تهران - تحریریه - آمارهای همه گیری کرونا به ویژه تعداد مرگ و میز بیماران نشان می دهد که نظام سرمایه داری در مقابل یک وروس کوچک اما سمج و مرگبار تسلیم شده است.
وجود بیش از نیم میلیون مبتلا در کنار ده ها هزار جان باخته در ایالات متحده به عنوان مهد سرمایه داری قابل تامل است. گذشته از آن آمارهای تقریبا مشابه در چند کشور پیشرفته اروپایی ثابت می کند که نمی توان و نباید به سرمایه داران وابسته به ساختار نولیبرالی قدرت در جهان برای حفظ ثبات اجتماعی و آرامش روانی و جسمی شهروندان اعتماد کرد.
کمبود شدید اقلام پزشکی ساده همچون ملزومات پزشکی یا لباس های محافظتی و بهداشتی پرستاران در بزرگترین کشورهای غربی در کنار غارت دریایی، هوایی و زمینی میلیون ها ماسک از سوی همین کشورهای به اصطلاح ثروتمند نشان می دهد دستان دولت ها به علت اعتماد به بنگاه های اقتصادی و سپردن امور به بخش خصوصی کاملا خالی است و راه جز غارت برای آن ها نمانده است.
شرایط نشان می دهد که برای کاپیتالیسم انباشت سرمایه از هر راهی قابل توجیه است. در مقابل دولت ها مجبور شده اند تا با زیر پا گذاشتن شعارهای لیبرالی خود، برای حفظ جان شهروندان و کارمندان به ویژه در حوزه درمان، لوازم مورد نیاز را تامین کنند.
سپردن امور مختلف جامعه به بخش های غیردولتی موجب شده است تا بسیاری از حقوق شهروندان همچون داشتن مسکن مناسب، نظام درمانی قابل اعتماد و مطلوب و کسب درآمد از مشاغل واقعی به آرزویی دست نیافتنی برای بسیاری از شهروندان کشورهای جهان تبدیل شود. همه این مسائل بدان علت رخ داده است که بسیاری از اموری که به امنیت اجتماعی ملت ها مربوط می شود خصوصی شده اند و عملا دولت ها از بار مسئولیت آن شانه خالی می کنند.
رسانه ها در کشورهای غربی نیز بیشترین تحلیل ها از وضع موجود و برآورد آینده را به وضعیت اقتصادی کشورها و جهان اختصاص می دهند. فاجعه بارتر از همه اینکه برخی مقامات و حتی پزشکان در این کشورها پیش پا افتاده ترین اصول اخلاقی را کنار می گذارند و حتی مرگ و میر افراد کهنسال و بیمار را به نفع جامعه می دانند زیرا از بار مالی بر دوش شرکت های بیمه ای و دولت ها کم می کند.
کشور ما نیز بیشتر از دو دهه است که به بهانه های مختلف از جمله خصوصی سازی، رقابتی کردن فضای تولید و اقتصاد و افزایش بهره وری و کارآمدی صنعتو بنا بر توصیه و اجبار نهادهای مروج کاپیتالیسم همچون صندوق بین المللی در این مسیر پای گذاشته است، اما هنوز به طور کامل در این باتلاق مرگبار غرق نشده است.
از دهه 1370 گام هایی در زمینه خصوصی سازی حوزه درمان و آموزش و پرورش در کنار برخی بخش های مولد برداشته شد. اما شاید اکنون دلیل موفقیت نسبی کشورمان در مقابله با کرونا، به مسائلی همچون توانمندی و از خودگذشتگی کارکنان بخش درمان، همکاری و امدادرسانی های مردمی و تاحدودی نداشتن انتظار از سازمان ها و کشورهای خارجی بوده است.
تحلیلگران و نشریه های آمریکایی اعتقاد دارند خدمت رسانی دولت ها به طبقه کاپیتالیست موجب بروز و تعمیق این بحران شده است. اکنون حتی کمک 2 هزار میلیارد دلاری کاخ سفید و ارائه 1200 دلار برای هر فرد هم با هدف کمک به ساختار سرمایه داری و ممانعت از نابودی و فروپاشی آن اندیشیده شده است زیرا همه می دانند اگرچه هزار دلار برای تامین هزینه های یک ماهه زندگی در ایالات متحده کفایت نمی کند اما می تواند چرخ اقتصاد را از نابودی نجالت دهد.
شاید هیچ تحلیل، سخنرانی و رویداد دیگری نمی توانست همچون ویروس کرونا مشت نظام سرمایه داری را برای مردم و دولت های جهان باز کند و عقلای آن ها را به فکر بازگرداندن قدرت به دولت ها بیاندازد. شاید یک دلیل که چین توانست تا حد زیادی در مهار کرونا و جلوگیری از سرایت آن به دیگر مناطق جلوگیری کند این بود که دولت از اقتدار لازم برای اتخاذ سیاست های رادیکال برخوردار بود و عنان همه امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود را به اراده و خواسته بنگاه های اقتصادی داخلی که در سیطره شرکت های چندملیتی غربی قرار دارند، نسپرد.
رویکردهای کاپیتالیستی باعث شد تا 50 ایالت آمریکا به خاطر تامین مایحتاج درمانی با یکدیگر رقابت کنند حال آنکه دولت ها باید کشورها را متحد نگاه دارند و شرایط را مدیریت کنند. از اینرو تحلیلگران زمان را برای اندیشیدن در مورد کارکرد دولت ها مناسب می دانند زیرا اگر دیگر دولت ها به دنبال آن هستند که به سرنوشت بزرگترین اقتصاد جهان گرفتار نشوند باید در رویکردهای سرمایه داری خود بازبینی کنند.
پایان/
نظر شما