تهران - تحریریه - دکتر هادی ثروتی معتقد است که واکنش ضعیف ایران در موضوع برجام باعث شدت عمل طرف مقابل شده است.

  با روی کار آمدن دولت تندروی دونالد ترامپ و اتخاذ سیاست های افراطی و غیرمدبرانه در عرصه بین الملل؛ شاهد برهم خوردن بسیاری از توافقنامه های فراملی بین آمریکا و دیگر بین آمریکا و دیگر بازیگران نظام بین الملل هستیم. از جمله تندروی های مقام های آمریکایی در ماههای اخیر نگاه منفی آنها به برجام است. این مقامات در یک حرکت ناشیانه و اعمال سلیقه های افراطی و بدون توجه به جامعیت بلندمدت بودن و مورد توافق بین المللی قرار گرفتن این توافقنامه، قصد دارند با ترفندهای تبلیغاتی و اقدامات روانی و زورمدارانه به مقاصد تعریف شده خود از این سناریوی طراحی شده دست یابند. با نگاهی گذرا به روند اجرای برجام و توافقات حاصله می توان دریافت که آمریکایی ها در این بازی جدید به دنبال مچ گیری از ایران هستند یا به دنبال امتیازگیری بیشتر.

خوانندگان این مقاله استحضار دارند که ایران روند مذاکره در خصوص برجام را با اکراه پذیرف و علیرغم بی اعتمادی به آمریکایی ها، صرفا جهت اعتمادسازی بین المللی و اثبات این مساله که ایران اهل استدلال، منطق و گفتگو و تثبیت حقانیت خود است، در این مذاکرات مشارکت کرد.

بنابراین، در گام های اولیه تمامی اقدامات اعتمادسازی را محقق کرد و آزانس بر آنها صحه گذاشت. در گام های میانی و براساس نقشه راه تا اکتبر 2015 اقدامات خود را تکمیل و مدیرکل آژانس(IAEA) تا 15 دسامبر 2015 نظارت، بازرسی نامحدود و کلیه اقدامات کنترلی خود را بر مراکز، تاسیسات، معادن و ...ایران انجام داده و گزارش آن را به شورای امنیت ارایه کرد.(بندهای 13 تا 17 برجام) بر این اساس شورای امنیت و اعضای 1+5 و حتی خود آمریکایی ها(دولتمردان قبلی آمریکا) بر این موضوع صحه گذاشتند(هم اکنون نیز صحه می گذارند) و گام نهایی در دستورکار قرار گرفت و همه اعضا به اجرای آن ملزم شدند. بر همین اساس و همزمان با اجرای توافقات به دلیل آنکه برخی شیطنت ها نوسط آمریکایی ها صورت گرفت و معظم رهبری آمریکایی ها را غیرقابل اعتماد می دانست. به مقامات اجرایی برجام دستور داد که تعهدات و شروط لازم را در برجام لحاظ کنند و از رییس جمهور آمریکا و سایر مقامات مربوطه تعهد کتبی بگیرند.(که چنین نشد) بدین ترتیب و پس از فراز و فرودهای و علیرغم سپردن این همه تعهدات توسط اعضای 1+5 در بندهای 24، 25، 26، 28 و 29 در جهت تشویق اقدامات همراه با حسن نیت، لغو تحریم ها و تعهد به عدم اخلال در روند برجام؛ پس از امضای برجام؛ اروپایی ها، روسیه و چین بودند که به تعهدات خود در حد مقبول پایبند بودند و آمریکایی ها نه تنها روح برجام بلکه مفاد برجام را به شدت نقش کردند.

حال سوال این است که چرا آمریکایی ها علیرغم سپردن این همه تعهدات و نظارت کامل آژانس در سطح بسیار پیچیده و جامعیت در نظر گرفته شده در برجام؛ تلاش دارند که با فشارهای غیرمتعارف و غیرقانونی و غیرقابل پذیرش(دیگر اعضای 1+5 و کشورهای دیگر) اژانس را مجبور به پذیرش نظرات خود و زیر سوال بردن اقدامات اعتمادسازانه ایران نمایند. چند احتمال وجود دارد:

1- آمریکایی ها حلقه ضعیف و قابل دسترسی را آژانس قرار داده اند و تلاش می کنند که با فشار، تهدید و تطمیع این ابزار را علیه ایران به کار گیرند. 2- آمریکایی ها که توان مقابله با روند رو به پیشرفت ایران را در ابعاد موشکی، هوافضا، و سایر فناوری های دیگر ندارند سعی می کنند با این اقدامات جنجالی و روانی توان عملیاتی ایران را در این حوزه ها محدود کرده و حتی وادار به امتیازدهی کنند.

3- فشار به آژانس و نفوذ و حضور پوششی جهت بازدید از مراکز نظامی ایران نیز متصور است.

4- گسترش تحریم های جدید(S-722) در سایر مولفه ها و واکنش ضعیف ما نسبت به تحریم های جدید نه تنها زیر سوال بردن برجام است بلکه بر عمق گستاخی های آمریکا می افزاید و به نظر می رسد که جمهوری اسلامی با واکنش های جدی و سخت می تواند جلوی زیاده خواهی و افراط گرایی امریکا را بگیرد و با فاصله گذاری بین اعضای 1+5 و آمریکا ضمن تثبیت موقعیت خود در منزوی کردن هر چه بیشتر آمریکا تلاش کند. آمریکا دوران افول خود را می گذراند و هرگونه باج دادن، این کشور را به گستاخی بیشتر تشویق می کند. دکتر هادی ثروتی پایان خبر/