به گزارش تحریریه، سهام عدالت که برنامه ای برای کاهش شکاف طبقاتی و توزیع فرصت های اقتصادی بود به محلی برای پول گرفتن از مردم تبدیل شده و مردم به شرطی می توانند از سود سهام عدالت برخوردار شوند که سهامداران به دولت مبلغی بپردازند که توان پرداخت این مبلغ از طبقه مستضعف جامعه بر نمی آید.

محمدرضا پورابراهیمی در انتقاد از برنامه های دولت برای سهام عدالت گفت: برخی شرکت ها را از مجموعه شرکت های سهام عدالت خارج کرده اند که این خلاف قانون است. ازجمله این شرکت ها؛ شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است که می گویند زیان ده بوده و آن را از مجموعه شرکت های سهام عدالت خارج کرده اند.

در حالی که کوچکترین تغییر در چارچوب شرکت های سهام عدالت؛ خلاف قانون است اما دولت چند وقت پیش هفت شرکت را از مجموعه شرکت های سهام عدالت خارج کرد. تصمیم گرفته شده برای پرداخت ما به التفاوت سود سهام عدالت تا سقف یک میلیون تومان از سوی مردم با چارچوب اهداف واگذاری سهام عدالت همخوانی ندارد. مبلغ 470 هزار تومانی که به طور متوسط مردم باید بپردازند حدوداً معادل ارزش خود سهام عدالت است و مجموع آن 20 هزار میلیارد تومان می شود و پرداخت آن را به صلاح کشور نمی دانیم.

بخشی از سهام شرکت های سهام عدالت هنوز ارزش گذاری و تعیین تکلیف نشده اند. از مجموع 50 میلیون نفری که باید ما به التفاوت سود سهام عدالت را پرداخت کنند تا کنون تنها 23 هزار نفر پول پرداخت کرده اند. با احتساب 50 هزار تومان برای افتتاح حساب در بانکها، مردم باید 520 هزار تومان پرداخت کنند در حالی که به طور متوسط 80 هزار تومان قرار است سود به آنها پرداخت شود.

انتقادهای رییس کمیسیون اقتصادی مجلس از برخورد دولت با سهام عدالت تاکنون پاسخ درخوری دریافت نکرده و مقام های دولتی اظهارات متفاوتی در این باره داشته اند. میرعلی اشرف پوری حسینی رئیس سازمان خصوصی سازی معتقد است: 11 سال پیش سهامی را به مردم دادند که فرض بر مالک بودن مردم دانستند. 60 شرکت در قالب شرکت های سهام عدالت است که 49 تای آن دارای قیمت قطعی است. ارزش این شرکت ها 27 هزار و 200 میلیارد تومان است در حالی که ارزش بازار آن 55 هزار میلیارد تومان است. از مجموع 60 شرکت دولت در 10 سال گذشته شرکت هایی را کم و شرکت هایی را به آنها اضافه کرده است. ازجمله شرکت هایی که حذف شدند؛ شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بود و زیان ده به حساب می آمد و شرکت های سوددهی به آنها اضافه شدند. هم اکنون حدود 20 هزار میلیارد تومان سهام قیمت گذاری نشده هم وجود دارد که اگر مردم در پرداخت ما به التفاوت سود استقبال کنند، پس از محاسبه سهام قیمت گذاری شده به سراغ آنها می رویم.

کسانی که 468 هزار تومان ما به التفاوت را پرداخت کنند صاحب سهمی می شوند که اکنون در بازار دو برابر ارزش دارد و سود سالانه آن 13 درصد خواهد بود.

در پرداخت مانده ارزش سهام عدالت بایدی در کار نیست. برای کسانی که مبلغ یک میلیون تومان سهام عدالتشان را پر کرده باشند از محل تخفیف یا آورده نقدی برای عملکرد سال مالی گذشته 150 هزار تومان سود دریافت می کنند. اما عددی که پوری حسینی اعلام می کند مورد تایید پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیست و وی می گوید: چگونه این 150 هزار تومان را محاسبه و بدست آورده اید، فرمول شما نادرست است. وقتی از 4000 میلیارد تومان صحبت می کنیم باید این رقم را بین 50 میلیون نفر تقسیم کنیم، رقم حاصله مشخصاً 150 هزار تومان نیست. نتیجه رقمی حدود 80 هزار تومان است. اگر قرار باشد در بورس اقدام به خرید سهام شرکتی کنید باید بدانیم مجموعه ای که اوج سودش 4000 میلیارد تومان است در بازار امروز با P/E 5 ، قیمتی معادل 5 برابر سود خواهد داشت، ساده تر اینکه اگر کسی بخواهد سهام شرکت الف را در بازار سرمایه خرید کند، از خودش می پرسد که سالانه به طور متوسط چقدر سوددهی دارد؟ فرض بگیریم 100 واحد سود می دهد، در بازار سرمایه قیمتی که برای شرکتی با 100 واحد سود در نظر گرفته می شود حداکثر معادل 5 تا 6 برابر خواهد بود، یعنی حدود 500 تومان و در نهایت نباید قیمت سهام از 500 تا 600 تومان فراتر برود. این در حالیست که حالا ما می خواهیم این پرتفو را از جیب مردم تأمین و به خودشان تحویل دهیم. کدام فرمول تخصصی می تواند مردم را مجاب کند به پرداخت و انجام چنین معامله ای؟

اما پوری حسینی می گوید: کسانی که 532 هزار تومان دارند و مبلغ یک میلیون تومان را پر نکرده اند سودشان نصف مبلغ 150 هزار تومان خواهد بود. پیچیدگی سهام عدالت بسیار زیاد است زیرا یک بعد خانوار 5 نفره ای وجود دارد و عده ای هم هستند که نفرات خانواده شان بیش از پنج نفر است و 5 میلیون تومان سهم برایشان در نظر گرفته شده است، البته توضیح اینها از حافظه مردم خارج است.

در حال حاضر 60 شرکت سرمایه پذیر داریم که 49 تای آنها قیمت قطعی دارند و 11 شرکت فاقد قیمت هستند که همان 49 شرکت برای تامین 26 هزار و ششصد میلیارد تومان برای دادن سهام 49 میلیون نفر سهامداران سهام عدالت کفایت می کند. البته این اتفاق به صورت مستقیم غیرممکن است، در این بین باید یک واسطه وجود داشته باشد، قبلاً قرار بود این واسطه ها شرکت های سرمایه گذاری استانی باشند که بنا به دهها دلیل رسیدیم به اینکه این امر که ممکن نیست. اتفاق نظر یافتیم که بهتر است صندوق های قابل معامله در بورس، واسطه باشند، اینجا یک ابهام دارد، چون هنوز جایگزینی صورت نگرفته است و مردم از ورقه سهم بی اطلاعند. قبول دارم که P/E 5 برای یک شرکت بورسی کاملاً مناسب است اما ایده آلهای ذهن آقای پورابراهیمی با واقعیت های بازار تفاوت دارد.

ما این 49 شرکتی که دارای قیمت قطعی هستند را جدول بندی و هر روز قیمت تابلوی بورسی سهام این شرکت ها را مطالعه و مرور می کنیم بدون در نظر گرفتن اینکه 40 درصد بلوکه وجود دارد یا خیر؛ با این احتساب می آییم و برای آنها قیمت تعیین می کنیم، رقمی حدود 55 هزار میلیارد تومان با ارزش دفتری 26 هزار و ششصد میلیارد تومان و واقعیت این است.

منطقی این است که وقتی از بورس قصد خرید سهام را می کنیم به سراغ سهامی با P/E پایین برویم اما مشمولین سهام عدالت این حق انتخاب را ندارند چون دولت در طول 10 سال گذشته از میان قویترین شرکت های بورسی تعدادی سهام کنار گذاشته و بین مردم تقسیم کرده است. سهام عدالتی که داریم به مردم تعارف می کنیم دارای P/E 6 است. در ضمن اگر میانگین 26 هزار و ششصد میلیارد تومان را تقسیم بر 49 کنیم به رقم 532 هزار تومان می رسیم، پس اعداد ما درست است زیرا دارنده 532 هزار تومان از 80 هزار تومان سود بهره مند می شود و کسی که بخواهد این رقم را به یک میلیون برساند از 150 هزار تومان سود بهره مند می شود. تنها چالش پیش روی سهام عدالت بلاتکلیفی صندوق های قابل فروش در بورس هستند، در ضمن اگر مردم بلد هستند با پولشان سهامی با P/E 3 بخرند و روی آن سود کنند لطفاً پولشان را به ما ندهند.

پورابراهیمی به تحلیل پوری حسینی انتقادی مبنایی دارد و معتقد است: در هیچ جای دنیا به جای تجهیز منابع، سراغ خرد کردن منابع نمی روند، ما می توانیم به جای 4000 میلیارد تومان تا 6 ماه دیگر اصل سهام را آزاد کنیم و سود واقعی سهام را به مردم بدهیم و از سود حاصله این عمل می توان رقمی حدود 16 هزار میلیارد تومان طرح اقتصادی در همین شرکت های منتخب ایجاد کرد.

رئیس سازمان خصوصی سازی حرف آخر را زد: رقم 4000 میلیارد تومان پول دولت نیست، این رقم سود سهام 10 ساله مردم نزد دولت است و مردم خودشان باید تصمیم بگیرند، ما وکیل 49 میلیون نفر نیستیم. اگر نمی توانیم اصل سهام را دست مردم بدهیم فعلاً می توانیم سود سهام را به مردم برسانیم، پس چرا پس از 11 سال از این اقدام کوچک فروگذار باشیم. از مردم خواستاریم آنهایی که قصد واریز مانده ارزش سهام دارند تا پایان مهر ماه اقدام نمایند و به امید تمدید این زمان نباشند. در مقابل پورابراهیمی معتقد است که خواسته امروز مردم؛ تصمیم گیری دولت برای انتقال مالکیت سهام است، این انتقال مالکیت حق مردم است. پایان خبر