به گزارش تحریریه، در روزهای اخیر موجی از هشدارها و تهدیدهای از سوی مقامات غربی روانه تهران شده است که بی ارتباط با گزارش اخیر سازمان آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد پیشرفت فعالیت های هسته ای ایران نیست؛ گزارشی که بخش هایی از آن روز سه شنبه ۲۶ مرداد از سوی خبرگزاری «رویترز» رسانه ای شد.
بر پایه گزارش رویترز، آژانس مدعی شده که ایران یک آبشار جدید از سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصدی راه‌اندازی کرده است. همچنین رویترز گزارش کرده که اکنون ایران به غیر از آبشار ۱۶۴ تایی از سانتریفیوژهای نوع «آی‌آر۶»، یک آبشار جدید ۱۵۳ عددی از سانتریفیوژهای نوع «آی‌آر۴» در نطنز راه‌اندازی کرده است.
افزون بر مسائل مرتبط با آبشارها، در این گزارش موضوع مهمتر و در عین حال حساس تری نیز به چشم می خورد و آن مساله افزایش غنا و ذخایر اورانیوم فلزی است. بر این اساس در گزارش آژانس بین‌المللی آمده که ایران ۲۰۰ گرم اورانیوم فلزی با غنای ۲۰ درصد تولید کرده است.
بر پایه برجام به عنوان توافق حاصل شده در سال ۲۰۱۵، ایران از تولید اورانیوم فلزی که می‌تواند برای ساخت بمب هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد، منع شده است. ضمن اینکه غنی سازی اورانیوم را نیز نباید به بیش از ۳.۶۷ درصد برساند در حالی که در پی خروج آمریکا از برجام و تعهدگریزی طرف های اروپایی تمامی معادلات تغییر کرد.
درست در یکسالگی سالروز خروج آمریکا از برجام یعنی در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸، تهران به دنبال مصوبات شورای عالی امنیت ملی، گام های پنچگانه را در مسیر متوازن سازی تعهدات و کاهش از میزان مسوولیت های مندرج در توافق برداشت تا جایی که امروزه رسما در دو سطح ۲۰ و ۶۰ درصد به غنی سازی مشغول است.
در زمینه تولید اورانیوم فلزی نیز «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی میانه ماه آگوست سال گذشته از پیشرفت ایران در زمینه تولید اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصدی خبر داده بود. ایران تیرماه امسال به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع داد که می‌خواهد اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد برای سوخت راکتور تحقیقاتی تولید کند.
نکته ای که در این سال ها همواره در کاهش تعهدات ایران به اصلی ثابت تبدیل شده، شفاف سازی و اطلاع رسانی به ماموران آژانس است. ایران در هر گامی که رو به عقب برمی داشت نه تنها مدیرکل آژانس بلکه دیگر اعضای اروپایی برجام را هم در جریان قرار می داد و با پایان یابی فرجه تعیین شده به وعده خود جامه عمل می پوشاند.
اینک نیز در موضع گیری وزارت امور خارجه کشورمان و واکنش این نهاد به گزارش آژانس می توان به اهداف و مطالبات تهران پی برد. «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی این وزارت‌خانه در واکنش به تازه‌ترین گزارش آژانس هرگونه عدول از تعهدات ان.پی.تی را رد کرد و گفت که «کلیه برنامه‌ها و اقدامات هسته‌ای جمهوری اسلامی در انطباق کامل با ان‌پی‌تی و تعهدات پادمان و تحت نظارت آژانس و با اعلام قبلی صورت گرفته است.»
همچنین خطیب‌زاده با تاکید بر ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران گفت «در صورتیکه سایر طرف‌ها به تعهدات خود ذیل برجام بازگشته و واشنگتن نیز به صورت کامل و مؤثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی‌اش بر ضد مردم ایران را مرتفع نماید، کلیه اقدامات کاهشی و جبرانی ایران ذیل برجام برگشت‌پذیر خواهند بود.»
«بازگشت پذیری» عنصری است که همواره مقامات جمهوری اسلامی ایران در صورت پایبندی طرف مقابل به تعهدات بر آن تاکید دارند؛ بی تردید در صورت اجرای تعهدات از سوی طرف هایی که یکجانبه به توافق پشت کرده اند، تهران نیز بار دیگر به تعهدات خود بازخواهد گشت.
اما نگرانی طرف غربی به دلایلی همچون توسعه بیش از حد فعالیت های هسته ای و فاصله گرفتن افزون تر تهران از تعهدات برجامی خود و نهادینه شدن برخی پیشرفت های هسته ای در ایران است که حتی با بازگشت اقدامات هم قابلیت جدا کردن تهران از این توانایی ها وجود ندارد. ضمن آن که آنها بر این باورند در صورت تداوم این روند، زمان گریز هسته ای برای ایران و دستیابی تهران به بمب اتم کوتاه تر خواهد شد؛ موضوعی که بیش از همه از تریبون مقامات رژیم صهیونیستی مورد تاکید و تکرار قرار می گیرد.
اما از آنجا که ایران تا کنون چه در شعار و چه در سطح عمل نشان داده می تواند بازیگری متعهد به توافقات بین المللی از جمله برجام باشد و در پی دستیابی به بمب اتم نیست، نگرانی غربی ها سویه ای دیگر دارد.
طرف غربی از آن جهت نگران است که دولت رئیسی زمانی مذاکرات دور هفتم را استارت بزند که ایران با دستاوردهای هسته ای چشمگیر، مطالبات فزاینده ای را مطرح کند همانند گزارش چندی پیش «رویترز» که به نقل از چند منبع ایرانی نوشته بود دولت رئیسی احتمالا شرایط جدیدی نظیر اجازه ادامه غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصدی و ادامه کار سانتریفیوژهای پیشرفته را در مذاکرات مطرح خواهد کرد؛ این مهمترین دلیلی است که بسترساز تکاپوی غرب بعد از گزارش اخیر آژانس درباره فعالیت های هسته ای ایران شده است.
پایان/
نظر شما