رسانه های خارجی از تلاش ایران برای افزایش ظرفیت تولید نفت خام گزارش هایی را منتشر کردند. طبق ارزیابی کارشناسان اقتصادی ممکن است سرمای زمستان پیش رو بیشتر از حالت عادی باشد و همین امر نیاز به انرژی را بالاتر می برد و بر تقاضای جهانی می افزیاد.

این افزایش تقاضا در حالی رخ خواهد داد که اروپا و آمریکا از یکی دو ماه تا به حال قبل روند افزایش قیمت انرژی از برق گرفته تا سوخت خودرو را تجربه کرده اند.

هفته گذشته که قیمت هر بشکه نفت خام برنت برای نخستین بار در سه سال گذشته به فراتر از ۸۰ دلار رسید نگرانی ها از بروز بحران برای اقتصاد جهانی تشدید شد. اقتصاد لنگانی که روند آهسته خروج از رکود را شروع کرده بود ممکن است چالشی دیگر پویایی آن را متوقف کند. از طرف دیگر تحلیلگران ثبات قیمت نفت در بازه قیمتی فراتر از ۸۰ دلار را به ضرر اقتصاد جهانی و موجب بروز تورمی بیشتر از سطح کنونی برای آمریکا، اروپا و حتی جهان می دانند. تقریبا همه کشورهای جهان تورم ناشی از بحران کرونا و بسته های حمایتی دولت ها را احساس می کنند و نمی خواهند این تورم با مولفه های انرزی وخیم تر شود و شرایط را برای شهروندان کشورها سخت تر کند. 

از اینرو به نظر می رسد بازار جهانی انرژی باید با یک تصمیم سیاسی از سوی دولت «جو بایدن» روبرو شود. بنابراین ممکن است واشنگتن حتی برای افزایش میزان عرضه انرژی به بازار با بخشی از معافیت های ایران در چارچوب مذاکرات هسته ای هم موافقت شود. برخی کارشناسان اقتصادی فعالل تر شدن صنعت نفت کشور و آمادگی برای افزایش تولید را در همین راستا ارزیابی می کنند.

مهمترین دلیل برای کاهش کنونی عرضه توقف روند افزایش سرمایه گذاری در حوزه نفت و گاز و تعطیلی بسیاری از پروژه های تولید نفت شیل در سال های اخیر بوده است. این امر نیز به علت نزدیک به دوسال رکود اقتصادی ناشی از بیماری کووید ۱۹حادث شد.

شبکه خبری «بلومبرگ» به نقل از گزارش بانک «Bank of America» پیش بینی کرد شاید جهان باید خود را برای مواجهه با نفت ۱۰۰ دلاری آماده کند. این بانک در برآوردهای خود برای آینده عواملی همچون سرمای زمستان و افزایش قیمت گاز و افزایش تقاضای ناشی از سفر به واسطه کاهش مقررات اجتماعی را از جمله دلایل این ارزیابی عنوان کرد.

از سوی دیگر اروپا و آمریکا پیش از این هم با موج نورم در بخش انرژی روبرو شده بودند. در انبارهای گاز طبیعی جهان هم بسیار کمتر از میانگین ۵ ساله ذخیره شده اند. قیمت گاز طبیعی در آسیا و ذغال سنگ در آسیا و اروپا به بالاترین حد ممکن رسیده است. هزینه انرژی در اروپا از ماه اوت تاکنون دوبرابر شده است. قیمت گاز طبیعی آمریکا هم با ۱۰ درصد افزایش به بیش از ۶ دلار در هر میلیون واحد حرارتی رسید که بالاترین قیمت این کالا در ۷ سال اخیر بوده است.

نکته مسلم این است که اگر آب و هوا در زمستان سردتر از حد معمول باشد، آن ها باید هزینه های بالاتری را پرداخت کنند. تداوم گرانی انرژی در آمریکا هم موجب نگرانی مردم و مقامات آن شده است. حتی «جو بایدن» اوایل ماه جاری از مقامات در کاخ سفید خواست تا بررسی کنند که چرا قیمت هر گالن بنزین نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد رشد داشته و به ۳.۱۹ دلار رسید. این وقایع در حالی رخ می دهد که به نوشته فایننشال تایمز در آمریکا سطح ذخایر استراتزیک نفت بسیار کمتر از حد متوسط دوره های قبل می باشد.

همه این شواهد، کارشناسان را به این نتیجه گیری هدایت کرد که تا پایان سال نه تنها قیمت نفت خام افزایش می یابد و به سطح میان ۹۰ تا ۱۰۰ دلار می رسد بلکه ممکن است جهان در این دوره با بحران کمبود جهانی انرژی هم روبرو شود.

پایان/