیت جدید سوق خواهد داد و بانک مرکزی نیز مانند دوره های گذشته در خدمت بانک های مشکل دار قرار دارد که در نهایت به ادامه رالی تورم می انجامد.

پایان/