به گزارش تحریریه، تیم دولت همواره سعی دارد در مقابل دیدگاه هایی که انتخابات را به برجام گره می زنند، بایستد. همانند مواضعی که به تازگی «علی ربیعی» سخنگوی دولت اتخاذ کرده است. وی در یک نشست خبری تاکید کرد که «دولت در راه احیای برجام هیچ انگیزه انتخاباتی جز رفع تحریم‌ها و مشاهده اثر مثبت آن بر زندگی مردم که می‌تواند پیش‌درآمدی برای مشارکت حداکثری در انتخابات و تحقق خواست مقام معظم رهبری باشد، ندارد.»

در حالی که ربیعی و تیم دولت در صدد آن هستند که مذاکرات را جدا از انتخابات و در راستای منافع ملی تفسیر کنند اما مخالفان چنین دیدگاهی ندارند. از نگاه مخالفان، تلاش تیم دیپلماتیک برای احیای برجام آن هم در آستانه انتخابات به آن دلیل است که دولت بتواند نماینده خود را به کارزار سیاسی و رقابت های انتخاباتی وارد کند؛ نماینده ای که از نگاه ناظران می تواند «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه باشد. بی تردید احیای برجام و لغو تحریم ها تاثیر بسزایی بر محبوبیت نماینده دولت به ویژه رییس دستگاه دیپلماسی خواهد داشت.

از این رو فرضیه «مذاکرات مهندسی شده» بیش از پیش قوت گرفته است. جدا از فشردگی مذاکرات وین در آستانه انتخابات، مهلت های تعیین شده در توافق بین دولت و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز فرضیه مذکور را تقویت می کند. آخرین ضرب الاجلی که دولت به آژانس برای رفع تحریم ها در نظر گرفت، مهلتی سه ماهه بود که اوایل اسفندماه شروع شد و اوایل خرداد یعنی ماه انتخابات به‌سر می رسد.

از نگاه کارشناسان، مولفه های دیگری همچون قطع همکاری با آژانس در زمینه اجرای پروتکل الحاقی، مجوز ندادن به بازرسان برای دستیابی به فیلم های ضبط شده دوربین های نظارتی در برخی از تاسیسات تا سه ماه (تا خرداد)، آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی و غیره از دیگر ابزارهای فشار تهران به غرب برای احیای توافق در این مدت محدود است.

اشتیاقی که از سوی ایران به احیای برجام وجود دارد در طرف آمریکایی به چشم نمی خورد. این واقعیت را می توان از اظهانظرهای مقامات دو طرف آشکارا مشاهده کرد. پس از آنکه «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه تاکید دارد «زمان شروع نگارش متن توافق فرا رسیده است»، اظهارات سران واشنگتن خوشبینانه به نظر نمی رسید. بایدن تاکید کرد «هنوز برای قضاوت درباره مذاکرات برجام در وین زود است» و «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز گفت که «تا بازگشت کامل ایران به برجام تحریم‌ها لغو نمی‌شوند.»

در این که پس از روی کار آمدن فردی از طیف دموکرات، این حزب متمایل به احیای برجام است، شک و تردیدی وجود ندارد اما بحث بر سر چگونگی بازگشت به توافق است. دولت بایدن در صدد بهره گیری از ابزار تحریم با هدف کسب امتیازات بیشتر از تهران است و این نگرانی در ایران وجود دارد که دولت روحانی با نزدیک شدن به انتخابات و در راستای منافع حزبی به مطالبات طرف مقابل تن دهد. مذاکرات چند هفته ای آن هم برای بازگرداندن توافقی که قبلا وظایف هر یک از طرفین به صورت ریز مشخص شده، سوال برانگیز است!

از این رو انتظار می رود برجام نه در راستای برآورده کردن منافع حزب و جناحی خاص بلکه در مسیر منافع ملی پیگیری شود. اگر چه عنصر «زمان» در مذاکرات حایز اهمیت است و به قول رهبری نباید تن به مذاکرات فرسایشی داد اما تلاش برای دستیابی به توافقی زودهنگام آن هم به هر قیمتی، تیری بر پیکر منافع ملی است که نسل های آتی نیز از پیامدهای آن متاثر خواهند شد.

پایان/