به گزارش تحریریه، تارنمای اروپایی «modern diplomacy» در زمینه تحولات در دنیای مدرن آورده است، در روزهای مدرن، ارتباط قدرت نرم چند برابر شده است. گاهی اوقات همچون زمانی که بیماری کووید ۱۹ کل نژاد بشر را به خود مشغول کرده است، این مفهوم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

اصطلاح قدرت نرم ابتدا توسط «جوزف نای» دانشمند آمریکایی ابداع شد. قدرت نرم عبارت است از توانایی یک کشور برای بدست آوردن آنچه که می خواهد به دست بیاورد نه با اجبار بلکه از طریق جذب. 

با استفاده از ابزار قدرت نرم، یک کشور می تواند با حفظ احترام، موقعیت جهانی خود را ارتقا دهد. قدرت سخت نمی تواند در بیش از یک قلمرو اعمال شود و هر کشوری از این روش پیروی کند، تصویر آن در سطح جهان مخدوش خواهد شد. با این حال، قدرت نرم می تواند یک ملت را به اوج برساند. نای معتقد بود که زرادخانه قدرت نرم شامل فرهنگ، ارزش های سیاسی و سیاست خارجی است.

پس از جنگ سرد، بسیاری از کشورها میلیاردها دلار را به ابتکارات قدرت نرم اختصاص دادند و ایالات متحده بر این مفهوم مسلط شد. ایالات متحده با استفاده از ابزارهایی همچون رسانه، سیاست و شرایط اقتصادی خود به قدرت نرم دست یابد. ایالات متحده دارای برندها و شرکت های شناخته شده جهانی و هالیوود است و تلاش خود برای تبلیغ خود به عنوان کشوری دموکراتیک است.

ایالات متحده از طریق فیلم ها فرهنگ خود را در سراسر جهان منتشر کرده است. ترویج فرهنگ آمریکایی از طریق فیلم ها پدیده ای است (امپریالیسم فرهنگ) که در آن ایالات متحده با ظرافت می خواهد با اشاعه فرهنگ خود بر جهان مسلط شود. ایالات متحده از طریق فیلم های هالیوودی در تلاش برای تاثیرگذاری بر جهان با استفاده از ابزارهای قدرت نرم است. هالیوود به عنوان پیشگام مد در نظر گرفته می شود و مردم سراسر جهان از هالیوود در زندگی روزمره خود الگو گرفته و از آن استفاده می کنند. چنین صادرات فرهنگی کشورهای خارجی را وادار به اجرای خواست  ایالات متحده می کند و از این جهت به عنوان ستون قدرت نرم واشنگتن شناخته می شود.

برنامه های آموزشی، امدادرسانی و کمک در زمان وقوع زلزله در ژاپن و هائیتی، مبارزه با قحطی در آفریقا به عنوان بهترین نمونه از ابتکارات ایالات متحده در زمینه قدرت نرم است. در حال حاضر، جذابیت سیاسی و فرهنگی آمریکا آنقدر گسترده است که اکثر نهادهای بین المللی منافع ایالات متحده را منعکس و دنبال می کنند. با این حال، ایالات متحده شاهد تنزل جایگاه خود از رتبه ۱ به ۶ در شاخص قدرت نرم جهانی است. این تضعیف و تنزل رتبه از زمان به قدرت رسیدن «دونالد ترامپ» رییس جمهوری سابق ایالات متحده ایجاد شده است. علاوه بر این، تصمیمات نامفهوم او و شانه خالی کردن از زیر بار برخی مسوولیت ها به ویژه خروج آمریکا از توافق آب و هوایی پاریس نیز تصویر قدرت نرم ایالات متحده را مخدوش کرد.

از طرف دیگر، چین که غنی از فرهنگ و فلسفه سنتی است، به منابع فراوان قدرت نرم می‌بالد. چین در حال بررسی و کاوش یک استراتژی نوآورانه در پیشرفت خود در سیاست‌های بین‌المللی است. عناصر قابل‌توجهی در عمل دیپلماتیک چین وجود دارد که شامل معانی بیان نرم‌تر، ترویج فرهنگ آن در خارج، دیپلماسی اقتصادی و ساختمان تصویر است. پکن، در میان شیوع بیماری همه‌گیر  کرونا که به شدت در حال پیشرفت است، به ۸۰ کشور کمک کرده‌است.

در دوره های اخیر، پکن شاهد گسترش اقتصاد خود بوده است. بنابراین، بر استفاده از ابزارهای اقتصادی برای پیشبرد قدرت نرم خود تمرکز می کند. در نتیجه، پکن تمرکز خود را بر عرصه ژئواکونومیک برای افزایش قدرت نرم معطوف کرده است.

به عنوان نمونه، پاکستان در این زمینه در موقعیت بسیار ناتوانی قرار دارد و رتبه ۶۳ را در شاخص قدرت نرم جهانی کسب کرده است. در مقایسه با پاکستان، هند با به دست آوردن رتبه ۳۶ در شاخص جهانی قدرت نرم، از قدرت نرم بالایی برخوردار است. فیلم ها، یوگا، رقص و موسیقی کلاسیک و محبوب، تصویر قدرت نرم هند را ارتقا داده است. در ترویج تصویر قدرت نرم هند، بالیوود نقش اصلی را بازی می کند.

پاکستان در ردیف کشورهایی نیست که از مفهوم قدرت نرم برخوردارند. در این کشور مفاهیم قدرت نرم مانند معنویت، گردشگری، سینما، ادبیات، کریکت و صنایع دستی، به خوبی مورد استفاده قرار نگرفته است. پاکستان در فهرست کشورهایی قرار دارد که دارای پتانسیل گردشگری عظیمی بوده و فرهنگ نقطه قوت این کشور است. متاسفانه هیچ اقدام مشخصی برای ارتقای فرهنگ و گردشگری پاکستان انجام نشده است. فیلم های پاکستانی به دلیل نبود علاقه در دولت ها، در پیشبرد روایت های پاکستان در سراسر جهان ناتوان است. همچنین این فیلم ها فاقد محتوای مناسب هستند، به همین دلیل مردم تماشای فیلم های بالیوود یا هالیوود را ترجیح می دهند.

پایان/