به گزارش تحریریه، نشریه «اکونومیست» در تحلیل تنش های به وجود آمده میان آمریکا و فرانسه و نزدیکی ایالات متحده با استرالیا آورده است، کاملا به طور اتفاقی شما می‌توانید صفحات تکتونیک جغرافیای سیاسی را که در مقابل چشمان شما جابجا می‌شوند، ببینید. سوئز در سال ۱۹۵۶، سفر نیکسون در سال ۱۹۷۲ به چین و سقوط دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ از جمله نمونه های موجودی است که همچنان در خاطر مردم زنده است. رونمایی هفته گذشته از پیمان دفاعی سه جانبه بین استرالیا، انگلستان و ایالات متحده (معرفی مخفف ناخوشایند AUKUS) یکی دیگر از این موارد نادر است.

 توافق AUKUS طیف گسترده ای از همکاری های دیپلماتیک و تکنولوژیکی را از امنیت سایبری تا هوش مصنوعی شامل می شود اما در مرکز آن توافقنامه‌ای برای شروع رایزنی‌ها به منظور کمک به استرالیا برای به دست آوردن زیردریایی‌های مجهز به انرژی هسته‌ای (هر چند که زیردریایی‌های مجهز به سلاح اتمی نیستند) قرار دارد.

یکی از پیامدهای این امر لغو قرارداد استرالیا به ارزش ده ها میلیارد دلار است که در سال ۲۰۱۶ با فرانسه برای زیردریایی های برقی دیزلی امضا شد. جو بایدن، رئیس جمهور وقت ، در زمیان اعلام توافق AUKUS در ۱۵ سپتامبر با حضور«اسکات موریسون» نخست وزیر استرالیا و «بوریس جانسون» نخست وزیر انگلیس، «جو بایدن» رییس جمهوری ایالات متحده تاکید کرد که «این سرمایه گذاری در بزرگترین منبع قدرت ما یعنی اتحاد ما» است. با این حال، فرانسه به عنوان قدیمی ترین متحد آمریکا با خشمی قابل درک واکنش نشان داده است. «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه این اقدام را خنجر از پشت نامید. در ۱۷ سپتامبر «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه، سفیران کشورش را از واشنگتن و کانبرا پایتخت استرالیا خارج کرد.

برای آمریکا، این دراماتیک ترین حرکتی است که در تصمیم خود برای مقابله با تهدید رو به رشد چین، به ویژه چالش دریایی که در اقیانوس آرام ایجاد می کند، انجام داده است. آمریکا نه تنها بهترین موارد فناوری نظامی یعنی دستگاه پیشران زیردریایی های هسته ای را تنها برای دومین بار در ۶۳ سال گذشته (بار قبل با انگلیس به اشتراک گذاشت) با متحدان خود به اشتراک می گذارد بلکه این اقدام همچنین به شدت نشان دهنده تعهد بلند مدت واشنگتن به آنچه «هند و اقیانوس آرام آزاد و باز» می نامد، است.

بسیاری از کشورهای منطقه که از سوی چین احساس تهدید دارند از این توافق استقبال می کنند. AUKUS  اکنون زمینه ای قوی برای اولین ملاقات حضوری رهبران اتحاد چهارگانه موسوم به «کوآد» Quad یعنی آمریکا، استرالیا، هند و ژاپن را فراهم می کند. ماه گذشته و در میان خروج آشفته آمریکا از کابل، از تضعیف قدرت آمریکا و از دست دادن اعتماد به این کشور در میان متحدانش صحبت می شد.

با همه عصبانیتی که در پاریس به این موضوع وجود دارد، AUKUS این روایت را تغییر می دهد. «مایکل فولی‌لاو» (Michael Fullilove)، دبیر اجرایی موسسه لووی استرالیا و تحلیلگر سیاسی می گوید: « مهمترین موضوع این است که ایالات متحده متحدان خود را دو برابر می کند و متحدانش ایالات متحده را بیش از قبل تقویت می کنند. متاسفانه فرانسه خسارت جانبی این موضوع است».

سیاست خارجی آمریکا از جمله سیاست بایدن به دلیل تاکید زیاد بر بعد نظامی و عدم توجه کافی به دیپلماسی و سایر ابزارها اغلب مورد انتقاد قرار گرفته است. توافق جدید یک حرکت بزرگ در جبهه دفاعی است اما چین از نظر اقتصادی و مالی به طور فزاینده ای در منطقه قدرتمند است.

یادآوری این نکته مهم است که هیچ راه حل سریعی برای اشتباهات آمریکا در سیاست اقتصادی وجود ندارد. در واقع، رقابت بین چین و آمریکا به همراهی متحدانش طی سال های متمادی در بسیاری از زمینه ها ادامه خواهد یافت. چالش ژئوپلیتیک موضوعی تعیین کننده در قرن ۲۱  است و اکنون توافق AUKUS نقطه عطفی جدید ایجاد کرد.

پایان/