به گزارش تحریریه، با رای اعتماد مجلس به ۱۸ وزیر از ۱۹ وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم و تعیین تکلیف کابینه به ویژه پست وزارت امور خارجه، کشورهای غربی بر بازگشت سریع ایران به میز مذاکره اصرار می ورزند؛ اصراری که البته توام با نگرانی و ترس نسبت به افزایش مطالبات ایران در مذاکرات برجامی است.

در همین زمینه «رابرت مالی» نمایندهٔ ویژه ایالات متحده در امور ایران و مذاکره‌کنندهٔ اصلی آمریکا پیرامون احیای برجام در گفت وگویی که روز سه شنبه دوم شهریورماه با «رادیو فردا» داشت از این نگرانی پرده برداشت.

مالی ضمن تاکید بر دستیابی به پیشرفت اساسی در طول شش دور مذاکره در وین، گفت: اگر ایران با موضعی تندتر بازگردد، پر کردن آن فواصل سخت خواهد بود، چرا که کم کردن این فواصل حتی در دولت قبلی هم سخت بود. امید ما این است که آن‌ها با رویکردی واقع‌گرایانه به میز مذاکره بازگردند. ما آماده‌ایم در برخی مسائل دشوار کوتاه بیاییم، امیدواریم آن‌ها نیز چنین کنند.

این گفت وگوی مالی یک هفته پس از موضع گیری وزارت امور خارجه آمریکا در خصوص احیای برجام و مساله لغو تحریم ها انجام گرفت. هفته پیش «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از قرار گرفتن گزینه لغو تحریم ها بر روی میز مذاکرات سخن به میان آورده و خطاب به حجت الاسلام «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهور کشورمان اظهار کرده بود «اگر رئیس‌جمهور ایران در عزم خود برای رفع تحریم‌ها راستین است، این دقیقاً همان چیزی است که در وین روی میز قرار دارد.»

از نگاه ناظران، آمریکا در مذاکرات هسته ای با ایران همواره سیاست تکراری «چماق و هویج» را بکار گرفته است؛ وعده لغو تحریم همراه با هشدار و تهدید ایران در صورت عدم بازگشت به میز مذاکرات.

رئیسی هرچند بارها تاکید کرده که برای لغو تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران تلاش خواهد کرد اما به این بازی نخ نمای آمریکا نیز واقف است. وعده لغو تحریم در مذاکرات هسته ای از مهرماه ۱۳۹۲ تا کنون به یک بازی تکراری تبدیل شده و تا به امروز نه تنها تحریم ها به قوت خود باقی مانده که در چارچوب کارزار «فشار حداکثری» افزایش چشمگیری نیز یافته است.

متحدان اروپایی آمریکا نیز با ایفای نقش «پلیس خوب» در بازی «پلیس خوب، پلیس بد» همواره تهران را به ادامه مذاکرات تشویق و ترغیب می کنند اما خود تا کنون قدمی در راستای اجرای تعهدات برجامی برنداشته اند. ضمن اینکه سازوکارهای پرهیاهوی آنها از «اس پی وی» گرفته تا «اینستکس» بر روی کاغذ باقی مانده است.

در چنین شرایطی غرب به این نکته پی برده که تیم جدید در ایران اشتیاقی به تداوم مذاکراتی که امید چندانی در آن به انجام تعهدات از سوی طرف غربی نیست، ندارد. اگر هم دولت رئیسی قصد بازگشت به میز مذاکرات را داشته باشد بی تردید مطالبات ایران در این دولت متفاوت از دولت روحانی و تیم هسته ای قبلی خواهد بود.

گزارش ادعایی تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اقدام ایران در ایجاد آبشارهای جدید در تاسیسات هسته ای نطنز که خبرگزاری «رویترز» اخیرا منتشر کرده، گویای تلاش تهران برای حضار شدن با دست پر پشت میز مذاکراتی است که به احتمال قوی از اواخر شهریورماه ازسرگرفته خواهد شد.

همچنین خبرگزاری «بلومبرگ» روز چهارشنبه سوم شهریور گزارش کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تلاش برای تدوین طرح‌های احتمالی برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران در صورت شکست مذاکرات برجام در وین است.

از نگاه کارشناسان، این گزارش آژانس با خود پیام هایی مبنی بر سخت گیری دولت جدید ایران در مذاکرات احتمالی و مطالبات تازه از سوی تهران به همراه دارد. ضمن اینکه این گزارش در حکم «چماق» و تهدید برای کشاندن تهران با همان مطالبات قبلی در پشت میز مذاکره ارزیابی می شود.

این در حالی است که خط قرمز تهران در مذاکرات هسته ای، لغو تمامی تحریم ها است و آن هم باید به عنوان نخستین گام از سوی آمریکا برداشته شود. کارشناسان بر این باورند که در این صورت می توان به تداوم مذاکرات آتی خوشبین بود وگرنه بازی آمریکا با مهره های مختلف، گره ای از مشکلات مذاکرات احیای برجام را نخواهد گشود.

پایان/