به گزارش تحریریه، چند روزی است که وین پایتخت اتریش میزبان پنجمین دور از مذاکرات اعضای کمیسیون مشترک برجام است اما گویی هنوز اختلافات قبلی به قوت خود باقی است؛ اختلافاتی از لغو تحریم ایران گرفته تا اجرای مراحل بازگشت پذیری تهران به تعهدات برجامی.

آنچه که بسترساز نگرانی از تداوم مذاکرات و توافق احتمالی شده، موضوع لغو یا تعلیق تحریم ها است. در حالی که انتظار می رفت شاهد لغو تمامی و یکجای تحریم ها از سوی دولت بایدن باشیم اما گزارش اخیر «میدل ایست نیوز» بر نگرانی ها دامن زده و موضوع تعلیق چندماهه برخی تحریم ها را مطرح کرده است.

این پایگاه خبری در گزارشی آورده است که دولت آمریکا در دوره‌های قبلی مذاکرات بر باقی ماندن تحریم‌های مربوط به تروریسم و حقوق بشر و برنامه موشکی ایران پافشاری می‌کرد، اما در دور چهارم مذاکرات حاضر به انعطاف در این باره شد. در این راستا، آمریکا موافقت کرده که تحریم‌های وضع شده علیه شبکه نفتی و بانک مرکزی ایران را که پیش‌تر در ذیل قوانین «کاتسا» تحریم شده بودند به «تعلیق» درآورد.

براساس این گزارش، اقدام دولت ترامپ در گنجاندن این تحریم‌ها ذیل قانون کاتسا باعث شده که برداشته شدن این تحریم‌ها از جمله اختیارات کنگره باشد و رئیس‌جمهور آمریکا فقط بتواند آنها را حداکثر به مدت ۶ ماه با امکان تمدید به حال تعلیق درآورد. علاوه بر این، دولت آمریکا با رفع ۷۰۰ تحریم از ۱۵۰۰ تحریم وضع‌شده علیه ایران موافقت کرده اما حاضر به برداشتن برخی تحریم‌ها نیست و برداشته شدن همه تحریم‌ها را مشروط به مذاکره درباره همه پرونده‌های فیمابین می‌داند.

لازم به ذکر است که قانون «مقابله با مخالفان آمریکا از طریق تحریم‌ها» (کاتسا)، قانونی است که در سوم مرداد ۱۳۹۶ (۲۵ جولای ۲۰۱۷) علیه سه کشور ایران، روسیه و کره‌ شمالی در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید و حدود یک هفته بعد یعنی ۱۱ مرداد ۱۳۹۶ (دوم آگوست ۲۰۱۷) توسط «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری قبلی آمریکا امضا و به قانون تبدیل شد.

این قانون راهبرد منطقه ای مقابله با تهدیدهای متعارف و غیرمتوازن ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا، اعمال تحریم های بیشتر در پاسخ به برنامه موشک های بالستیک ایران، اعمال تحریم های مرتبط با تروریسم در رابطه با سپاه پاسداران، اعمال تحریم های بیشتر در رابطه با اشخاص مسئول در نقض حقوق بشر، اعمال تحریم های تسلیحاتی، تداوم تاثیر تحریم های مرتبط با حمایت ایران از تروریسم، گزارش درباره هماهنگی تحریم ها میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا و گزارش درباره شهروندان آمریکایی بازداشت شده در ایران را شامل می شود.

در یک دسته بندی کلی می توان گفت که قانون کاتسا دارای چهار بخش تحریمی است که عبارتند از: تحریم به بهانه‌ مساله موشکی، فعالیت‌های سپاه در منطقه با عنوان ادعایی تروریسم، حقوق بشری و تسلیحاتی.

در واقع طیف بسیار گسترده‌ای از افراد و نهادها شامل این تحریم می‌شوند؛ به‌گونه‌ای که بیشتر افراد و نهادهای مندرج در لیست ۱۵۰۰ نفری که در روزهای اخیر مهمترین چالش و مشکل موجود در مذاکرات وین است، مشمول قانون کاتسا می شوند. حال اینکه «میدل ایست نیوز» از موافقت دولت بایدن با رفع ۷۰۰ تحریم خبر می دهد و حدود ۸۰۰ فرد و نهاد ایرانی همچنان در فهرست تحریم ها خواهند ماند.

در صورت موافقت ایران با این موضوع به منظور تحقق سریع احیای برجام، برنامه ترامپ با موفقیت عملیاتی خواهد شد. زیرا ترامپ با گنجاندن سپاه ذیل گروه های تروریستی و زدن برچسب های تروریستی، حقوق بشری و غیره بر مقامات و نهادهای ایران بر پیچیدگی تحریم ها افزود تا بایدن به راحتی نتواند تحریم های هسته ای و غیرهسته ای را از یکدیگر منفک کرده و آسان به برجام بازگردد.

اما مطالبه ایران در مذاکرات هسته ای طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، واضح و صریح بیان شده است؛ یعنی لغو کامل همه تحریم ها و جبران خسارت. بنابراین ماندن نام برخی از افراد و نهادهای ایرانی در فهرست تحریم ها و یا تعلیق چندماهه و محدود تحریم ها بجای لغو آنها، بازی جدید غرب است که آمریکا و متحدان اروپایی آن علیه جمهوری اسلامی ایران در وین به راه انداخته اند.

پایان/