به گزارش تحریریه، سیدرضا فاطمی امین وزیر صمت در گفتگو با رسانه ملی سخنانی بر زبان آورد که به درد مردم نمی خورد، گرهی از مشکلات باز نمی کند و تکرار مکررات است. برای فهم بهتر مساله سخنان ایشان را محوریابی می کنیم تا مشخص شود چه نگاهی به صنعت خودرو کشور دارند. 

1. دو بازار و دو قیمت داریم، یکی قیمتی است که بازار آزاد است که التهاب دارد؛ دیگری قیمتی است که خودروسازان می‌دهند که دارای فاصله زیادی است و یک رانت ۲۰ تا ۱۵۰میلیون تومانی وجود دارد.
2. ۵۰۰ هزار دستگاه کمتر از نیاز تولید می‌کنیم که به سرعت برطرف خواهد شد؛ نکته دیگر این است که خودرو به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده؛ به این معنا که بسیاری از افرادی که خودرو می خرند، به آن نگاه سرمایه‌ای دارند.
3. برای ۱۰ هزار خودرو، ۴ میلیون نفر ثبت نام کردند، درحالیکه کل نیاز بازار خودروی ایران، یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه در سال است که نشان می‌دهد بازار خودرو، یک بازار واقعی نیست بلکه رانتی و سوداگرانه است.
4. اول باید تولید را افزایش دهیم که امسال این اتفاق رخ خواهد داد و تا پایان امسال، ۱۳۰ هزار دستگاه بیشتر از سال گذشته عرضه خواهد شد؛ ۱۳۰ هزار دستگاه هم برای سال آینده پیش فروش می‌شود که مجموعاً ۲۶۰ هزار دستگاه امسال بیشتر عرضه می‌شود.
5. صنعت خودروی ما بیمار است و ناکارآمدی‌های زیادی دارد و ناکارآمدی‌ها به یکی دو سال اخیر برنمی گردد بلکه ناشی از انباشت ناکارآمدی‌ها در یک دوره طولانی است. قول ۲ ساله برای رفع ناکارآمدی‌های صنعت خودرو می‌دهم. یک دوره ۳ ساله برای اجرای ۹ پروژه‌ای که شروع کرده‌ایم نیاز داریم ولی نتایج آن بعد از ۲ سال مشخص می‌شود؛ سال آینده قرعه کشی نخواهیم داشت و به این سمت می‌رویم که بیش از نیاز داخلی، خودرو تولید کنیم که قرعه کشی را از بین خواهد برد.
6. اما اینکه تمام ناکارآمدی‌های صنعت خودرو را حل کنیم، یک دوره ۲ ساله می‌طلبد که زمان معقولی است. خودرو برای همه مردم اهمیت دارد و همه درباره آن دغدغه دارند. مردم، کارگران صنعت، تولیدکننده، قطعه ساز و سهامداران را در نظر داریم. سال آینده خبرها و چشم انداز خوبی از صنعت خودرو خواهیم داشت.

با بررسی کارشناسی موارد فوق می توان قاطعانه گفت که قرار نیست اتفاقی بیفتد و وضع تغییر نخواهد کرد. مردم منتظر نباشند. چرا؟

1. اینکه خودرو به کالای سرمایه ای تبدیل شده و مکرراتی از این دست به دلیل محیط اقتصاد کلان کشور است که خلق پول به رویه آن تبدیل شده و شاهد جهش های ارزی پیاپی و بازی های پانزی(Ponzi scheme) بانک ها هستیم. رویکرد وزارت صمت در مواجهه با این متغیر بیرونی، به صورت تشدیدکننده بحران با تلاش برای سرکوب قیمتی بخشی بوده است. 
2. صنعت خودرو ایران بیمار است، کاملا صحیح است. نام این بیماری را فاطمی امین نگفت که اگر می گفت؛ راهکار هم قابل جستن می شد. اما راهکاری که ارائه می دهد ترسناک است و نشان می دهد که پزشک صنعت کشور ریشه بیماری را تشخیص نداده است. 
3. مشکل صنعت خودرو ایران تعریف 9 پروژه نیست و حتی اگر 90 پروژه هم تعریف شود مشکلی حل نمی شود. قرار است این پروژه های چه کاری انجام دهند؟ بازهم سمند و تیبا و ساینا تولید کنند؟ قطعا بله. و بازی با پلتفرم های دهه های گذشته ادامه پیدا می کند و چهره های متنفذ سیاسی جاخوش کرده در هیات مدیره شرکت های تخصصی به طراحی موتور دیزل در دوره ای که موتورهای بنزینی هم تا 10 سال بعد جای خود را به موتورهای برقی خواهند داد، مشغول باقی می مانند.
4. معقولانه بودن دوره 2 ساله برای حل تمام ناکارآمدی های صنعت خودرو که وزیر محترم صمت تاکید دارد، نشان می دهد که با نگاه مهندسی به یک مساله اقتصادی مواجه هستیم که دوره اتمام چند پروژه را به معنای دوره حل شدن یک معضل اقتصادی معنی می کند. درحالیکه اصلا ریشه مشکل به بحث های پروژه ای باز نمی گردد. مشکل دولت در بسته حیرت آوری است که شاهد خودروسازانی با حاکمیت شرکتی به صورت، دولتی، خصوصی، خصولتی، انحصاری و رقابتی هستیم. این بسته بدی های تمام حالات فهرست شده را دارد و هیچکدام از مزیت های آنها را نیز ندارد. 

وقتی درد به درستی در سمت سیاستگذار تشخیص داده نشده است، طبیعتا درمانی هم در کار نیست و می توان گفت که تا دو سال آینده که غلط بودن این سیاست جدید در میدان عمل نشان داده خواهد شد، خبری از درمان نیست. این اتفاق خبر بدی برای دولت مردمی آیت الله رئیسی است، زیرا عملا حل معظل صنعت خودرو در دولت سیزدهم به سرانجام نخواهد رسید. 

پایان/