به گزارش تحریریه، مدتی است که دیگر از تب و تاب مذاکرات هسته ای و احیای برجام خبری نیست و به ندرت خبری از دور پنجم گفت وگوهایی که از چند روز پیش در وین پایتخت اتریش آغاز شده، رسانه ای می شود. در ایران اما متاسفانه صدای واحدی از مذاکرات به گوش نمی رسد چرا که دولت و رایزنان هسته ای کشورمان هر کدام برداشت متفاوتی از میزان پیشرفت گفت وگوها ارایه می دهند.
حسن روحانی رئیس جمهوری و بسیاری دیگر از اعضای ارشد دولت بارها ابراز اطمینان کرده‌اند که مذاکرات وین پیش از پایان عمر دولت دوازدهم به نتیجه نهایی می‌رسد. در حالی که هیچ کدام از اعضای تیم دیپلماسی دست کم در رسانه ها چنین دیدگاهی را با قاطعیت مطرح نکرده اند.
«سید عباس عراقچی» سرپرست هیات مذاکره کننده کشورمان عصر دوشنبه ۱۰ خرداد با بیان اینکه «هنوز اختلاف‌های بارزی وجود دارد که به آنها پرداخته می‌شود»، تاکید کرد که شخصا مطمئن نیست مذاکرات در این دور پایان یابد. با وجود این اما اظهارات و مواضع تیم دولت از شخص روحانی گرفته تا سخنگوی او متفاوت و قابل تامل است.
دقیقا یک روز پس از اظهارات عراقچی از مذاکرات وین، «علی ربیعی» سخنگوی دولت سه‌شنبه ۱۱ خرداد در جمع خبرنگاران گفت که با وجود اراده سیاسی در پایتخت کشورهای طرف مذاکرات احیای توافق هسته‌ای اختلاف‌های جزئی به زودی بر طرف می‌شوند. ربیعی ادامه داد: «ما بسیار امیدواریم که تا پیش از انتقال تصدی دولت بتوانیم احیای کامل برجام را اعلام کنیم.»
«محمود واعظی» رئیس دفتر روحانی نیز روز گذشته مدعی شد که مذاکرات هسته ای در وین تا اینجا پیشرفت کرده است . وی ابراز امیدواری کرد که موضوع توسط دولت، شورای عالی امنیت ملی، مقامات عالی و مجلس به جمع بندی برسد و «اگر اذن داده شود کار زیادی برای نهایی کردن توافق نداشته باشیم».
یک روز بعد، روحانی نیز صحبت های ربیعی را البته با ادبیاتی دیگر مطرح کرد و روز چهارشنبه ۱۲ خرداد، در جلسه هیات دولت گفت: «امروز الحمدلله مسائل اصلی ما با آمریکایی‌ها در وین حل و فصل شده و چند نکته فرعی باقی مانده که اگر اراده بر این باشد که در این دولت این کار انجام شود من می‌گویم که این دولت این کار را انجام داده است.»
حسن روحانی در روزهای گذشته هم گفته بود که دستیابی به توافق در این مذاکرات نزدیک است اما «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به این سخنان او اظهار کرد که «چنین اظهاراتی برای ما خبر جدیدی است، چرا که ما الان در پنجمین دور مذاکرات در وین هستیم.»
بلینکن در عوض نوک پیکان اتهام را سمت ایران نشانه رفت و تاکید کرد که «مشخص نیست ایران واقعا آماده انجام اقدامات لازم برای بازگشت به این توافق باشد.»
ابراز خوشبینی از سوی مقامات دولت و بالا بردن سطح انتظار مردم نسبت به احیای برجام در حالی مداوما از تریبون دولتمردان کشورمان تکرار می شود که نه تیم هسته ای ایران چنین دیدگاهی دارد و نه مذاکره کنندگان غربی به ویژه مقامات دولت بایدن.
گزارش بسیار منفی اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی از همکاری و فعالیت های هسته ای ایران نیز اختلافات جدید و در عین حال مهمی است که باعث شده امیدها برای احیای توافق دست کم در این دور رنگ بیازد.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چند روز پیش در گزارش تسلیمی خود به شورای حکام، ابراز نگرانی کرد که بحث‌های فنی بین جمهوری اسلامی و آژانس نتایج مورد انتظار را نداشته باشد. او گفت که با گذشت ماه‌ها، تهران در باره وجود ذراتی از مواد اتمی در سه مکان بازرسی شده، توضیحات لازم را نداده است.
برپایه گزارش ارائه شده گروسی به شورای حکام، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در سه ماه اخیر، ۲۷۳ کیلوگرم افزایش یافته و به ۱۶ برابر سقف تعیین‌شده در برجام رسیده است. میزان ذخایر ایران ۳۲۴۱ کیلوگرم تخمین زده شده است. طبق برجام این میزان باید حداکثر ۲۰۲ کیلوگرم باشد.
در این شرایط که غرب با ابزارهای مختلف در صدد گرفتن بیشترین امتیاز از دولت ایران است که در چند قدمی انتخابات به احیای توافق نیاز دارد، سناریوی «توافق بد» مطرح می شود؛ توافق بد توافقی است که قوانین تحریمی آمریکا از قبیل «آیسا»، «کاتسا»، «ویزا» و «یو ترن» به قوت خود باقی بمانند و مسائل بی ارتباط با برجام نیز به نحوی به توافق جدید گره زده شود.
پایان/
نظر شما