به گزارش تحریریه، در روزهای اخیر همواره خبرها و گزارش های مختلفی از تریبون آژانس درباره فعالیت های هسته  ای ایران به گوش می رسد. به ویژه اینکه شورای حکام آژانس متشکل از ۳۵ عضو از روز دوشنبه هفدهم خرداد نشست فصلی خود را در وین شروع کرده است، نشستی که تا روز جمعه ۲۱ خردادماه ادامه خواهد یافت.

همان طور که انتظار می رفت، فعالیت های هسته ای ایران در روز نخست نشست فصلی شورای حکام مورد توجه و بحث قرار گرفت و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس در بیانیه ای خطاب به این شورا گفت که ایران به هیچکدام از سوالات آژانس درباره پیدا شدن ذرات اورانیوم در سه مکان، وجود ذرات ایزوتوپی در یک مکان اعلام نشده و مکان نگهداری یک دیسک فلزی از اوارنیوم طبیعی، پاسخ نداده است. گروسی گفته است که از این بابت عمیقا نگران است و خواستار پاسخگویی هرچه زودتر ایران شده است.

گزارش چند روز پیش آژانس نیز فعالیت های هسته ای ایران را زیر سوال برده بود و گروسی هم در بخشی از گزارش خود عنوان داشت که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران به ۱۶ برابر سقف مجاز در توافق بین تهران و قدرت‌ های جهانی رسیده است. همچنین آژانس تخمین زده است که این ذخایر بالغ بر سه هزار و ۲۴۱ کیلوگرم است ولی نمی‌تواند رقم دقیق را اعلام کند. لازم به ذکر است که سقف تعیین شده برای اورانیوم غنی شده ایران ۲۰۲ کیلوگرم است.

آنچه که تا حدی در نشست جاری شورای حکام قطعی به نظر می رسد، خودداری اعضا از طرح قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران است. خبرگزاری «رویترز» روز جمعه چهاردهم خرداد در گزارشی به نقل از چند دیپلمات غربی نوشته بود که سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه به همراه آمریکا در نظر ندارند قطعنامه‌ای علیه تهران در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دهند چرا که این اقدام می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را با چالش مواجه سازد.

برخی از ناظران بر این باورند در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران در برهه کنونی، دیوار بی اعتمادی بین ایران و غرب امتداد خواهد یافت و شاهد تشدید تنش ها بین تهران و غرب به ویژه آمریکا خواهیم بود. این بی اعتمادی به حدی است که تیم هسته ای ایران حاضر به گفت وگوی مستقیم با «رابرت مالی» سرپرست هیات آمریکایی حاضر در وین نیست. ایران و آمریکا از میانه فروردین ماه و آغاز مذاکرات حضوری در پایتخت اتریش، به طور غیرمستقیم و از طریق تروئیکای اروپا و همچنین چین و روسیه به عنوان دو ستون شرقی برجام رایزنی می کنند.

البته این نخستین باری نیست که شاهد عقب نشینی غرب در شورای حکام و خودداری از طرح قطعنامه ضدایرانی هستیم. اسفندماه پارسال نیز اقدامی مشابه از سوی سران بروکسل انجام گرفت و سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس چهاردهم اسفندماه در نشست شورای حکام آژانس از ارایه طرح ضدایرانی خودداری کردند.

جداد از دلایل اشاره شده، یکی دیگر از دلایل خودداری آژانس و طرف غربی از صدور قطعنامه در شورای حکام به تصویب و اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ ها و صیانت از حقوق ملت» در مجلس ایران برمی گردد؛ قانونی که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف و به افزایش فعالیت های هسته ای ایران سرعت بخشید.

غرب به این درک رسیده که تصمیم به کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به اراده دولت دوازدهم منوط نبوده بلکه تصمیمی از طرف کلیت نظام و با همراهی مجلس شورای اسلامی است.

ضمن اینکه خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعهدگریزی غرب در دور زدن تحریم ها، توافق هسته ای را به این حال و روز انداخته است وگرنه ایران در دوره آمانو بیشترین همکاری ممکن را با آژانس داشت که در ۱۷ گزارش وی این حسن نیت و همکاری نزدیک به چشم می خورد. بنابراین در شرایط کنونی که تنها چند روز به انتخابات ۱۴۰۰ باقی است، غرب با اعطای نقش بازیگردان به آژانس در صدد اعمال فشار بر تهران و کسب امتیاز بیشتر برآمده است.

شاید برای غربی ها توافق مجدد با یک دولت اصولگرا در ایران و همسوتر با نظام، مناسب تر و کارسازتر از نزدیکی به دولت روحانی باشد که در داخل ایران با مخالفت های جدی رو به رو است؛ اما آنها می دانند که تیم روحانی در این چند روز باقی مانده تا انتخابات برای احیای برجام و مانور بر آن تعجیل دارند. از این رو با تشدید فشار بر ایران از کانال آژانس در صدد کسب امتیاز بیشتر در دور ششم مذاکرات وین خواهند بود؛ مذاکراتی که قرار است از روز پنجشنبه ۲۰ خرداد استارت بخورد.

پایان/