به گزارش تحریریه، افراد دارای اشتغال ناقص شامل شاغلانی است که به دلایل اقتصادی همچون رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیش تر و قرار داشتن در فصل غیر کاری، کمتر از 44ساعت کار کرده اند و آماده انجام کار اضافی هستند.

با توجه به تحولات بازار کار کشور در سال‌های اخیر، بررسی برخی شاخص‌های آن می‌تواند حاوی اطلاعات مهم برای کارشناسان و فعالان این عرصه داشته باشد.

به عبارتی این افراد به دلایل مختلف مجبور هستند کمتر از میزان استاندارد در هفته کار کنند. کار این افراد تحت عنوان اشتغال ناقص شناخته می‌شود، چرا که کمتر از 44ساعت در هفته کار می‌کنند.به طور خلاصه می‌توان گفت که اشتغال ناقص تحت تاثیر سطح تولید، مناسبات سرمایه‌داری و نیروی کار فصلی است.

شرایط اقتصادی و تحریم‌های آمریکا باعث شده برخی از بنگاه‌های اقتصادی تعطیل و تعدادی نیز تولید خود را کاهش دهند و این امر موجب کاهش ساعت کار و اشتغال ناقص شده است.

مناسبات سرمایه‌داری کشورها یکی از مهمترین دلایل اشتغال ناقص است که در سال‌های اخیر این روال در کشور ما نیز پیش گرفته شده است. به این شکل که برخی از کارفرماها برای اینکه به تعهدات خود عمل نکند از نیروی کار نیمه وقت استفاده می‌کند. این کارفرماها برای پرداخت نکردن حقوق و مزایا و تعدیل نیروی کار خود از نیروهایی کار موقت و ساعت محدود استفاده می‌کنند.

در شرایطی که درآمد افراد شاغل تمام وقت کفاف زندگی آنها را نمی‌دهد و برای کسب درآمد بیشتر به شغل‌های دوم و سوم رو می‌آورند در مقابل برخی حاضر می‌شوند با دستمزد و ساعت کار کمتر و بدون مزایا به صورت نیمه وقت کار کنند و در برخی موارد در آمارگیری‌ها به عنوان شاغل محسوب می‌شوند.

کار فصلی همچون کشاورزی و بنایی هم از شاخص‌های موثر در اشتغال ناقص است. به این شکل که نیروی کار در حوزه کشاورزی بسته به فصل کشت و زرع کار می‌کنند و پس از اتمام این دوره بیکار می‌شوند. البته سال گذشته با وجود بارش‌های سنگین شاهد رونق بخش کشاورزی بودیم اما بازهم تاثیر چشمگیری بر شاخص بیکاری نداشته است.

    نتایج طرح آمارگیری نیروی‌کار بهار 1400 حاکی از این است که در مقایسه با فصل مشابه سال قبل، بیش از ٤٩٩ هزار نفر به جمعیت فعال از نظر اقتصادی (شاغل و بیکار) افزوده شده است.  این میزان در فاصله بهار ١٣٩٨ نسبت به بهار ١٣٩٩ کاهشی معادل دو میلیون نفر داشته است. با این وجود، جمعیت فعال ٢٥ میلیون و ٩٦٧ هزار نفری در بهار امسال، همچنان نسبت به جمعیت فعال ٢٧ میلیون و 460 هزار نفری بهار ١٣٩٨ از فاصله قابل توجهی برخوردار می­باشد.

بررسی نرخ بیکاری افراد ١٥ ساله و بیش‌تر نشان می‌دهد که ٨,٨ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل ( بهار ١٣٩٩) ، 1 درصد کاهش یافته است.

در بهار 1400، به میزان ٤١,٤ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیش‌تر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ١٣٩٩) 0.4 درصد افزایش یافته است.

پایان/