به گزارش تحریریه، پایگاه خبری «المانیتور» در گزارشی نوشت: مذاکرات میان طرف ‌های برنامه جامع اقدام مشترک پس از وقفه‌ ای ۶ روزه در ۹ دسامبر در وین از سر گرفته شد. در حالی که مذاکره کنندگان دوباره تشکیل جلسه می دهند، دولت بایدن در حال تشدید اجرای تحریم ها علیه ایران است و یک هیات بلندپایه را به امارات می فرستد تا به بانک ها و شرکت های آنجا هشدار دهد که واشنگتن «تراکنش هایی را که مطابق با تحریم ها نیست را زیر نظر دارد و این اگر این روند ادامه پیدا کند، بانک ‌ها و شرکت‌ ها با ریسک شدید تحریم ها روبه رو شوند».

توقف های بعدی مقامات آمریکایی برای بیان این مواضع سخت در مورد پایبندی به تحریم ها می تواند شامل مالزی، ترکیه و چین، شریک های تجاری پیشرو در ایران باشد.

موضع دولت بایدن مبتنی بر پایبندی دوجانبه است و این به معنی کاهش تحریم ‌های اقتصادی برای ایران در ازای پایبندی تهران به محدودیت‌ های برنامه هسته‌ ای است. محدودیت هایی که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی  اعمال می‌شود تا اطمینان حاصل شود که ایران به سلاح هسته ‌ای دست پیدا نمی‌کند.

ایران استدلال می کند که این وظیفه ایالات متحده است که تحریم ها را به طور یکجانبه لغو کند، زیرا واشنگتن طرفی است که از توافق خارج شده است.

شش دور مذاکرات بین طرف‌ های برجام بین آوریل تا ژوئن ۲۰۲۱ در وین انجام شد. دور هفتم مذاکرات در ۲۹ نوامبر آغاز شد و در ۳ دسامبر در بحبوحه اتهامات رد و بدل شده بین غرب و ایران در مورد نیات طرف مقابل متوقف شد.

گانتز و آستین درباره «گزینه‌های دیگر» در صورت شکست مذاکرات هسته ‌ای بحث می‌کنند

«لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا، پس از دیدار با «بنی گانتز» وزیر دفاع اسرائیل، گفت که دولت بایدن «آماده است تا در صورتی که مذاکرات دیپلماتیک به نتیجه نرسد به گزینه ‌های دیگری برای توقف برنامه هسته‌ ای تهران روی بیاورد».

ایالات متحده در مورد تهدیدات نظامی صریح علیه ایران مراقب و محتاط بوده اما ممکن است، این روند تغییر کند. پیش از دیدار آستین با گانتز، رویترز گزارش داد که گانتز و آستین قصد داشتند در مورد تمرینات نظامی مشترک برای آماده شدن برای حمله احتمالی در آینده گفت وگو کنند. «جان کربی» سخنگوی پنتاگون، این گزارش را نه تایید و نه تکذیب کرد و گفت: «ما به طور معمول با همتایان اسرائیلی خود رزمایش و آموزش انجام می دهیم».

اقتصاد ایران و رفع تحریم ها 

ایران هنوز دلایل اقتصادی قانع کننده ای برای بازگشت به برجام دارد. «بیژن خواجه پور» مدیر اتاق بازرگانی و تیم اقتصادی لابی جمهوری اسلامی، در ارزیابی دقیق نقشه راه اقتصادی ابراهیم رئیسی به این نتیجه می‌ رسد که «کاهش تحریم‌ ها در مذاکرات وین به دولت ایران این امکان را می ‌دهد تا به تعدادی از اهداف اقتصادی خود دست یابد. حداقل مزایای این توافق دسترسی به وجوه مسدود شده ایران در حساب‌های بین‌المللی است. که وضعیت مالی کشور را بهبود خواهد بخشید.»

رئیسی در سخنان تحلیف خود به عنوان رئیس جمهور در برابر مجلس شورای اسلامیدر ۱۲ مرداد گفت که «تحریم ها علیه ایران باید برداشته شود و ما از هر طرح دیپلماتیکی که به این هدف دست یابد، حمایت خواهیم کرد».

چهار دلیل وجود دارد که رئیسی ممکن است به موجب آنان به دنبال موفقیت توافق هسته‌ ای باشد: اقتصاد ایران به رهایی از تحریم‌ های نفتی و مالی آمریکا، به‌ویژه به دلیل همه‌گیری کووید ۱۹ نیاز دارد؛ برجام محبوبیت داشت و پیروزی رئیسی به عنوان رئیس جمهور با کمترین میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران همراه بود که موفقیت در این عرصه می تواند بر محبوبیت رئیسی بیافزاید؛ رئیسی در دوران مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری خود با برجام مخالفت نکرد؛ «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه پیشین ایران در «گزارش نهایی» خود درباره برجام نوشت که او با ارائه «چارچوبی برای یک معامله احتمالی» این کشور را ترک می‌کند.»

برداشت ها از امارات متحده عربی

امارات یک کانال منطقه ای برای مذاکرات هسته ای ارائه می کند. شرکای منطقه ای ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ از دیپلماسی برجام کنار گذاشته شدند اما این بار اینطور نیست. قبل از ازسرگیری مذاکرات وین در ۲۹ نوامبر، ایالات متحده یک هیات رسمی قدرتمند به رهبری آستین و شامل «راب مالی» نماینده آمریکا در امور ایران و« برنت مک گورک» هماهنگ کننده خاورمیانه کاخ سفید را برای دیدار با مقامات ارشد حوزه خلیج فارس به گفت وگوهای منامه در نشست مؤسسه بین المللی مطالعات استراتژیک (IISS) فرستاد. سه روز بعد و در ۲۴ نوامبر، «علی باقری کنی» مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، سفر ناگهانی به ابوظبی داشت.

«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده در ۵ دسامبر و دو روز پس از توقف مذاکرات هسته ای در سوم دسامبر با «محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی در مورد مسائل مهم منطقه ای صحبت کرد.

روز بعد و در ۶ دسامبر، «طحنون بن زاید بن خلیفه آل نهیان» مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی، از تهران بازدید کرد و در آنجا با رئیسی و دیگر مقامات ارشد دیدار کرد. «علی هاشم» روزنامه ‌نگار عرب و گزارشگر ارشد شبکه خبری «المیادین» گزارش می دهد که «یک منبع آشنا با خطوط ارتباطی امارات و ایران گفت که این بازدیدها با مذاکرات هسته ای مرتبط است».

هاشم می‌افزاید که امارات و ایران در مورد اینکه ابوظبی چگونه می‌تواند در هماهنگی و اجرای کاهش تحریم‌ ها علیه ایران ازجمله انتقال پول و دارایی کمک کند، گفت و گو کرده ‌اند.

«انور قرقاش» مشاور دیپلماتیک امیر امارات متحده عربی در ۹ دسامبر گفت: «ما امیدواریم که روند مذاکرات هسته ای]به نوعی به گفت وگویی تبدیل شود که کشورهای بیشتری را با خود همراه کند. همچنین چنین اقدامی به تقویت این چشم انداز کمک خواهد کرد که امارات متحده عربی در تلاش برای ترویج ثبات و رفاه در منطقه فعالیت می کند».  همانطور که «جویس کرم» خبرنگار «نشنال» او افزود: «من تشدید تحریم ها را راه حل نمی دانم... در حال حاضر تحریم های کافی علیه ایران وجود دارد».

در حالی که ایالات متحده و شرکای اروپایی آن مواضع ایران را در آخرین مذاکرات هسته‌ ای رد کرده‌ اند، کمیته ‌های کارشناسی و فنی طرف‌ های برجام به گفت‌ وگو و تبادل اسناد در مورد لغو تحریم‌ ها در ازای پایبندی ایران به برجام ادامه داده ‌اند.

ایران نیز به دنبال نشانه ای است که ایالات متحده تاکنون تمایلی به ارائه آن نداشته است. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران هفته گذشته گفت: «باید نشانه ای وجود داشته باشد که نشان دهد آنها مصمم و جدی هستند و باید برای نشان دادن حسن نیت خود حرکتی انجام دهند. به عنوان مثال، با آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده ایران».

با این حال، بعید است که ایالات متحده و شرکای اتحادیه اروپا تا زمانی که ایران به محدودیت ‌ها و پادمان‌ های برجام در مورد برنامه هسته ‌ای خود پایبند نباشد، گامی بردارند.

پایان/