به گزارش تحریریه، یکی از اهداف پروژه های انتقال آب، تأمین آب شرب است. تأمین آب شرب یکی از نیازهای اساسی هر کشوری از جمله کشور ما است و هرگونه اختلال در ارائه این خدمات می تواند موجب آثار و تنش های اجتماعی شود. این گونه تنش ها اغلب در فصول گرم سال و در مناطق گرمسیری کشور اتفاق می افتد. مشابه آنچه در تابستان سال 1397 در چندین شهر کشور رخ داد.

در تابستان سال 1397 به دلیل کاهش بارش ها در سال 96-97 مناطق زیادی از کشور تحت تنش آب شرب قرار گرفت. این تنش آبی جمعیت شهری و روستایی بالغ بر 36.8 میلیون نفر معادل 46 درصد جمعیت کشور را تحت تأثیر قرار داد و حدود 234 شهر با جمعیت 34 میلیون و 500 هزار نفر و 6700 روستا با جمعیت 2 میلیون و 250 هزار نفر را در معرض تنش آبی در پیک مصرف آب قرار داد. این امر موجب بروز نارضایتی هایی در برخی از شهرهای کشور شد.

به لحاظ جغرافیایی و در بین حوزه های آبریز درجه یک کشور، حوزه آبریز فلات مرکزی تحت بیشترین تنش آبی واقع شد. در این حوزه آبخیز کشور جمعیت شهری 16.7 میلیون نفری تحت تنش آب شرب قرار داشته است که استان های متعددی از کشور می باشد. در نتیجه کمبود و تنش های آب شرب یادشده، نارضایتی هایی در برخی از کشورهای کشور مانند آبادان، خرمشهر، برازجان، کازرون، بوشهر و برخی از شهرهای استان اصفهان و غیره رخ داد و این موضوع چالش هایی را برای مسئولان ایجاد کرد.

با بروز این حوادث در سال 1397، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با همکاری ستاد وزارت نیرو، مرکز پژوهش ها کمیسیون عمران مجلس، اقدام به تهیه برنامه پایداری و ارتقای کیفی آب شرب شهرهای پرتنش نمودند. این برنامه سرانجام در سال 1397 در هیئت وزیران تصویب و اعتباری بالغ بر 10200 میلیارد ریال برای انجام پروژه های تأمین کمی و بهبود کیفی آب شرب مناطق مختلف کشور در نظر گرفته شد.

نکته قابل توجه آن است که اختصاص این بودجه ها به تأمین آب شرب مورد نیاز کشور و همچنین اختصاص بیش از 100 هزار میلیارد تومان به پروژه های آبرسانی از دریای خزر و خلیج فارس در حالی است که بخش عمده از نیاز آب شرب کشور با حداقل بودجه قابل رفع می باشد و آن استفاده از تکنیک های آبخیزداری و آبخوانداری و ذخیره آب در زیرزمین و استفاده از این گونه آب ها در مواقع ضروری در فصول گرم سال است و این مساله ای است که در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا مثل ایالات متحده آمریکا، کانادا، چین و غیره قابل مشاهده است.

نکته حائز اهمیت دیگر آنکه طبق اعلام وزارت نیرو سالانه حدود 25 درصد از منابع آب شرب به عنوان آب به حساب نیامده (آب گم شده) منظور می شود و این آبی است که در شبکه های آبرسانی به دلیل فرسودگی آن به هدر می رود و تلف می شود که این میزان چیزی حدود 1500 میلیون متر مکعب (یک و نیم میلیارد متر مکعب) است و چنانچه از هدررفت و اتلاف آب شرب در این شبکه ها جلوگیری به عمل آید اولا آب شرب لازم به اندازه مکفی تأمین خواهد شد و ثانیا از صرف هزینه های گزاف و سرسام آور انتقال آب که خسارات جبران ناپذیری را به کشور وارد کرده و آبخوان های کشور را نابود می سازد جلوگیری به عمل خواهد آمد.

لازم به ذکر است که طبق آمار وزارت نیرو در سال 1397، از کل حجم آب تولیدی برای شرب (6106 میلیون متر مکعب) 2613 میلیون متر مکعب به آب سطحی و 3493 میلیون متر مکعب نیز به آب زیرزمینی مربوط است که از کل این میزان چیزی حدود 1500 میلیون متر مکعب (یک و نیم میلیارد متر مکعب) تلف می شود.

پایان/