به گزارش تحریریه، روزنامه الکترونیکی رای الیوم در گزارشی به قلم «خیام الزعبی» استاد روابط بین‌الملل دانشگاه الفرات سوریه نوشت «جو بایدن» رئیس جمهوری جدید آمریکا در نخستین اظهارات خود به «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه حمله کرد. او ترکیه را عامل نگرانی آمریکا و کشورهای اروپایی به شمار آورد.

دیگر اختلافات دولت آمریکا با ترکیه به ویژه در زمینه مسائل حقوق بشری بر کسی پوشیده نیست. دموکرات‌ها همواره به دلیل نادیده گرفتن مسائل حقوق بشری در ترکیه از این کشور انتقاد می‌کنند. خرید سامانه موشکی «اس 400» از روسیه، حمله به کردها در شمال سوریه و حمایت ترکیه از گروه‌های تندرو خشم همپیمانان ترکیه در ناتو و به دنبال آن تحریم‌های آمریکا را به دنبال داشته است. تحرکات ترکیه علیه یونان و قبرس به دلیل منابع گازی موجود در شرق دریای مدیترانه و به وجود آمدن اختلاف درباره پایگاه هوایی «اینجرلیک» در ترکیه هم مزید بر علت شده است. 

در سایه چنین مسائلی، اردوغان که امید بسیاری به واشنگتن داشت در دام آمریکا افتاده است. آمریکا از یگان‌های مدافع خلق کرد حمایت کرد و ترکیه خواستار پایان دادن حمایت آمریکا از کردها شد. ترکیه این حمایت را به منزله تغییر سیاست آمریکا درباره ترکیه و پشت کردن واشنگتن به آنکارا تعبیر کرد. ادامه اختلاف‌های آنکارا و واشنگتن درباره سوریه و اظهارات ضد آمریکاییِ مقامات ترکیه روابط آنها را به سطح بدترین تنش ها رسانده است. این موضوعات سبب شد رئیس جمهوری ترکیه اعلام کند که تصمیم دارد در روابط خود با آمریکا بازنگری کند.

این تحلیلگر سوری افزود: اکنون به نظر می‌رسد دولت بایدن تصمیم گرفته است مواضع سخت و قاطعانه‌ای را علیه اردوغان در پیش گیرد. او اردوغان را یک فرد «مستبد» خوانده و از رفتارهای وی درباره کردها انتقاد کرده است. بایدن اظهار داشت رئیس جمهوری ترکیه باید هزینه بپردازند.

او همچنین از ضرورت حمایت آمریکا از رهبران مخالف ترکیه سخن به میان آورده و گفته است آمریکا باید از آنها حمایت کند تا آنها بتواند با اردوغان مقابله کنند و او را شکست دهند. بایدن متعهد شده است که گروه‌های ارمنی را در ترکیه به رسمیت بشناسد. این موضوع پرجنجالی برای ترکیه است.

 دولت جدید آمریکا از اردوغان خواسته است به تصمیم‌های دادگاه حقوق بشری اروپا احترام بگذارد و «صلاح الدین دمیرتاش» رهبر مخالفان کردها و «عثمان کاوالا» یکی از روشنفکران و مخالفان نظام را آزاد کند.

ترکیه در شرایط کنونی در سخت‌ترین وضعیت خود به سر می‌برد. این کشور بزرگترین شبکه‌های ائتلافی که طی دهه های گذشته تشکیل داده بود از دست داده است. ارز این کشور به طور قابل ملاحظه‌ای ارزش خود را از دست داد و به دلیل شیوع ویروس کرونا تورم و بیکاری در این کشور افزایش یافته است. هرگونه درگیری با آمریکا هم تحریم‌های خطرناکی را برای اقتصاد این کشور به دنبال خواهد داشت. این موضوع اردوغان را در برابر بایدن در وضعیت ضعیف و ناگواری قرار خواهد داد.

به نظر می‌رسد آمریکا دیگر به ترکیه تکیه نخواهد کرد زیرا این کشور با راهبرد جدیدی به خاورمیانه نگاه می کند. از این رو، اگر رئیس جمهوری ترکیه به دنبال ادامه تعامل با بایدن است باید بداند که وی مانند «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری سابق آمریکا به اردوغان آزادی کامل برای تحرک در راستای بلند پروازی‌های منطقه‌ای خود را نخواهد داد. ترکیه باید بداند که بایدن با اتحادیه اروپا و اعضای ناتو درباره بسیاری از مسائل هماهنگ است و این موضوع سبب می‌شود که رئیس جمهوری ترکیه برای تحقق اهداف خود فرصت مانور اندکی داشته باشد.

در پایان باید اذعان کرد منطقه به سوی تحولات و بحران های خطرناکی پیش می‌رود. زیرا آمریکا به ترکیه اجازه نخواهد داد به تحرکات جنجال آفرین خود ادامه دهد؛ هر چند این موضوع هزینه داشته باشد. از این رو، اردوغان ترکیه را به سوی جنگ و باتلاق عمیقی فرو خواهد برد که این موضوع سبب سرنگونی وی در آینده و از بین رفتن رشد اقتصادی ترکیه خواهد شد.

پایان/