به گزارش تحریریه، اگرچه حمله روسیه به اوکراین برخی از شرکت ها به ویژه در غرب را بر آن داشت تا در اعتراض به این اقدام، از روسیه خارج شوند اما منافع حضور در این کشور موجب شده است تا بنگاه های اقتصادی در تصمیم گیری تردید داشته باشند. این امر در میان شرکت های آسیایی بیشتر به چشم می خورد. 

تارنمای روزنامه «Nikkei Asia» ژاپن نوشت، دو هفته پس از حمله مسکو به اوکراین، شکاف بین شرکت‌های آسیایی و همتایان غربی آنها بر سر تجارت در روسیه افزایش یافته است.

در حالی که بسیاری از شرکت‌های غربی اعلام کرده‌اند در اعتراض به این اقدام از روسیه خارج می‌شوند، شرکت‌های آسیایی به‌طور قابل توجهی با وجود اختلال در تعامل تجاری، از این حمله کمتر انتقاد می کنند.

به عنوان نمونه شکاف آنجا عیان شده است که شرکت پوشاک Uniqlo ژاپن تصمیم دارد ۵۰ فروشگاه خود در روسیه فعال نگاه دارد. «تاداشی یانایی» مدیر عامل شرکت مادر یونیکلو به Nikkei عنوان داشت لباس یک ضرورت زندگی است و مردم روسیه نیز مانند ما حق زندگی دارند.

پس از تهاجم مسکو، شرکت‌های غربی رقیب این شرکت ژاپنی همچون H&M، نایک، نتفلیکس، ویزا و مسترکارت، فروش و خدمات خود را در روسیه به حالت تعلیق درآورده‌اند.

با این حال برخی شرکت‌های آسیایی به رغم برخی مشکلات تصمیم دارند تا بخشی از فعالیت‌های خود را در روسیه ادامه دهند.

اپل که فروش سالانه‌اش در روسیه ۴.۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود، اعلام کرد که تمام فروش محصولات در این کشور را متوقف می‌کند و در کنار مردم اوکراین می ایستد.

چند روز بعد، سامسونگ الکترونیکس کره جنوبی هم با حدود ۳.۲ میلیارد دلار فروش، تنها اعلام کرد که ارسال به این کشور را متوقف خواهد کرد. دولت کره جنوبی پس از حمله به روسیه اعلام کرد که صادرات بیش از ۱۶۰۰ محصول استراتژیک از جمله رایانه، تجهیزات مخابراتی و زیرساخت اینترنتی به روسیه را ممنوع می کند.

احتیاط بیشتر شرکت های آسیایی

پس از فشار عمومی در انگلیس، شرکت نفت شل اعلام کرد که از سرمایه گذاری مشترک با غول انرژی دولتی روسیه گازپروم کنار می کشد.

در مقابل شرکت Mitsui & Co ژاپن و سرمایه گذار مشترک شل و گازپروم در پروژه گاز ساخالین-۲ اعلام کرد با توجه به نیاز به تامین انرژی در حال مذاکره با سهامداران از جمله دولت ژاپن و شرکای تجاری، در مورد اقدامات احتمالی آینده است.

این روزنامه ژاپنی نوشت، مدیران شرکت‌های گوناگون که به شرط ناشناس ماندن با Nikkei Asia صحبت می‌کنند، دلایل مختلفی را برای امتناع از موضع‌گیری عمومی و خروج از روسیه بیان می‌کنند.

مدیران یکی از شرکت های خودروساز ژاپنی گفت: در چنین بحرانی، اولین چیزی که در ذهن ما وجود دارد، ایمنی کارمندان و شرکایمان است. به عنوان یک شرکت، مایلیم تا حد امکان از سیاست بین المللی دور بمانیم.

مدیر اجرایی یک شرکت فناورانه ژاپنی هم اظهار داشت در مقایسه با کشورهای غربی، به نظر می رسد دولت ژاپن در اعمال تحریم ها علیه روسیه کمتر فعال است.

«آکیو میمورا» رئیس اتاق بازرگانی ژاپن در این زمینه عنوان داشت که «این موضوعی نیست ژاپن بخواهد در آن رهبری بقیه جهان را داشته باشد. من فکر نمی کنم که ما عقب هستیم. ما اقدامات لازم را انجام می دهیم».

«مارگارت آلن» شریک شرکت حقوقی سیدلی آستین تصریح کرد: شرکت های آسیایی به طور کلی تمایل دارند محتاط تر باشند... و در شرایطی که همچون اکنون سرعت تغییرات زیاد است، بسیار قابل درک است که شرکت ها نمی خواهند سریع اقدامی را انجام دهند زیرا نمی دانند فردا چه چیزی قرار است رخ بدهد. 

بر اساس فهرستی که توسط دانشگاه ییل تهیه شده است، تا ۸ مارس، بیش از ۲۰۰ شرکت خارجی که عمدتاً غربی هستند، فعالیت خود را در روسیه محدود کردند. با این حال، اینگونه نیست که همه شرکت های غربی فعالیت خود را متوقف کرده باشند. این فهرست نشان می‌دهد که حتی شرکت‌هایی مانند کوکاکولا و فیلیپ موریس با حضور گسترده در بازار روسیه، همچنان در روسیه فعالیت می‌کنند.

چندین کشور بزرگ آسیایی - به ویژه چین و هند - از محکوم کردن تهاجم روسیه به اوکراین یا پیوستن به تحریم‌های بین‌المللی با هدف انزوای مالی این کشور خودداری کرده‌اند.

شرکت های آسیایی کمتر از همتایان آمریکایی یا اروپایی خود در روسیه ریسک می کنند. بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی درآمد واقعی خود در روسیه را فاش نمی‌کنند.

موسسه FactSet آن را از گزارش‌های سالانه و سایر پرونده‌ها تخمین می‌زند و سپس از یک «الگوریتم برآورد بر اساس وزن‌ تولید ناخالص داخلی و منطق حسابداری» استفاده می‌کند.

بر اساس داده های FactSet، هفت شرکت آسیایی در میان ۵۰ شرکت برتر غیرروسی با بالاترین درآمد در این کشور حضور دارند اما در مقابل نزدیک به ۳۰ شرکت اروپایی در این فهرست دیده می شود.

سامسونگ، برترین شرکت آسیایی در لیست، تنها ۱.۳ درصد از کل درآمد خود را روسیه کسب می کند.

مودیز آنالیتیکس ۲۵ فوریه گزارش داد صادرات به روسیه بیش از ۱ درصد تولید ناخالص داخلی هیچ یک از کشورهای بزرگ آسیا-اقیانوسیه را تشکیل نمی‌دهد... بنابراین، اگر تجارت با روسیه با افزایش تحریم‌ها بر روسیه دشوارتر شود، تأثیر مستقیم چندانی بر APAC نخواهد داشت.

با تعمیق شکاف بین روسیه و غرب، واکنش‌های متفاوت ژئوپلیتیکی، اتحادهای جایگزینی را ایجاد می کند که شرکت‌های آسیایی می توانند در آن حرکت کنند.

«ابیشور پراکاش» آینده پژوه ژئوپلیتیک در مرکز مشاوره برای نوآوری آینده در تورنتو می گوید: گروه های مختلف به ویژه از چین و هند ممکن است جای پای خود را در بازار روسیه افزایش دهند. این امر جهان را عمودی تر می کند، زیرا کشورها از سیستم های جهانی دور می شوند و محور مستقلی را برای خود می سازند و خطراتی را برای شرکت ها در همه جا افزایش می دهد.

وی تاکید دارد رئیس هر شرکت چندملیتی آسیایی باید تصمیم بگیرد که آیا سود را بر ژئوپلیتیک ترجیح می دهد یا خیر. این امر تنها در مورد مناقشه اوکراین مطرح نیست بلکه برای هر موقعیت ژئوپلیتیک فعلی و آینده، از تایوان تا ایران، صدق می کند.

پایان/